Thuật ngữ “mùa đông tiền số” lại được thị trường nhắc nhiều trong thời gian gần đây ám chỉ thời kỳ hỗn loạn và một thời gian dài rắc rối trên thị trường tiền số. Trong những thời điểm khó khăn như vậy, các nhà đầu tư phải cảnh giác và chuẩn bị sẵn sàng cho sự hỗn loạn quét qua thị trường mà không có bất kỳ cảnh báo nào.
“Hiện tại, thị trường đang trong giai đoạn thu hẹp, đình trệ chính. Đây chính là những gì mà chúng ta gọi là mùa đông tiền số”, Tyler và Cameron Winklevoss, Giám đốc điều hành và Chủ tịch của Gemini, cho biết trong một blog vào tháng sáu.
Lần gần nhất, mùa đông tiền số kéo dài từ tháng 1/2018 đến đầu năm 2021. Thuật ngữ này có lẽ được sử dụng lần đầu tiên vào năm 2018, khi Bitcoin đã đạt mức cao gần 19.500 USD vào tháng 12/2017 trước khi giảm xuống dưới 3.300 USD vào năm 2018, đại diện cho mức giảm khoảng 83%.
Từ trải nghiệm này, có thể suy ra rằng, mùa đông tiền số rất giống với một thị trường gấu thông thường và kết quả không quá khác biệt so với thị trường gấu trong các loại tài sản khác. Về lâu dài, mùa đông tiền số sẽ loại bỏ các công ty khởi nghiệp trẻ và tạo cơ hội cho các công ty hàng đầu trưởng thành, đã chứng minh được sản phẩm của họ, giống như trong thị trường gấu cho các loại tài sản và ngành công nghiệp khác.
Vậy mùa đông tiền số này như thế nào?
Bitcoin đạt mức cao nhất trong 52 tuần là 68.990 USD vào tháng 11/2021 trước khi bắt đầu thời kỳ lao dốc kéo dài. Trong 7 tháng qua, giá Bitcoin đã chịu tổn thất nặng nề, giảm gần 70% từ tháng 11/2021 đến giữa tháng 6. Đồng tiền số này đã lấy lại một số chỗ đứng từ mức thấp nhất trong 52 tuần để giao dịch ở mức gần 22.000 USD vào thời điểm viết bài này. Ethereum, tiền số lớn thứ hai, đã giảm 75% giá trị kể từ mức đỉnh tháng 11 tính đến thời điểm viết bài này.
Nhìn chung, thiệt hại trong tiền số là rất lớn, với hàng trăm đồng tiền đã giảm giá khoảng 90%. Mặc dù việc bán tháo tiền số có thể không lớn như những tài sản khác trong lịch sử, nhưng tình trạng trở nên tồi tệ hơn vì thị trường đã phát triển quá lớn, lên tới hàng nghìn tỷ USD. Vào tháng 11/2021, thị trường tiền số đã đạt giá trị khoảng 3 nghìn tỷ USD. Kể từ đó, con số này đã giảm mạnh gần 70% xuống dưới 1 nghìn tỷ USD tính đến thời điểm viết bài này.
Vào cuối năm 2020, đã có rất nhiều cuộc trò chuyện về việc các tổ chức sẽ chính thức công nhận Bitcoin. Dĩ nhiên, các nhà đầu tư tổ chức rất khôn ngoan và họ không bao giờ chấp nhận Bitcoin cho đến khi đồng tiền số này đạt giá trị ít nhất 1 nghìn tỷ USD. Khi đạt được cột mốc đó, nhà quản lý tài sản lớn nhất cho các tổ chức trên thế giới như BlackRock, đã thông báo vào tháng hai rằng họ có kế hoạch tham gia vào không gian tiền số với hoạt động hỗ trợ khách hàng giao dịch và sau đó với cơ sở tín dụng của riêng họ.
Khi giá trị của Bitcoin tăng lên, càng nhiều nhà đầu tư tổ chức tham gia vào thị trường tiền số, nó càng trở nên tương quan với các loại tài sản khác.
Nhìn vào biểu đồ cho năm 2022 có thể thấy mối tương quan giữa chỉ số Nasdaq và Bitcoin đã rất mạnh mẽ trong suốt cả năm. Lần này, tất cả các loại tài sản đều nằm trong lãnh thổ thị trường gấu, không chỉ tiền số. Trong khi thị trường tiền số đang trong tình trạng hỗn loạn, chứng khoán cũng chính thức bước vào lãnh thổ thị trường gấu vào giữa tháng 6. Chỉ số S&P 500 giảm khoảng 23% kể từ đầu năm tính đến thời điểm viết bài này.
Khi thị trường tiền số bắt đầu hoạt động giống như các loại tài sản khác, các yếu tố kinh tế vĩ mô và địa chính trị, đã tác động đến thị trường tiền số trong quá khứ, có ý nghĩa quan trọng đối với thị trường tiền số ngày nay. Và với một cuộc suy thoái toàn cầu đang rình rập, có vẻ như thị trường tiền số sẽ bị ảnh hưởng cùng với toàn bộ nền kinh tế và thị trường tài chính truyền thống. Trước năm 2017, Bitcoin được coi là nơi trú ẩn an toàn và là tài sản bảo vệ lạm phát nhưng điều này không còn nữa.
Công nghệ blockchain làm nền tảng cho tiền số có tiềm năng rất lớn, mặc dù chúng ta không thể dự đoán được nó sẽ trông như thế nào trong mười năm tới kể từ bây giờ. Các nhà đầu tư mạo hiểm tin tưởng vào công nghệ này và họ đã thực hiện nhiều khoản đầu tư vào Web3 (Internet phi tập trung) và nhận về token. Khối tài sản khổng lồ đã được tạo ra bằng các token không thể thay thế (NFT), nhưng giá trị của tất cả các tài sản này đã bị phá hủy trong vài tháng qua.
Trong các thị trường gấu tiền số trước đây, mọi người tự hỏi liệu Bitcoin có tăng trở lại hay không. Bây giờ, họ tự hỏi về tương lai của công nghệ blockchain nói chung. Không nên nghi ngờ gì về tiềm năng vô biên của công nghệ này. Từ góc độ cơ bản, khi phân tích mạng blockchain Bitcoin, số lượng địa chỉ duy nhất (tức là tài khoản) được sử dụng và số lượng thanh toán được xác nhận mỗi ngày không thay đổi nhiều, nếu có, trong thời kỳ hỗn loạn thị trường tiền số trong vài tháng qua. Do đó, các nguyên tắc cơ bản của mạng vẫn còn khá mạnh và có sự mất kết nối giữa các nguyên tắc cơ bản (hoạt động trên mạng) so với giá thị trường tiền số. Điều này ngụ ý rằng thị trường tiền số không đại diện cho giá trị cơ bản của mạng mà là phản ứng với các động thái đầu cơ của các nhà giao dịch.
Điều đó để nói rằng, không phải tất cả các sản phẩm blockchain đều có giá trị và một số sản phẩm đang thất bại - đặc biệt là TERA (Luna) và Celsius - về cơ bản là ảo tưởng, được thúc đẩy bởi lợi nhuận tăng cao, không bền vững. Khi sự nhiệt tình của nhà đầu tư đẩy giá tài sản cao hơn các nguyên tắc cơ bản của những tài sản đó, nó sẽ tạo ra sự “hào hứng phi lý” và những sự cố này đã khiến Phố Wall đặt câu hỏi về các nguyên tắc cơ bản của toàn ngành.
Sau mùa đông luôn là mùa xuân
Giống như trong bất kỳ ngành công nghiệp nào, một số sản phẩm có giá trị kinh tế sẽ tồn tại lâu dài, và những sản phẩm không có giá trị kinh tế rồi sẽ biến mất. Chuẩn bị cho mùa xuân đến trong kỷ nguyên phá sản dotcom bắt đầu vào năm 2000 và kết thúc vào cuối năm 2002, nhiều công ty đã giải thể và biến mất. Tuy nhiên, một vài người sống sót đã trở thành những người chiến thắng tuyệt vời, bao gồm Amazon, Google và eBay và nhiều cái tên khác nữa. Thị trường vốn là một cỗ máy phân loại khổng lồ, lọc ra những ý tưởng xấu và trao thưởng cho những ý tưởng tốt.
Cơ chế lọc này cũng đã xảy ra trong đợt cường điệu phát hành tiền số lần đầu (ICO) vào năm 2017, dẫn đến sự sụp đổ của thị trường tiền số vào đầu năm 2018 và thời gian dài của một mùa đông tiền số. Trong vụ phá sản tiền số này, khoảng 99% các dự án của ICO đã biến mất. Các loại tiền số chính - Bitcoin và Ethereum - đã bị giảm giá trị đáng kể nhưng nhờ các nguyên tắc cơ bản mạnh mẽ, các đồng tiền này đã vượt qua cơn bão và đạt được các giá trị lịch sử mới sau mùa đông năm ngoái.
Khi mọi người hỏi liệu tiền số có quay trở lại hay không, câu trả lời là có, chắc chắn sẽ quay trở lại, nhưng đại đa số sẽ không tồn tại; Chỉ những dự án chất lượng mới còn lại sau cùng. Nếu đi ngược lại xu hướng, bạn có thể xem giai đoạn suy thoái này là một cơ hội hơn là một rủi ro.
Abigail Johnson, Giám đốc điều hành Fidelity Investments, nói với khán giả tại hội nghị Consensus 2022, ở Austin, Texas rằng: "Đây là mùa đông tiền số thứ ba của tôi. Đã có rất nhiều thăng trầm, nhưng tôi thấy đó là một cơ hội. Tôi được nuôi dạy để trở thành một người mang tư tưởng trái ngược, và vì vậy tôi có phản ứng tự phát thế này: Nếu bạn tin rằng các nguyên tắc cơ bản của một trường hợp dài hạn thực sự mạnh mẽ, khi mọi người khác đang rời đi, đó là thời gian để tăng gấp đôi đầu tư và đi sâu hơn vào đó".
Cuối cùng, tờ Nadaq nhận định rằng: Không có mùa nào kéo dài mãi mãi, và sau mùa đông đến mùa xuân. Vì vậy, hãy chuẩn bị cho mùa xuân sắp tới của tiền số.
