Câu chuyện về cách xoay xở tài chính trong các gia đình có con nhỏ vẫn luôn thu hút sự quan tâm trên các diễn đàn trực tuyến. Từ một chia sẻ cá nhân, nhiều quan điểm khác nhau đã được đưa ra, phản ánh những áp lực âm thầm trong việc cân đối chi tiêu và lập kế hoạch tài chính cho các hộ gia đình trẻ.
GIA ĐÌNH HAI CON “KHÔNG BIẾT VÉN VÀO ĐÂU”
Với mức thu nhập khoảng hơn 20 triệu đồng/tháng, gia đình một cặp vợ chồng trẻ có hai con nhỏ cho biết vẫn gặp khó khăn trong việc cân đối tài chính và mong muốn tìm thêm giải pháp để tiết kiệm.
“Các bác ơi, gia đình em hai vợ chồng và 2 con nhỏ. Hiện tại thu nhập chỉ khoảng 22 – 24 triệu đồng/tháng. Thời gian gần đây em có ghi chép chi tiêu thì 1 tháng khoảng 18 – 20 triệu đồng ạ.
Các bác xem bây giờ em vén thế nào để có thể dư dư thêm được chút ạ (đây là danh sách chi tiêu khoảng trung bình nhà em ạ, đây là còn thiếu khoản tiêu xăng xe, ăn ngoài của chồng em đó các bác ạ)”.
Trả lời thắc mắc trên, một số ý kiến cho rằng cơ cấu chi tiêu của gia đình đã ở mức tiết kiệm, trong đó chi phí y tế cho con nhỏ là gánh nặng lớn và khó cắt giảm trong ngắn hạn.
“Nhà bạn nặng mỗi tiền khám chữa bệnh chứ còn lại chi tiêu quá tiết kiệm rồi, còn gì đâu mà vén. Vén nữa lại thành tằn tiện. Cố gắng tăng đề kháng cho con, hạn chế lạm dụng thuốc và kháng sinh để giảm ốm vặt thì sẽ đỡ được khoản tiền thuốc thang mấy triệu rồi”.
“Hai bé nhà bạn chắc còn nhỏ hay sao tiền khám cao quá ạ. Bạn tăng cường bổ sung vitamin cho bé có đề kháng giảm đau vặt thì sẽ giảm được khoản khám bệnh đó ạ. Mình thấy khoản ăn uống của nhà bạn quá tiện rồi nên không vén được nữa đâu bạn”, một ý kiến khác cũng nhận định rằng chi phí khám chữa bệnh cao có thể xuất phát từ việc con còn nhỏ.
Bên cạnh đó, có bình luận đề xuất gia đình nên cân nhắc mua bảo hiểm sức khỏe cho con nhằm giảm áp lực tài chính phát sinh từ các lần khám chữa bệnh thường xuyên.
“Đầu năm mới bạn mua bảo hiểm sức khoẻ cho 2 con đi nếu hay ốm. Tiền bảo hiểm cả năm chắc đắt hơn tiền khám 1 tháng một ít mà đỡ lo mỗi lần khám lại mất tiền phát sinh như thế này”.
Trong số những phản hồi chủ bài đăng nhận được, chia sẻ từ một phụ huynh có hoàn cảnh tương tự cho thấy mức chi tiêu khoảng 20 – 24 triệu đồng/tháng là khá phổ biến đối với các gia đình có con nhỏ, ngay cả khi không phải thuê nhà và giải pháp bảo hiểm được xem là một lựa chọn đáng cân nhắc.
“Mình thấy chi tiêu thế này cũng vén rồi. Nhà mình hai người lớn và một bé 3 tuổi cũng tiêu 20 – 24 triệu đồng/tháng (không phải thuê nhà). Bạn cân nhắc mua thẻ bảo hiểm sức khỏe cho bé, dùng kết hợp thẻ bảo hiểm y tế để tiết kiệm chi phí khám chữa bệnh. Con nhỏ bệnh ốm là điều khó tránh”.
Một số ít khác cho rằng việc trẻ nhỏ thường xuyên ốm đau là điều khó tránh và khi con lớn hơn, chi phí y tế sẽ giảm dần. Theo các ý kiến này, khả năng tiết kiệm thêm từ chi tiêu hiện tại là không nhiều.
“Mình thấy con nhỏ nên hay ốm thôi. Sau lớn thì bớt được khoản ý. Với chắc nghĩ cách thêm thu nhập đi bạn chứ không vén được nữa đâu. Nhà mình ở trung tâm TP.HCM, 1 con 5 tuổi, nhà thuê mà vén hết mức cũng tầm như nhà bạn rồi”.
Ngoài ra, có phụ huynh có hai con nhỏ cũng chia sẻ rằng dù đã ghi chép và điều chỉnh chi tiêu kỹ lưỡng, tổng chi phí sinh hoạt hàng tháng vẫn ở mức tương đương. Trong trường hợp này việc gia tăng thu nhập được xem là giải pháp khả thi hơn.
“Mình cũng 2 đứa con nhỏ. Chi tiêu mỗi tháng cũng tầm 20 triệu đồng. Cũng ghi chép cân chỉnh. Nặng đầu hơn nên mấy tháng nay chẳng buồn ghi chép. Vì cũng chẳng vén được chỗ nào, chỉ còn cách tăng thu nhập thôi ạ”.
QUẢN LÝ TÀI CHÍNH GIA ĐÌNH CÓ CON NHỎ
Để tối ưu hóa nguồn thu cho gia đình có con nhỏ, nhiều chuyên gia tài chính khuyến nghị xây dựng kế hoạch chi tiêu theo tỷ lệ hợp lý, thay vì chỉ chi tiêu linh hoạt theo cảm tính.
Một mô hình tham khảo phổ biến là phân chia thu nhập thành những nhóm chi tiêu chính, giúp cân đối giữa nhu cầu thiết yếu, chăm sóc con cái và mục tiêu tài chính lâu dài.
Cụ thể, phần lớn gợi ý dành 50 – 60% thu nhập cho các nhu cầu thiết yếu như thực phẩm, tiền nhà (thuê hoặc trả góp), điện nước, giao thông và các chi phí cố định khác. Trong đó, thu nhập của gia đình có con nhỏ thường cần phân bổ thêm cho những khoản liên quan trực tiếp đến trẻ như sữa, bỉm, quần áo cơ bản, bảo hiểm y tế và chi phí đi lại.
Khoảng 20 – 25% thu nhập nên được dự phòng cho các chi phí liên quan đến con như học phí, khám chữa bệnh định kỳ, thuốc men, sách vở, đồ chơi phát triển kỹ năng. Việc tách nhóm chi tiêu này giúp gia đình dễ dàng theo dõi và kiểm soát các khoản chi phát sinh liên quan tới con nhỏ.
Bên cạnh đó, việc dành 15 – 20% thu nhập cho tiết kiệm và đầu tư cũng quan trọng không kém. Trong đó bao gồm quỹ khẩn cấp đủ trang trải ít nhất 3 – 6 tháng chi tiêu sinh hoạt cũng như các mục tiêu tài chính dài hạn như quỹ học tập cho con.
Phần còn lại khoảng 10 – 15% thu nhập có thể dùng cho các chi tiêu linh hoạt như giải trí, du lịch gia đình hoặc sở thích cá nhân. Việc đặt ra các hạn mức rõ ràng cho từng nhóm chi tiêu giúp gia đình chủ động điều chỉnh khi một nhóm chi phí đột ngột tăng cao, ví dụ như các chi phí y tế không lường trước được.
Đối với những gia đình có thu nhập thấp hơn mức trung bình, tỷ lệ chi tiêu có thể cần tăng phần cho nhu cầu thiết yếu và giảm phần cho chi tiêu linh hoạt, đồng thời ưu tiên xây dựng quỹ khẩn cấp ngay khi có thể.