Sở hữu nhà đất, vàng và thu nhập ổn định nhưng vẫn trăn trở về tương lai tài chính khi về già không còn là câu chuyện hiếm.
Thực tế này cho thấy, việc xây dựng một nguồn tài chính bền vững cho tuổi già đang trở thành mối quan tâm ngày càng lớn, đòi hỏi cách tiếp cận bài bản và thận trọng hơn.
CÓ NHÀ ĐẤT VÀ VÀNG VẪN LO THIẾU TIỀN DƯỠNG GIÀ
Trong một hội nhóm về cố vấn tài chính, một thành viên trung niên đã chia sẻ khá chi tiết về hoàn cảnh gia đình, thu nhập, tài sản hiện có và bày tỏ mong muốn tìm giải pháp tích lũy cho tuổi già trong bối cảnh lạm phát và thiếu kiến thức đầu tư. Bài đăng nhanh chóng thu hút sự quan tâm và nhận được nhiều ý kiến đóng góp từ cộng đồng.
“Chào mọi người, nhờ mọi người tư vấn giùm cho kế hoạch tài chính của mình. Năm nay mình 40 tuổi, sống ở nông thôn. Thu nhập 2 vợ chồng tổng một tháng 20 triệu đồng. Hai con đang ăn học nên đủ chi tiêu không dư giả nhiều.
Hiện tại tài chính mình có một bất động sản ở quê trị giá 5 tỷ đồng đang cho thuê tháng 6 triệu đồng. Nhà cửa, đất đai được bố mẹ cho trị giá hơn 3 tỷ đồng đang ở. Tiết kiệm được 10 cây vàng. Tài khoản dự phòng khẩn cấp 200 triệu đồng.
Mục tiêu của mình muốn năm 60 tuổi (tức là 20 năm nữa) có số tiền tiết kiệm 3 tỷ đồng để lấy tiền dưỡng già, nhưng mình không có kiến thức về tài chính nên không biết đầu tư như nào để tạo ra dòng tiền với thời buổi kinh tế lạm phát như thế này (cách phân bổ dòng tiền nhàn rỗi). Mong các bạn tư vấn giùm. Cảm ơn mọi người nhiều”.
Từ góc nhìn của một người cùng độ tuổi và đang có kế hoạch tài chính tương tự, một thành viên cho rằng sự an toàn nên được đặt lên hàng đầu. Theo ý kiến này, việc chuyển đổi tài sản bất động sản sang tiền gửi ngân hàng dài hạn được xem là giải pháp đơn giản, ít rủi ro và đủ để đảm bảo cuộc sống hưu trí, thay vì giữ tài sản cho thuê với dòng tiền thấp.
“Bạn bằng tuổi tôi, tôi cũng đang kế hoạch như bạn. Tôi nghĩ vậy nhé, nếu ko có kiến thức về đầu tư, sợ rủi ro thì bán bất động sản 5 tỷ đồng đi. Sau đó gửi ngân hàng trong vòng 20 năm, trung bình lãi suất 6%/năm, cứ tầm 2 năm đáo hạn 1 lần rồi nhập cả lãi và gốc gửi tiếp như vậy cho đến năm bạn 60 tuổi thì lúc đó 5 tỷ đồng đã tăng lên tầm 15 tỷ đồng.
Nhà 3 tỷ đồng thì cứ để đó mà ở xem nó là tài sản tiêu dùng. Có 2 con thì chia hồi môn cho nó bằng tiền mặt cho gọn (con gái). Con trai thì sau này vợ chồng mất đi thì cho nó cái nhà đang ở. Lúc đó bạn chỉ cần 5 tỷ đồng gửi ngân hàng cũng đủ cho vợ chồng bạn về hưu rồi. Đừng cố chấp mà giữ cái nhà, trong khi dòng tiền hàng tháng không thu được bao nhiêu. Vài dòng chia sẻ đến bạn!”.
Trái ngược với quan điểm trên, một ý kiến khác lại tỏ ra khá thận trọng với mọi hình thức đầu tư. Thành viên này cho rằng ở giai đoạn hiện tại, ưu tiên lớn nhất nên là sức khỏe và gia đình. Đồng thời khuyến nghị giữ nguyên tài sản sẵn có, tránh xa các kênh đầu tư sinh lời cao nhưng tiềm ẩn nhiều rủi ro.
“Em nghĩ bác không nên đầu tư gì nữa. Cứ để tiền chăm lo sức khỏe, con cái thôi. Đừng nghe đầu tư chứng khoán hay chứng chỉ quỹ gì cả rồi thắng được tí lại ham. Có khi đến lúc mất cả chì lẫn chài lại ước giá chưa biết đến đầu tư. Giữ tài sản như hiện tại là đủ rồi. Mua phòng thân hai vợ chồng 2 cái bảo hiểm nhân thọ. Thế là quá ổn”.
Ở chiều phân tích sâu hơn, một thành viên khác đã đưa ra góc nhìn tương đối toàn diện, đánh giá tình hình tài chính hiện tại là khá vững vàng và có nhiều lợi thế nhờ quỹ thời gian dài.
Ý kiến này tập trung vào việc phân bổ lại tài sản một cách thận trọng, kết hợp giữa phòng thủ và tích lũy dài hạn, nhấn mạnh yếu tố đều đặn, kỷ luật và an toàn thay vì tìm kiếm lợi nhuận nhanh.
“Chào mọi người, mình xin chia sẻ và góp ý theo cách dễ hiểu nhất nhé. Trước hết phải nói là tình hình tài chính của anh chị hiện tại khá tốt. Thu nhập hai vợ chồng 20 triệu đồng/tháng ở nông thôn là đủ chi tiêu. Ngoài ra còn có tài sản tích lũy và thời gian 20 năm nữa mới đến tuổi nghỉ ngơi, đây là lợi thế rất lớn.
Hiện tại anh chị đã có một mảnh đất cho thuê giá trị khoảng 5 tỷ đồng, mỗi tháng có thêm 6 triệu đồng tiền thuê. Dòng tiền này không cao nhưng ổn định và an toàn. Nhà đất đang ở do bố mẹ cho thì cứ giữ nguyên, không nên tính vào đầu tư. Quỹ dự phòng 200 triệu đồng là rất hợp lý, nên tiếp tục giữ để phòng rủi ro, không dùng để đầu tư.
Về 10 cây vàng, vàng có ưu điểm là giữ giá trị nhưng không tạo ra dòng tiền. Vì vậy không nên giữ toàn bộ. Anh chị có thể giữ lại khoảng một nửa để phòng thủ, số còn lại bán dần theo thời gian để đưa vào các kênh đầu tư khác an toàn hơn.
Tiền cho thuê nhà mỗi tháng nên chia ra. Một phần dùng chi tiêu sinh hoạt, phần còn lại khoảng 3 - 4 triệu đồng nên dành để tích lũy đầu tư dài hạn. Không cần đầu tư lớn ngay từ đầu, quan trọng là đều đặn và lâu dài.
Nếu không rành về tài chính thì nên ưu tiên những kênh đơn giản và ít rủi ro. Một phần gửi tiết kiệm hoặc trái phiếu để giữ tiền và có lãi ổn định. Một phần có thể đầu tư chứng khoán dài hạn thông qua các quỹ hoặc những doanh nghiệp lớn, làm ăn ổn định và trả cổ tức đều. Tuyệt đối không lướt sóng hay nghe theo lời rủ rê lợi nhuận cao.
Với thời gian 20 năm, chỉ cần mỗi tháng để dành và đầu tư khoảng 5 - 7 triệu đồng, lợi nhuận trung bình ở mức vừa phải thì mục tiêu có 3 tỷ đồng tiền mặt khi 60 tuổi là hoàn toàn khả thi. Quan trọng nhất là đầu tư đều đặn, không nóng vội và không tham.
Ở độ tuổi này, mục tiêu là giữ tiền, chống lạm phát và tạo sự an tâm khi về già, chứ không phải mạo hiểm để kiếm nhanh. Nếu làm được điều đó thì tài chính sau này sẽ rất nhẹ nhàng”.
XÂY DỰNG NGUỒN TÀI CHÍNH BỀN VỮNG CHO TUỔI GIÀ
Việc chuẩn bị tài chính cho tuổi già ngày càng trở nên cấp thiết trong bối cảnh tuổi thọ tăng lên, chi phí y tế leo thang và lạm phát làm xói mòn giá trị tiền tiết kiệm.
Nhiều nghiên cứu tài chính cá nhân chỉ ra rằng, để duy trì mức sống ổn định sau khi nghỉ hưu, mỗi cá nhân cần chủ động xây dựng kế hoạch tích lũy từ sớm, thay vì chỉ trông chờ vào lương hưu hay tài sản sẵn có.
Một trong những nguyên tắc phổ biến khi tính toán nhu cầu tài chính cho tuổi già là quy tắc 25×, còn được gọi là nguyên tắc rút tiền 4%. Theo đó, tổng số tiền tích lũy cần có khi nghỉ hưu thường được ước tính bằng chi tiêu sinh hoạt hàng năm nhân với 25 lần.
Cách tính này dựa trên giả định rằng việc rút khoảng 4% giá trị tài sản mỗi năm có thể giúp duy trì dòng tiền tương đối ổn định trong nhiều thập kỷ mà không làm cạn kiệt nguồn vốn quá sớm .
Bên cạnh việc xác định mục tiêu, tiết kiệm đều đặn theo thời gian được xem là yếu tố then chốt. Các chuyên gia tài chính khuyến nghị nên dành tối thiểu 10 – 15% thu nhập cho mục tiêu hưu trí, tỷ lệ này có thể cao hơn nếu bắt đầu tích lũy ở độ tuổi trung niên.
Việc trích tiền tiết kiệm ngay khi có thu nhập, trước khi chi tiêu cho các nhu cầu khác, giúp duy trì kỷ luật tài chính và hạn chế tình trạng tiết kiệm phần còn lại vốn dễ bị gián đoạn.
Song song với quỹ hưu trí, quỹ dự phòng cũng đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ kế hoạch tài chính dài hạn. Quỹ này thường được khuyến nghị ở mức tương đương từ 3 – 6 tháng chi phí sinh hoạt, nhằm ứng phó với các tình huống bất ngờ như bệnh tật, mất thu nhập hoặc chi tiêu khẩn cấp. Việc duy trì quỹ dự phòng giúp tránh phải rút tiền từ các khoản đầu tư dài hạn, vốn có thể gây thiệt hại khi thị trường không thuận lợi.
Về phương thức tích lũy, đa dạng hóa kênh đầu tư được xem là nguyên tắc cốt lõi nhằm cân bằng giữa an toàn và tăng trưởng. Các kênh có mức độ rủi ro thấp như tiền gửi ngân hàng, trái phiếu hoặc chứng chỉ tiền gửi thường được sử dụng để bảo toàn vốn và tạo dòng tiền ổn định.
Trong khi đó, các hình thức đầu tư dài hạn vào cổ phiếu hoặc quỹ đầu tư có thể mang lại lợi suất cao hơn theo thời gian, dù đi kèm với biến động ngắn hạn. Việc phân bổ hợp lý giữa các nhóm tài sản giúp giảm thiểu rủi ro tổng thể của danh mục.
Ngoài tiết kiệm và đầu tư, bảo hiểm cũng được xem là một cấu phần quan trọng trong kế hoạch tài chính cho tuổi già. Bảo hiểm y tế và bảo hiểm nhân thọ giúp giảm áp lực chi phí khi sức khỏe suy giảm, đồng thời bảo vệ tài sản tích lũy trước những rủi ro lớn.
Tại nhiều quốc gia, các nghiên cứu còn chỉ ra rằng việc kết hợp hợp lý giữa tiết kiệm cá nhân, đầu tư và các chế độ an sinh xã hội sẽ giúp nâng cao mức độ an toàn tài chính khi về hưu.
Cuối cùng, kế hoạch tài chính cho tuổi già không nên là một bản kế hoạch cố định. Việc rà soát, điều chỉnh định kỳ theo biến động thu nhập, hoàn cảnh gia đình và tình hình kinh tế được khuyến nghị thực hiện ít nhất mỗi năm một lần. Cách tiếp cận linh hoạt này giúp đảm bảo mục tiêu hưu trí vẫn khả thi trong dài hạn và phù hợp với thực tế cuộc sống.