Rajat Mehta, người thừa kế của tập đoàn Mehta Group có trụ sở tại Mumbai, bước ra khỏi buổi lễ IPO của Billionbrains Garage Ventures (hay Groww) với cảm giác đầy tự hào. Công ty mà anh rót vốn từ năm 2016 với tư cách nhà đầu tư giai đoạn đầu đã chính thức “chào sàn” Sở Giao dịch Chứng khoán Quốc gia Ấn Độ với mức định giá 8,6 tỷ USD.
Rajat Mehta, 36 tuổi, cảm thấy vô cùng xúc động và tự tin khi cha anh, ông Rakesh Mehta, nói: “Hãy tìm thêm một Groww tiếp theo để đầu tư”.
Xuất thân từ một “đế chế” kinh doanh có nền tảng vững chắc trong các lĩnh vực tư vấn, quản lý tài sản và môi giới, gia đình Mehta từ lâu vẫn ưu tiên sự an toàn của các công ty niêm yết. Tuy nhiên, chính Rajat Mehta, thế hệ kế cận, đã khuyến khích gia đình chuyển hướng sang đầu tư vào các công ty chưa niêm yết và start-up kể từ khi anh tham gia công việc kinh doanh gia đình năm 2013.
Rajat Mehta nhớ lại: “Startup đầu tiên tôi đầu tư đã phá sản chỉ sau ba tháng. Nhưng tôi rút được kinh nghiệm và tiếp tục đầu tư”. Đến nay, anh đã đầu tư vào 35 startup, trong đó có một số đã đạt định giá trên 1 tỷ USD và đang trong quá trình chuẩn bị niêm yết.
Chính những doanh nhân thuộc thế hệ millennial đang là một trong những nhân tố dẫn dắt cho xu hướng gia đình giàu có tại Ấn Độ đổ vốn vào các start-up non trẻ.
Ấn Độ đang bước vào giai đoạn chuyển giao tài sản liên thế hệ lớn chưa từng có, với khoảng 1.500 tỷ USD dự kiến sẽ được truyền lại trong thập kỷ tới, theo báo cáo của Julius Baer và EY công bố tháng 6 năm nay.
Giai đoạn 2018 - 2024, số lượng văn phòng gia đình (family office - tổ chức tư nhân được thành lập để quản lý tài sản, đầu tư và các vấn đề tài chính của một gia đình giàu có) tại Ấn Độ tăng hơn 500%, từ 45 lên hơn 300, theo một nghiên cứu được trích dẫn trong báo cáo. Một chỉ dấu khác của sự gia tăng tài sản là số lượng cá nhân siêu giàu - những gia đình sở hữu tài sản trên 30 triệu USD - cũng tăng lên khoảng 13.000 trong cùng kỳ. Nhiều chuyên gia quản lý tài sản còn cho biết con số thực tế về số lượng family office tại Ấn Độ có thể cao gấp 5 đến 10 lần.
Bởi lẽ, nhiều gia tộc lâu đời, đặc biệt tại các thành phố nhỏ, vẫn giữ phần lớn tài sản ở dạng vật chất như đất đai và vàng. Một khi các tài sản này được chuyển đổi thành tài sản tài chính, số lượng văn phòng gia đình tại Ấn Độ sẽ còn tăng mạnh, theo ông Shailesh Balachandran, nhà sáng lập TriGen Wealth - công ty chuyên tư vấn cho nhiều văn phòng gia đình tại Erode, Salem, Coimbatore, Bangalore và Kochi.
Thế hệ kế nghiệp của các gia đình giàu có này thường được giáo dục bài bản, nhiều người sở hữu bằng cấp quốc tế, và đôi khi không còn tha thiết với việc duy trì mô hình kinh doanh truyền thống hoặc không còn tin vào triển vọng tăng trưởng của chúng, theo chia sẻ của Vikrant Agarwal, đối tác điều hành của Proxima Capital Services tại New Delhi.
Thế hệ trẻ không chỉ có mục tiêu bảo toàn tài sản, mà còn muốn gia tăng tài sản mạnh mẽ thông qua các khoản đầu tư rủi ro cao nhằm tạo ra lợi nhuận vượt trội.
Các quỹ đầu tư mạo hiểm như Inflexor Ventures tại Bengaluru đang hưởng lợi từ xu hướng này. Quỹ đang lên kế hoạch huy động 150 triệu USD cho quỹ thứ ba, tập trung vào các start-up trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo, robot, không gian và tự động hóa.
Kể từ năm 2021 - thời điểm 45 startup Ấn Độ trở thành kỳ lân với định giá hơn 1 tỷ USD - nhiều văn phòng gia đình đã nhận thấy lợi ích của việc đầu tư vào các công ty này, ông Krishna Gunturu, đối tác tại Inflexor Ventures, cho biết.
“Giờ đây, rất nhiều văn phòng gia đình đang đầu tư trực tiếp vào những start-up có liên quan đến lĩnh vực kinh doanh của họ. Một ví dụ là NoPo - thương vụ chúng tôi thực hiện với tư cách quỹ đầu tư mạo hiểm, nhưng được chính một văn phòng gia đình giới thiệu”, ông nói, đề cập đến start-up sản xuất ống nano carbon được ứng dụng trong nhiều ngành từ bán dẫn đến pin xe điện và thiết bị y tế.
Các thế hệ thừa kế Millennials và Gen Z cũng xem đầu tư vào startup như một ngành kinh doanh mới, đặc biệt khi mô hình kinh doanh gia đình không còn phù hợp với sở thích cá nhân.
Khi start-up giao hàng nhanh Zepto của Ấn Độ tìm kiếm nguồn vốn mới vào năm ngoái, chỉ riêng các văn phòng gia đình trong nước đã rót 300 triệu USD chỉ trong bốn tuần, theo doanh nhân trẻ Rajat Mehta, người cũng tham gia đầu tư.
Trên thực tế, những khoản đầu tư khác có thể chỉ mang lại lợi nhuận khoảng 15% mỗi năm, nhưng đầu tư vào startup, theo anh, lại mở ra cơ hội đạt mức tăng trưởng cao hơn nhiều trong thời gian ngắn.
“Có một niềm tin rằng giới trẻ cảm thấy rằng cứ 10 start-up thì sẽ có một doanh nghiệp vươn lên trở nên cực kỳ lớn, giống như Zomato. Trong khi có những công ty niêm yết truyền thống mất hai thập kỷ để đạt mức vốn hóa thị trường hàng nghìn tỷ rupee, thì Zomato đã làm được điều đó chỉ trong vài tháng”, ông Shailesh Balachandran của TriGen Wealth chia sẻ.