Bức tranh thương mại tháng 10 và 10 tháng đầu năm 2025 của Việt Nam tiếp tục ghi nhận những chuyển biến tích cực, đặc biệt là sự bứt phá mạnh mẽ của hàng hóa xuất khẩu sang thị trường Hoa Kỳ trong bối cảnh áp lực thuế quan gia tăng trên toàn cầu.
Theo số liệu từ Hải quan Việt Nam, tổng trị giá xuất nhập khẩu hàng hóa tháng 10/2025 đạt 81,49 tỷ USD, giảm nhẹ 1,2% so với tháng trước, tương ứng giảm 1 tỷ USD. Trong đó, xuất khẩu đạt 42,05 tỷ USD, giảm 1,5% (tương ứng 621 triệu USD), còn nhập khẩu đạt 39,45 tỷ USD, giảm 1% (tương ứng 379 triệu USD).
Dù giảm trong tháng 10, cán cân thương mại vẫn duy trì mức thặng dư 2,60 tỷ USD, góp phần nâng tổng mức thặng dư của 10 tháng đầu năm 2025 lên 19,56 tỷ USD. Tuy nhiên, con số này giảm 15,6% so với mức thặng dư 23,18 tỷ USD cùng kỳ năm trước.
Tính chung 10 tháng/2025, tổng trị giá xuất nhập khẩu đạt 762,44 tỷ USD, tăng 17,4% so với cùng kỳ năm 2024, tương ứng tăng 112,74 tỷ USD. Trong đó, trị giá xuất khẩu đạt 391 tỷ USD, tăng 16,2% (tăng 54,56 tỷ USD), trong khi trị giá nhập khẩu đạt 371,44 tỷ USD, tăng 18,6% (tăng 58,18 tỷ USD). Các số liệu này cho thấy hoạt động thương mại của Việt Nam tiếp tục duy trì đà tăng trưởng ổn định, bất chấp biến động kinh tế thế giới.
Riêng trong tháng 10/2025, một số nhóm hàng xuất khẩu giảm mạnh, gồm phân bón các loại giảm 44,1%, than các loại giảm 41,7%, rau quả giảm 29,4% và gạo giảm 23,9% so với tháng trước. Ngược lại, xuất khẩu dầu thô ghi nhận mức tăng đột biến với sản lượng đạt 318 nghìn tấn, gấp 2 lần so với tháng 9 và trị giá đạt 189 triệu USD, tăng 2,2 lần.
Trong bức tranh xuất khẩu chung, Hoa Kỳ tiếp tục là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam. Chỉ trong 10 tháng/2025, kim ngạch xuất khẩu sang thị trường này đạt 126,17 tỷ USD, tăng tới 27,7%, tương ứng tăng 27,35 tỷ USD so với cùng kỳ năm trước. Đây là mức tăng trưởng ấn tượng trong bối cảnh thị trường Hoa Kỳ đang gia tăng các biện pháp kiểm soát nguồn gốc xuất xứ và siết chặt chính sách thương mại.
Đáng chú ý nhất trong cơ cấu hàng xuất khẩu sang Hoa Kỳ là nhóm máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện, với trị giá 34,14 tỷ USD, tăng tới 78%, tương ứng tăng 14,96 tỷ USD so với cùng kỳ năm 2024. Đây là nhóm hàng đóng góp lớn nhất vào tăng trưởng xuất khẩu sang thị trường Hoa Kỳ, phản ánh xu hướng dịch chuyển chuỗi cung ứng công nghệ toàn cầu về Việt Nam. Bên cạnh đó, xuất khẩu điện thoại và linh kiện đạt 9,02 tỷ USD, tăng 3,5%; nhóm máy móc, thiết bị, dụng cụ và phụ tùng đạt 19,61 tỷ USD, tăng 9%; nhóm dệt may đạt 14,81 tỷ USD, tăng 11,3% (tương ứng 1,51 tỷ USD); và giày dép đạt 7,39 tỷ USD, tăng 7,7% (tăng 529 triệu USD).
Một trong những điểm sáng nổi bật nhất là nhóm đồ chơi, dụng cụ thể thao và bộ phận, khi xuất khẩu sang Hoa Kỳ trong 10 tháng/2025 đạt 5,24 tỷ USD, tăng gấp 3,6 lần (tương ứng 3,76 tỷ USD), đồng thời chiếm gần 70% tổng trị giá xuất khẩu nhóm hàng này của cả nước. Ngành gỗ cũng duy trì vị thế cao tại thị trường Hoa Kỳ, với kim ngạch xuất khẩu đạt 7,8 tỷ USD, tăng 6,3% (tăng 463 triệu USD) và chiếm 56% tổng xuất khẩu gỗ của Việt Nam.
Hàng thủy sản xuất khẩu sang Hoa Kỳ đạt 1,64 tỷ USD, tăng 7,5%, trong khi nhóm hàng rau quả tăng trưởng bứt phá với trị giá 455 triệu USD, tăng 58,3% (tăng 167 triệu USD) so với cùng kỳ năm trước. Ở chiều ngược lại, xuất khẩu một số mặt hàng nông sản chủ lực sang Hoa Kỳ có sự sụt giảm mạnh, như mặt hàng cà phê, với sản lượng xuất khẩu sang Hoa Kỳ giảm tới 52,6% xuống còn 721 nghìn tấn.
Những số liệu này cho thấy tăng trưởng xuất khẩu sang Hoa Kỳ không chỉ đến từ các ngành hàng truyền thống mà còn từ các nhóm sản phẩm mới nổi có tốc độ tăng mạnh, đặc biệt là nhóm công nghệ và đồ chơi, dụng cụ thể thao. Tuy nhiên, đi kèm với đó là áp lực ngày càng lớn từ chính sách thuế quan, quy tắc xuất xứ và kiểm soát nhập khẩu của Hoa Kỳ. Điều này đặt ra yêu cầu đối với doanh nghiệp Việt Nam phải nâng cao năng lực quản trị chuỗi cung ứng, đầu tư vào công nghệ và tuân thủ chặt chẽ các tiêu chuẩn quốc tế nhằm duy trì sự hiện diện vững chắc tại thị trường lớn và đầy cạnh tranh này.
Trong bối cảnh toàn cầu nhiều biến động, việc xuất khẩu sang Hoa Kỳ tăng mạnh 27,7% trong 10 tháng đầu năm tiếp tục khẳng định vai trò then chốt của thị trường Hoa Kỳ trong chiến lược xuất khẩu của Việt Nam. Đây là động lực tăng trưởng quan trọng của nền kinh tế và minh chứng cho sự thích ứng nhanh và năng lực cạnh tranh ngày càng cao của các ngành hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam.