Sáng 22/9, Ủy ban Thường vụ Quốc hội bắt đầu họp Đợt 3, Phiên họp thứ 49, cho ý kiến vào nhiều nội dung quan trọng, trong đó có Luật Thương mại điện tử.
Trình bày tờ trình của Chính phủ, Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân cho biết, dự thảo Luật gồm 8 chương, 50 điều, trong đó quy định 4 mô hình hoạt động thương mại điện tử gồm: Nền tảng thương mại điện tử kinh doanh trực tiếp; nền tảng thương mại điện tử trung gian; mạng xã hội hoạt động thương mại điện tử; nền tảng tích hợp đa dịch vụ.
Thứ trưởng Nguyễn Sinh Nhật Tân cho hay, một trong những điểm mới trong dự thảo lần này là quy định "định danh người bán hàng". Theo đó, chủ quản nền tảng thương mại điện tử có trách nhiệm định danh người bán trong nước qua VNeID, còn người bán nước ngoài phải được định danh thông qua giấy tờ chứng minh tính hợp pháp.
Với hoạt động bán hàng livestream, dự thảo luật quy định cụ thể trách nhiệm của chủ quản nền tảng thương mại điện tử, người bán và cả người livestream bán hàng. Cụ thể:
Với chủ quản nền tảng thương mại điện tử trong hoạt động livestream bán hàng có trách nhiệm xác thực danh tính người livestream theo pháp luật về định danh và xác thực điện tử.
Chủ nền tảng cần công khai và thực hiện cơ chế, biện pháp kiểm soát theo thời gian thực nội dung livestream bán hàng, đồng thời ngay lập tức thực hiện các biện pháp ngăn chặn, dừng phát trực tuyến, gỡ bỏ thông tin hiển thị, đường dẫn liên kết khi phát hiện có nội dung vi phạm pháp luật hoặc trái đạo đức xã hội.
Chính phủ cũng dự kiến chủ quản nền tảng phải có biện pháp ngăn chặn livestream bán hàng đối với hàng hóa, dịch vụ cấm quảng cáo. Trường hợp livestream bán hàng chứa nội dung có thể ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất và tinh thần của người chưa thành niên, nền tảng phải đưa ra lời nhắc nổi bật trước khi hiển thị thông tin.
Các nền tảng cũng có trách nhiệm lưu trữ và bảo đảm khả năng truy cập thông tin dữ liệu điện tử chứa hình ảnh, âm thanh của hoạt động livestream bán hàng trong thời gian ít nhất 1 năm kể từ thời điểm bắt đầu truyền phát.
Với người bán (chủ sở hữu của hàng hóa, dịch vụ), dự thảo luật yêu cầu phải cung cấp cho người livestream các giấy tờ chứng minh hàng hóa, dịch vụ đáp ứng điều kiện kinh doanh. Cùng đó, người bán cũng phải cung cấp các thông tin về sản phẩm như: tên, xuất xứ, thông tin nhà sản xuất, nhập khẩu, dấu hợp chuẩn, hợp quy, hướng dẫn sử dụng, cảnh báo an toàn, ngày sản xuất, hạn sử dụng.
Người bán cũng cần cung cấp cho người livestream các thông tin về hàng hóa, dịch vụ, bao gồm các nội dung bắt buộc thể hiện trên nhãn hàng hóa theo quy định của pháp luật, trừ các thông tin có tính chất riêng biệt theo sản phẩm, bao gồm: ngày, tháng, năm sản xuất; thời hạn sử dụng; số lô sản xuất; số khung, số máy; tiêu chuẩn kết quả cần đạt được trong cung cấp sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ; giấy tờ chứng minh đáp ứng điều kiện đầu tư, kinh doanh.
Dự thảo Luật cũng quy định, đối với các sản phẩm yêu cầu phải có văn bản xác nhận nội dung quảng cáo từ cơ quan có thẩm quyền. Người bán chỉ được livestream sau khi đã có văn bản này và nội dung livestream phải phù hợp với nội dung đã được xác nhận.
Với người livestream (người trực tiếp xuất hiện và giới thiệu sản phẩm), theo đề xuất của Chính phủ, phải cung cấp thông tin cho chủ quản nền tảng thương mại điện tử phục vụ việc định danh và xác thực điện tử.
Người livestream bán hàng bị cấm cung cấp thông tin gian dối hoặc gây nhầm lẫn về công dụng, xuất xứ, chất lượng, giá cả, khuyến mại, chính sách bảo hành và các nội dung khác liên quan đến hàng hóa, dịch vụ.
Đồng thời, thực hiện đúng nội dung quảng cáo đã được cơ quan có thẩm quyền xác nhận đối với hàng hóa, dịch vụ thuộc trường hợp pháp luật quy định phải xác nhận nội dung quảng cáo. Bảo đảm sử dụng ngôn ngữ, hình ảnh, trang phục, hành vi không trái với đạo đức xã hội và thuần phong mỹ tục trong quá trình bán hàng livestream...
Trình bày báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi cho biết, Thường trực Ủy ban này nhất trí tiếp tục hoàn thiện khung pháp lý về thương mại điện tử.
Tuy nhiên, Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính cho rằng, để bảo vệ tốt hơn quyền lợi người tiêu dùng, chống thất thu thuế, kiểm soát vấn đề hàng giả… cần hoàn thiện tổng thể các quy định pháp luật có liên quan và nâng cao hiệu quả thực thi pháp luật.
Vì vậy, cơ quan thẩm tra đề nghị báo cáo bổ sung, làm rõ những tồn tại, hạn chế, “khoảng trống” trong các luật hiện hành và các dự án luật đang được đồng thời trình Quốc hội cần được khắc phục, bổ sung, hoàn thiện bởi các quy định riêng tại dự án Luật Thương mại điện tử.