Thanh tra Chính phủ công bố kết luận thanh tra về việc chấp hành chính sách pháp luật về phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ và sử dụng nguồn tiền từ trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ. Tổng Thanh tra Chính phủ đã tiến hành thanh tra đối với 67 tổ chức phát hành trái phiếu gồm 5 ngân hàng thương mại cổ phần; 37 công ty cổ phần và 25 công ty TNHH.
PHƠI BÀY LOẠT SAI PHẠM
Nhóm tổ chức tín dụng thuộc diện thanh tra gồm Ngân hàng Thương mại Cổ phần Á Châu (ACB), Ngân hàng Thương mại Cổ phần Quốc tế Việt Nam (VIB), Ngân hàng Thương mại Cổ phần Phương Đông (OCB)...
Theo số liệu tổng hợp từ báo cáo của các ngân hàng này, trong giai đoạn từ 1/1/2015 đến 30/6/2023, các ngân hàng đã phát hành thành công 386 mã trái phiếu doanh nghiệp với tổng giá trị hơn 255.142 tỷ đồng.
Mục đích phát hành trái phiếu của các nhà băng này để tăng quy mô vốn, bổ sung vốn phục vụ khách hàng. Đến thời điểm thanh tra, tại các ngân hàng nêu trên còn 173 mã trái phiếu doanh nghiệp đang lưu hành với tổng giá trị 97.828 tỷ đồng.
Tuy nhiên, cơ quan thanh tra phát hiện ngân hàng ACB sử dụng tiền thu được từ phát hành một số mã trái phiếu không đúng mục đích nêu tại phương án phát hành và nội dung bản công bố thông tin.
Kết luận nêu, tại ACB, ngân hàng này đã sử dụng tiền từ hai đợt phát hành trái phiếu tổng 3.700 tỷ để cho vay trung dài hạn và ngắn hạn. Trong khi mục đích phát hành trái phiếu được nêu trong phương án phát hành của ACB là "phục vụ nhu cầu cấp tín dụng trung dài hạn".
Cụ thể, ACB đã phát hành hai lô trái phiếu mã TPACB2018/10Y (ngày phát hành 19/12/2018, giá trị 2.200 tỷ đồng) và ACB.2019.04 (ngày phát hành 6/12/2019, giá trị 1.500 tỷ đồng) với mục đích “phục vụ nhu cầu cấp tín dụng trung và dài hạn”. Tuy nhiên, theo kết quả kiểm tra, ngân hàng đã sử dụng nguồn vốn này cho cả các khoản vay ngắn hạn.
Trong hai ngày 20 và 21/12/2018, ACB đã giải ngân tổng cộng 2.664 tỷ đồng, trong đó 276 tỷ đồng là cho vay trung dài hạn và 2.388 tỷ đồng là cho vay ngắn hạn.
Ngoài ra, kết luận cũng chỉ ra rằng, ACB đã không thực hiện trách nhiệm quản lý vốn từ phát hành trái phiếu doanh nghiệp theo quy định tại khoản tại khoản 1 Điều 38 Nghị định số 90/2011/NĐ-CP, khoản 2 Điều 35 Nghị định số 163/2018/NĐ-CP, khoản 2 Điều 34 Nghị định số 153/2020/NĐ-CP.
Cùng với đó, kết quả thanh tra còn chỉ ra nhiều ngân hàng không tuân thủ quy định về hồ sơ phát hành trái phiếu. Theo kết luận, nội dung công bố thông tin trước các đợt phát hành trái phiếu doanh nghiệp (giai đoạn 2021 - 30-6-2023) đều không nêu rõ thời gian giải ngân nguồn vốn.
Có ngân hàng còn không xây dựng kế hoạch nguồn vốn và sử dụng nguồn vốn của năm tài chính đối với việc phát hành trái phiếu trong giai đoạn từ năm 2016 - 2019.
Thanh tra Chính phủ còn kết luận các ngân hàng VIB, MB, ACB… thực hiện không đúng quy định về công bố thông tin của tổ chức phát hành trái phiếu. Trong đó, ACB, MB bị xác định vi phạm thời hạn công bố thông tin trước phát hành một số mã trái phiếu.
Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo Ngân hàng Nhà nước tăng cường công tác kiểm tra, giám sát việc phát hành, sử dụng và đầu tư trái phiếu doanh nghiệp, kịp thời xử lý vi phạm nếu có. Ngân hàng Nhà nước chỉ đạo các tổ chức tín dụng xác định trách nhiệm tập thể, cá nhân để xảy ra vi phạm và báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, xử lý theo quy định.
ACB LÃI TRƯỚC THUẾ QUÝ 2 GẦN 6,100 TỶ ĐỒNG
Liên quan đến vấn đề này, Ngân hàng Thương mại Cổ phần Á Châu (ACB) vừa phát đi thông tin chính thức nhằm làm rõ một số nội dung được nêu trong kết luận thanh tra của cơ quan chức năng. ACB khẳng định đã hoàn tất toàn bộ nội dung khắc phục và gửi báo cáo lên cơ quan chức năng vào ngày 24/9/2025, tuân thủ đúng yêu cầu của Thanh tra Chính phủ.
“ACB luôn tuân thủ các chuẩn mực quản trị và minh bạch tài chính, đồng thời duy trì sự ổn định để phục vụ khách hàng cổ đông, đối tác một cách bền vững”, phía ACB nhấn mạnh.
Báo cáo tài chính quý 2/2025 tại Ngân hàng Á Châu ghi nhận, các mảng thu nhập chính như thu nhập lãi thuần, lãi từ dịch vụ lần lượt giảm 6% và 33,4% so với cùng kỳ năm ngoái đạt 6.684 tỷ đồng và 585 tỷ đồng. Ngược lại, các hoạt động kinh doanh khác tại ACB đều ghi nhận kết quả tăng trưởng tích cực trong quý như lãi từ kinh doanh ngoại hối tăng trưởng tới 57% so với cùng kỳ năm ngoái, đạt 670 tỷ đồng.
Đáng chú ý, mảng lãi từ chứng khoán kinh doanh và chứng khoán đầu tư mang về cho ngân hàng này 37 và 446 tỷ đồng, trong khi cùng kỳ quý 2/2024 ghi nhận lỗ 41 và 14 tỷ đồng. Ngoài ra, mảng lãi thuần từ hoạt động kinh doanh khác tại ACB ghi nhận mức tăng trưởng tới 184%, đạt 813 tỷ đồng. Thu nhập từ góp vốn mua cổ phần cũng ghi nhận đạt 59 tỷ đồng, trong khi cùng kỳ năm ngoái chỉ đạt 6 tỷ đồng.
Dù chi phí hoạt động ghi nhận tăng 11% tuy nhiên ngân hàng này vẫn ghi nhận lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh đạt 6.556 tỷ đồng, tăng trưởng 6% so với cùng kỳ năm ngoái. Cộng với việc cắt giảm chi phí dự phòng rủi ro lên tới 21%, xuống còn 463 tỷ đồng, kết quả ACB ghi nhận lợi nhuận trước thuế quý 2/2025 đạt 6.093 tỷ đồng, tăng 8,8% so với cùng kỳ quý 2/2024, xếp thứ ba, sau Techcombank (7.900 tỷ đồng) và VPBank (6.200 tỷ đồng) trong nhóm ngân hàng tư nhân công bố BCTC quý 2.
Luỹ kế 6 tháng đầu năm, lợi nhuận trước thuế của ngân hàng này ở mức 10.690 tỷ đồng, tăng 1,9% so với cùng kỳ, thực hiện được 46,5% kế hoạch cả năm.
Tại ngày 30/6/2025, tổng tài sản của ACB chạm mốc 933.541 tỷ đồng, tăng 8% so với đầu năm. Dư nợ tín dụng đạt 633.749 tỷ đồng, ghi nhận mức tăng 9,1%, trong khi tiền gửi khách hàng tăng 5,6% so với cuối năm 2024 lên 567.407 tỷ đồng.
Về chất lượng tài sản, tổng nợ xấu (từ nhóm 3 đến nhóm 5) của ngân hàng này sau 6 tháng ghi nhận giảm gần 8% xuống còn 7.964 tỷ đồng. Đáng chú ý, nợ nhóm 5 – khoản có khả năng mất vốn đã giảm hơn 12,6%, chỉ còn 5.894 tỷ đồng so với 6.748 tỷ cuối năm 2024. Kết quả, tỷ lệ nợ xấu của ACB giảm về còn 1,26%.
Về nguồn lực, tính đến cuối quý 2, ACB có 13.006 nhân viên, giảm nhẹ so với đầu năm. Dù vậy, chi phí bình quân cho mỗi nhân sự đạt khoảng 41 triệu đồng/tháng, tăng 4,7% so với cùng kỳ và nằm trong nhóm ngân hàng chi mạnh tay cho nhân sự.