Trong dòng chảy của sự phát triển và hội nhập, mỗi tổ chức Đảng, mỗi cán bộ, đảng viên luôn mang trong mình sứ mệnh tiên phong và khát vọng vươn lên mạnh mẽ. Với tinh thần ấy, Phòng Quản lý thông tin khách hàng, Ngân hàng Thương mại Cổ phần Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank) gửi đến Giải Búa Liềm Vàng năm 2025 tác phẩm dự thi mang chủ đề: Cán bộ ngân hàng - Những chiến sỹ thầm lặng trên mặt trận bảo vệ an ninh tổ quốc trong thời kỳ mới.
Kỳ 3: Cán bộ Vietcombank – Chiến sĩ thông tin thầm lặng nêu cao đạo đức cách mạng và bản lĩnh nghề nghiệp
Chủ tịch Hồ Chí Minh từng khẳng định: “Cán bộ là cái gốc của mọi công việc. Muốn việc thành công hoặc thất bại đều do cán bộ tốt hay kém”. Lời dạy ấy không chỉ là chân lý chung cho công tác cán bộ của toàn Đảng, toàn dân, mà còn đặc biệt đúng trong lĩnh vực ngân hàng. Nếu cán bộ ngân hàng thiếu bản lĩnh chính trị, buông lỏng trách nhiệm, để xảy ra sai sót trong quản lý thông tin, hậu quả không chỉ là thiệt hại kinh tế, mà có thể ảnh hưởng đến an ninh quốc gia. Song nếu cán bộ giữ vững tinh thần trách nhiệm, liêm chính, tận tụy, thì hệ thống ngân hàng sẽ trở thành tấm khiên vững chắc, góp phần vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Đồng thời, đạo đức cách mạng mà Bác Hồ đề cao – cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư cũng chính là chuẩn mực cho mỗi người cán bộ hôm nay. Trong công việc hàng ngày, họ phải trung thực trong xử lý thông tin, liêm chính trong ra quyết định, tận tụy trong bảo vệ lợi ích khách hàng và đất nước.
Bản lĩnh người chiến sỹ Vietcombank trên mặt trận không tiếng súng
Một trong những minh chứng rõ nét nhất cho vai trò “chiến sĩ thông tin thầm lặng” của ngành ngân hàng là việc rà soát, phát hiện và báo cáo kịp thời các giao dịch đáng ngờ, các đối tượng thuộc danh sách cảnh báo, phối hợp với cơ quan chức năng trong đấu tranh phòng, chống tội phạm. Hằng ngày, hàng triệu giao dịch được thực hiện qua hệ thống ngân hàng. Giữa “dòng sông” giao dịch ấy, cán bộ ngân hàng phải có con mắt tinh tường để nhận diện những “dòng chảy bất thường”: những khoản tiền ra vào bất thường, giao dịch lòng vòng qua nhiều tài khoản, những khách hàng có hành vi che giấu nguồn tiền. Hay khi đối chiếu thông tin khách hàng với các danh sách cảnh báo (danh sách truy nã, danh sách khủng bố, danh sách trừng phạt quốc tế…), các cán bộ đã phát hiện nhiều trường hợp đối tượng đang cố gắng che giấu danh tính để mở tài khoản, giao dịch hoặc tẩu tán tài sản. Khi phát hiện dấu hiệu khả nghi, lập tức báo cáo cho Cục Phòng chống rửa tiền - Ngân hàng Nhà nước, đồng thời phối hợp với cơ quan công an để có biện pháp ứng xử hợp lý. Điển hình trong những ngày đầu tiên của tháng 08/2025, Vietcombank Tây Ninh đã phối hợp cùng Phòng Quản lý thông tin khách hàng và cơ quan công an địa phương, bắt giữ thành công 02 đối tượng truy nã đặc biệt. Thay vì từ chối giao dịch với đối tượng để tránh gặp nguy hiểm, cán bộ đã bình tĩnh, mưu trí, khéo léo trì hoãn, kéo dài thời gian giao dịch để lực lượng chức năng có thời gian triển khai tới bắt giữ đối tượng, nêu cao tinh thần trách nhiệm trong công tác bảo vệ an ninh Tổ quốc.
Không chỉ phối hợp chặt chẽ với cơ quan công an trong việc phát hiện, bắt giữ các đối tượng, cán bộ ngân hàng còn chủ động theo dõi, cảnh giác với các giao dịch bất thường, kịp thời ngăn chặn hành vi chuyển tiền đến các đối tượng lừa đảo, góp phần bảo vệ tài sản của nhân dân, giữ gìn an ninh kinh tế và trật tự xã hội. Chỉ trong 09 tháng đầu năm 2025, tại hàng loạt các điểm giao dịch của Vietcombank (chi nhánh Hà Nam, chi nhánh Nam Hà Nội, chi nhánh Hải Dương,…), nhận thấy tâm lý lo lắng, bất thường của khách hàng khi thực hiện giao dịch chuyển tiền, cán bộ đã tìm hiểu thông tin, thông báo nhanh chóng cho cơ quan công an, tích cực tuyên truyền giải thích cho khách hàng nhận thức rõ thủ đoạn của các đối tượng lừa đảo, giúp ngăn chặn tổn thất hàng tỉ đồng cho các khách hàng. Đúng như lời Chủ tịch Hồ Chí Minh căn dặn: “Việc gì lợi cho dân thì hết sức làm, việc gì hại cho dân thì hết sức tránh”. Họ có thể không được nêu tên trên mặt báo, không xuất hiện trong các buổi vinh danh lớn, nhưng chính họ là những “người gác cửa” kiên trung cho sự an toàn của hệ thống tài chính.
Nêu cao tinh thần cảnh giác cách mạng, trong dịp đại lễ kỷ niệm 50 năm Thống nhất đất nước 30/04/2025, cán bộ Vietcombank đã tích cực sàng lọc toàn bộ trên 20 triệu khách hàng với danh sách hơn 100 đối tượng khủng bố thuộc các tổ chức khủng bố do Bộ Công an công bố như: Tổ chức khủng bố Việt Tân, Tổ chức Chính phủ Quốc gia Việt Nam lâm thời, Tổ chức khủng bố Triều đại Việt... kịp thời phát hiện 02 khách hàng là đối tượng khủng bố Sân Bay Tân Sơn Nhất, đã nhanh chóng dừng thiết lập quan hệ, ngăn chặn các hành vi nhận tiền từ tổ chức nước ngoài, góp phần nhỏ bé cho việc đảm bảo an ninh và thành công của đại lễ. Đây chính là sự hiện thực hóa tinh thần của Luật Phòng, chống rửa tiền năm 2022 và phù hợp với Chỉ thị số 12-CT/TW của Bộ Chính trị về tăng cường bảo đảm an ninh kinh tế. Đảng ta luôn nhấn mạnh: “Phòng ngừa từ xa, phát hiện sớm, xử lý từ gốc” – và công tác thông tin ngân hàng chính là bước “phòng ngừa từ xa” đầy hiệu quả.
Trong thực tế, nhiều cán bộ ngân hàng đã trở thành những tấm gương sáng về tinh thần trách nhiệm và đạo đức nghề nghiệp. Có cán bộ đã dũng cảm từ chối sự “bắt tay” ngầm của tội phạm tài chính, kiên quyết báo cáo và phối hợp công an xử lý. Nhiều cán bộ thậm chí phải đối diện với sự đe dọa từ các đối tượng phạm tội, nhưng vẫn vững vàng giữ lập trường, kiên quyết không thỏa hiệp. Đặc biệt trong thời kỳ mới, khi tội phạm tài chính ngày càng tinh vi, phức tạp, cán bộ đối diện với những cám dỗ lớn về tài chính, nếu không giữ vững lập trường, tư tưởng chính trị sẽ dễ bị mua chuộc, trở thành người tiếp tay cho các hành vi phạm tội.Những tấm gương ấy tuy thầm lặng nhưng lại là biểu tượng cho tinh thần trách nhiệm cao cả, là minh chứng rằng trong bất kỳ hoàn cảnh nào, người cán bộ ngân hàng vẫn đặt lợi ích quốc gia – dân tộc lên trên hết. Họ đã thực hiện đúng lời Bác Hồ dặn: “Người cách mạng phải chí công vô tư, không được vì lợi ích riêng mà quên lợi ích chung”.
Phát huy vai trò của cán bộ Vietcombank trong tình hình mới
Việc phát huy hơn nữa vai trò của cán bộ ngân hàng trong công tác quản lý thông tin, dữ liệu nhằm giữ gìn an ninh Tổ quốc là một nhiệm vụ hết sức cần thiết, cấp bách, gắn liền với quan điểm, chủ trương của Đảng và chính sách pháp luật của Nhà nước về bảo đảm an ninh quốc gia trong tình hình mới. Đây không chỉ là trách nhiệm của từng cán bộ Vietcombank mà còn là sự cụ thể hóa tinh thần chỉ đạo của Đảng về việc gắn phát triển kinh tế với củng cố quốc phòng – an ninh:
Thứ nhất, nâng cao nhận thức và trách nhiệm của cán bộ Vietcombank về an ninh thông tin, tăng cường giáo dục chính trị, tư tưởng. Cán bộ phải thấm nhuần quan điểm của Đảng về mối quan hệ giữa kinh tế và an ninh quốc gia, nhận thức rõ về tầm quan trọng của công tác bảo mật thông tin và vai trò của mình trong việc giữ gìn an ninh tổ quốc. Điều này cần được triển khai thông qua các chương trình đào tạo, tập huấn thường xuyên, giúp cán bộ hiểu rõ nguy cơ, rủi ro liên quan đến bảo mật dữ liệu và hậu quả nghiêm trọng nếu để lộ, lọt thông tin. Bên cạnh đó, việc xây dựng văn hóa bảo mật thông tin trong toàn hệ thống ngân hàng chính là góp phần thực hiện phương châm “giữ vững bên trong, bảo vệ từ xa” mà Đảng ta luôn nhấn mạnh.
Thứ hai, xây dựng và thực thi nghiêm ngặt các quy trình quản lý thông tin. Cán bộ cần tuân thủ các quy trình, quy định quản lý thông tin rõ ràng và minh bạch, bao gồm phân quyền truy cập, kiểm soát lưu trữ, sao lưu dữ liệu định kỳ, cũng như quy trình xử lý khi xảy ra sự cố an ninh thông tin. Các quy trình cần vừa phù hợp với tiêu chuẩn quốc tế, vừa bám sát quy định pháp luật Việt Nam, đồng thời chịu sự giám sát, kiểm tra thường xuyên để kịp thời khắc phục lỗ hổng, sai sót.
Thứ ba, áp dụng các công nghệ bảo mật hiện đại vào quản lý dữ liệu, đẩy mạnh ứng dụng trí tuệ nhân tạo và phân tích dữ liệu trong phát hiện rủi ro theo định hướng của Đảng về phát triển kinh tế số và xã hội số. Công nghệ thông tin phát triển nhanh chóng kéo theo các nguy cơ tấn công mạng ngày càng tinh vi và đa dạng. Vì vậy, cán bộ Vietcombank cần trang bị kiến thức, kỹ năng sử dụng và vận hành các hệ thống bảo mật tiên tiến như mã hóa dữ liệu, xác thực đa yếu tố, hệ thống phòng chống xâm nhập, hệ thống giám sát và cảnh báo an ninh mạng. Việc thường xuyên cập nhật, nâng cấp hệ thống bảo mật giúp giảm thiểu nguy cơ bị tấn công, đánh cắp dữ liệu, đảm bảo an toàn tuyệt đối cho các thông tin quan trọng. Đồng thời, sử dụng các công cụ trí tuệ nhân tạo (AI) để phân tích dữ liệu giao dịch, phát hiện các dấu hiệu bất thường, nguy cơ gian lận hay rửa tiền. Việc áp dụng các giải pháp này giúp tăng khả năng phòng ngừa, phát hiện kịp thời các mối đe dọa, nâng cao hiệu quả quản lý thông tin và bảo vệ an ninh tổ quốc.
Thứ tư, tăng cường phối hợp với các cơ quan an ninh và cơ quan chức năng có thẩm quyền theo tinh thần “kết hợp chặt chẽ giữa xây dựng kinh tế và bảo vệ Tổ quốc”. An ninh thông tin ngân hàng không chỉ là trách nhiệm nội bộ mà còn cần sự phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng như Bộ Công an, Bộ Thông tin và Truyền thông, Cục An ninh mạng và phòng chống tội phạm công nghệ cao. Vì vậy, cần xây dựng kho dữ liệu chung toàn hệ thống ngân hàng, do Bộ công an quản lý về danh sách các đối tượng lừa đảo, cho thuê tài khoản,… để tất cả ngân hàng thương mại đều có thể tra cứu, dừng thiết lập quan hệ; thiết kênh thông tin liên lạc nhanh chóng, minh bạch để phối hợp xử lý các tình huống nguy hiểm, tấn công mạng hoặc các hành vi gian lận. Đồng thời, tăng cường tổ chức các diễn đàn, hội nghị chuyên sâu để cập nhật kiến thức, kỹ năng bảo mật mới và chia sẻ kinh nghiệm phòng chống tội phạm công nghệ cao.
Thứ năm, tuyên truyền, nâng cao ý thức khách hàng về bảo mật thông tin, thực hiện tốt phương châm “dân biết, dân hiểu, dân cùng tham gia” trong bảo vệ an toàn thông tin dữ liệu. Cán bộ Vietcombank cần thường xuyên tuyên truyền, hướng dẫn khách hàng cách bảo vệ thông tin cá nhân, tránh bị lừa đảo, đánh cắp thông tin qua mạng. Đây cũng là một phần quan trọng trong công tác giữ gìn an ninh thông tin toàn hệ thống, bởi khách hàng chính là những mắt xích quan trọng trong chuỗi bảo vệ dữ liệu.
Thứ sáu, chú trọng phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao theo Nghị quyết của Đảng về công tác cán bộ, đồng thời xây dựng cơ chế thưởng phạt công minh. Việc xây dựng đội ngũ cán bộ giỏi chuyên môn, giàu kinh nghiệm là nền tảng để thực hiện hiệu quả các giải pháp quản lý thông tin dữ liệu, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao về bảo vệ an ninh quốc gia trong kỷ nguyên số. Đồng thời, để đảm bảo cán bộ tuân thủ nghiêm các quy định, quy trình về bảo mật và quản lý dữ liệu, cần thiết lập cơ chế thưởng phạt công bằng, minh bạch. Những cán bộ phát hiện, xử lý kịp thời các nguy cơ, bảo vệ thành công hệ thống dữ liệu sẽ được khen thưởng, động viên kịp thời. Ngược lại, những vi phạm trong công tác bảo mật, gây hậu quả nghiêm trọng cần bị xử lý nghiêm khắc để răn đe.
Có thể khẳng định, trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ đất nước hôm nay, cán bộ ngân hàng chính là những “chiến sĩ thầm lặng” trên mặt trận bảo vệ an ninh Tổ quốc trong thời kỳ mới. Họ không chỉ giữ gìn sự trong sạch, vững mạnh của hệ thống tài chính – ngân hàng, mà còn góp phần tạo dựng nền tảng ổn định cho sự phát triển bền vững của nền kinh tế đất nước. Trên trận tuyến không tiếng súng ấy, mỗi cán bộ ngân hàng nói chung và cán bộ Vietcombank nói riêng, luôn mang trong mình bản lĩnh chính trị vững vàng, tinh thần trách nhiệm cao cả và lòng trung thành tuyệt đối với Đảng, với Tổ quốc và Nhân dân. Trong bối cảnh toàn cầu hóa và chuyển đổi số mạnh mẽ, khi các loại hình tội phạm tài chính ngày càng tinh vi, phức tạp, trọng trách ấy càng trở nên nặng nề nhưng cũng hết sức vẻ vang. Với niềm tin son sắt vào đường lối lãnh đạo của Đảng, với đạo đức cách mạng trong sáng và tinh thần cống hiến không ngừng, các cán bộ ngân hàng sẽ tiếp tục phát huy vai trò tiên phong, góp phần củng cố vững chắc cho an ninh tài chính – tiền tệ quốc gia, góp phần xây dựng một nước Việt Nam hùng cường, phồn vinh và hạnh phúc.
Hồ Thị Hương Trà, Trưởng phòng TSC Phòng Quản lý thông tin khách hàng
Vũ Thùy Dương, Phó Trưởng phòng TSC Phòng Quản lý thông tin khách hàng
Vũ Thị Trà My, cán bộ TSC Phòng Quản lý thông tin khách hàng
Lê Thị Thu Huệ, cán bộ TSC, Phòng Quản lý thông tin khách hàng
Đặng Thị Thanh Xuân, cán bộ TSC, Phòng Quản lý thông tin khách hàng