Bộ Xây dựng mới có văn bản báo cáo Thủ tướng Chính phủ về việc xử lý kiến nghị của UBND tỉnh Đồng Tháp về nộp tiền sử dụng đất khi bán nhà ở thương mại trong dự án nhà ở xã hội (NƠXH).
Cụ thể, thực hiện ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Văn Thành tại Văn bản ngày 15/4/2022 và ngày 06/8/2022 của Văn phòng Chính phủ: Giao Bộ Xây dựng chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính, Bộ Tài nguyên và Môi trường nghiên cứu, đề xuất giải pháp xử lý kiến nghị của UBND tỉnh Đồng Tháp về việc nộp tiền sử dụng đất khi bán nhà ở thương mại trong dự án NƠXH, nhằm thu hút đầu tư phát triển NƠXH, báo cáo Thủ tướng Chính phủ.
Không chỉ riêng tỉnh Đồng Tháp, Bộ Xây dựng cho biết cũng đã nhận được kiến nghị tương tự của nhiều địa phương như: An Giang, Bình Thuận, Khánh Hòa. Cụ thể, Bộ Xây dựng, Bộ Tài chính và Bộ Tài nguyên và Môi trường đã có các văn bản trả lời địa phương này.
Tuy nhiên, trong quá trình rà soát, nghiên cứu các quy định pháp luật liên quan đến việc thu tiền sử dụng đất đối với quỹ đất xây dựng các công trình kinh doanh thương mại (trong phạm vi dự án xây dựng NƠXH) khi chuyển nhượng theo giá kinh doanh thương mại, Bộ Xây dựng thấy rằng còn có sự chưa thống nhất giữa các quy định của pháp luật về nhà ở, đất đai và tài chính.
Theo Bộ Xây dựng, pháp luật về đất đai, nhà ở và tài chính đều đã có các quy định thống nhất về việc miễn tiền sử dụng đất, tiền thuê đất đối với toàn bộ diện tích đất để đầu tư xây dựng NƠXH, bao gồm cả phần diện tích đất để đầu tư xây dựng công trình kinh doanh thương mại được cấp có thẩm quyền phê duyệt trong phạm vi dự án xây dựng NƠXH.
Theo đó, tại Văn bản ngày 04/3/2022 của Bộ Tài chính về việc trả lời kiến nghị của cử tri gửi đến kỳ họp bất thường lần thứ nhất Quốc hội khóa XV có nêu: Pháp luật về đất đai chỉ quy định về việc miễn tiền sử dụng đất trong hạn mức giao đất ở khi sử dụng đất để xây dựng NƠXH theo quy định của pháp luật về nhà ở.
Đồng thời, trường hợp tổ chức kinh tế chuyển nhượng quyền sử dụng đất đối với diện tích đất được miễn, giảm tiền sử dụng đất thì phải nộp số tiền sử dụng đã được miễn, giảm cho Nhà nước. Do đó, nội dung hướng dẫn này của Bộ Tài chính chưa thống nhất với Điều 3 Thông tư số 139/2016/TT-BTC ngày 16/9/2016 của Bộ Tài chính.
Vì vậy, khi xác định giá bán, giá thuê mua, giá thuê và giá quản lý vận hành NƠXH thì chủ đầu tư đã tính toán và phân bổ lợi nhuận phần bán công trình thương mại (bao gồm và tối thiểu lợi nhuận bằng tiền sử dụng đất) vào giá NƠXH và thực chất là chủ đầu tư không được hưởng lợi phần tiền sử dụng đất này.
Cho nên, khi cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất mà cơ quan thuế thu tiền sử dụng đất của chủ đầu tư sẽ gây thiệt hại cho chủ đầu tư. Như vậy, quy định tại Thông tư số 76/2014/TT-BTC ngày 16/6/2014 và Thông tư số 10/2018/TT-BTC ngày 30/01/2018 của Bộ Tài chính là chưa phù hợp với tinh thần của pháp luật về nhà ở (Luật Nhà ở năm 2014, Nghị định số 100/2015/NĐ-CP và Nghị định số 49/2021/NĐ-CP).
Căn cứ vào thẩm quyền và trách nhiệm của cơ quan được giao hướng dẫn chế độ miễn tiền sử dụng đất, tiền thuê đất để đầu tư xây dựng NƠXH nêu trên, Bộ Xây dựng kiến nghị Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Tài chính nghiên cứu, xem xét về nội dung hướng dẫn của Bộ Tài chính để rà soát, điều chỉnh các quy định còn chưa thống nhất theo đúng chức năng, thẩm quyền.
