Theo báo cáo tác động 2025 vừa được công bố, mô hình hợp tác công – tư – thiện nguyện của Liên minh Năng lượng Toàn cầu xây dựng các liên minh đối tác do quốc gia dẫn dắt, đồng thời tận dụng nguồn vốn xúc tác cùng chuyên môn kỹ thuật để thúc đẩy một tương lai năng lượng bền vững.
Kể từ khi thành lập tại COP26 năm 2021, Liên minh đã cấp 503 triệu USD vốn xúc tác, góp phần huy động 7,8 tỷ USD tổng vốn đầu tư và triển khai 137 dự án tại hơn 30 quốc gia.
Mô hình hợp tác của Liên minh đang từng bước đạt được mục tiêu: Cải thiện khả năng tiếp cận điện cho 91 triệu người; Hỗ trợ hoặc tạo ra 3,1 triệu việc làm và sinh kế; Ngăn chặn 296 triệu tấn khí thải carbon.
Ông Woochong Um, Tổng Giám đốc Liên minh Năng lượng Toàn cầu chia sẻ: “Những phát hiện trong báo cáo này chứng minh giá trị của mô hình hợp tác công – tư – thiện nguyện, đồng thời cho thấy chuyển dịch năng lượng công bằng chính là động lực mạnh mẽ cho việc làm và tăng trưởng kinh tế”. Ông Woochong Um cũng cho rằng, khi Chính phủ, nhà đầu tư, nhà đổi mới và cộng đồng cùng chung tay, chúng ta có thể tạo ra những thay đổi hệ thống, với các giải pháp vừa phù hợp với từng địa phương, đồng thời vừa có khả năng nhân rộng toàn cầu.
Ngay từ khi thành lập, Đông Nam Á đã là một trong những trọng tâm chính của Liên minh Năng lượng Toàn cầu. Với tốc độ điện khí hóa nhanh, các thách thức chính của chuyển dịch năng lượng sạch trong khu vực bao gồm phụ thuộc vào nguồn năng lượng truyền thống, hạn chế trong hiện đại hóa lưới điện, và khó khăn trong tiếp cận tài chính khí hậu.
Liên minh đã góp phần huy động 1,7 tỷ USD, triển khai 37 dự án đang hoạt động và sẵn sàng triển khai trong khu vực. Những dự án này được kỳ vọng sẽ cải thiện khả năng tiếp cận điện cho 4 triệu người, nâng cao việc làm và sinh kế cho 77.000 người, đồng thời giảm phát thải khoảng 18 triệu tấn CO₂.
Tại Việt Nam, Liên minh đang hỗ trợ xây dựng lộ trình tích hợp lưu trữ pin năng lượng quy mô lớn vào lưới điện quốc gia. Liên minh đã phối hợp với cơ quan chức năng để thành lập Tổ chuyên trách mô hình tài chính cho hệ thống pin lưu trữ năng lượng (BESS), nhằm xây dựng tiêu chuẩn kỹ thuật, khung pháp lý và mô hình tài chính nhằm đẩy nhanh tiến độ triển khai, hướng tới mục tiêu lưu trữ năng lượng của Việt Nam vào năm 2030. Những sáng kiến này vừa tạo dựng niềm tin cho nhà đầu tư, vừa đảm bảo quá trình chuyển dịch cung cấp nguồn điện ổn định cho cả hộ gia đình và doanh nghiệp.
Bà Nguyễn Thị Thanh Minh (Minh Nguyễn), Giám đốc Quốc gia Việt Nam, Liên minh Năng lượng Toàn cầu, nhận định: “Việt Nam đang có những bước đi quyết đoán để tích hợp lưu trữ vào hệ thống năng lượng, cho thấy đổi mới và chính sách có thể song hành. Việc thành lập Tổ chuyên trách BESS đã đặt nền móng cho một lưới điện ổn định, vận hành bằng năng lượng tái tạo, phục vụ tăng trưởng và khả năng chống chịu. Những bước đi sớm này sẽ là cơ sở để mở rộng các giải pháp lưu trữ trên toàn quốc.”
Trong thời gian tới, trọng tâm sẽ là tăng cường sự tham gia của khu vực tư nhân khi quá trình chuyển dịch năng lượng tăng tốc và nhu cầu tài chính – công nghệ ngày càng lớn. Nhận thấy tiềm năng từ liên minh Lưới điện ASEAN (ASEAN Power Grid) do Ban Thư ký ASEAN dẫn dắt với sự hỗ trợ từ ADB và nhóm Ngân hàng Thế giới, Liên minh đang mang đến sự hỗ trợ vốn xúc tác cho chính phủ các nước Đông Nam Á trong tiến trình chuyển dịch năng lượng. Những nỗ lực này có thể giúp cắt giảm thêm 100 triệu tấn CO₂ và bổ sung hơn 13 GW công suất điện tái tạo mới.