Thị trường chứng khoán bước vào năm 2024 với diễn biến khá tích cực. Kể từ đầu năm đến nay, thị trường luôn giữ trong trạng thái “hưng phấn” khi chỉ số VN-Index đã tăng 12%.
Chứng khoán giao dịch sôi động cũng thu hút thêm nhiều nhà đầu tư gia nhập thị trường. Theo thống kê của Tổng Công ty Lưu ký và Bù trừ Chứng khoán (VSDC), tính đến hết tháng 2/2024, số lượng tài khoản giao dịch của nhà đầu tư cá nhân trong nước đạt hơn 7,46 triệu tài khoản, tương đương khoảng 7,5% dân số.
Nhằm đáp ứng sự sôi động của thị trường và nhà đầu tư, các công ty chứng khoán đang áp dụng nhiều chính sách giúp mở rộng tệp khách hàng như cắt giảm phí giao dịch, tăng cường tuyển cộng tác viên cũng như phát triển đội ngũ môi giới có trình độ.
MÔI GIỚI CHỨNG KHOÁN LẠI ĐẾN THỜI
Trong thời gian qua, để thu hút nhà đầu tư cá nhân, các công ty chứng khoán đã tích cực cạnh tranh bằng cách giảm phí giao dịch, thậm chí miễn phí giao dịch khiến mặt bằng phí giao dịch chứng khoán giảm đáng kể so với trước thời điểm trước.
Mới đây nhất, Công ty Chứng khoán MB (MBS) đã tung ra chính sách miễn phí giao dịch trọn đời dành cho nhà đầu tư trong năm mới. Trong năm vừa qua, đường đua "zero-fee" của ngành chứng khoán trở nên sôi động hơn bao giờ hết khi loạt "ông lớn" gồm Chứng khoán Techcombank (TCBS), Chứng khoán SSI, JBSV và AIS… cũng áp dụng chính sách miễn phí giao dịch dành cho khách hàng.
Cuộc đua giảm phí, miễn phí giao dịch cũng khiến bảng xếp hạng thị phần môi giới chứng khoán có nhiều xáo trộn và chứng kiến sự vươn lên của nhiều gương mặt mới.
Là một trong những công ty chứng khoán áp dụng miễn, giảm phí cho nhà đầu tư mới, VPS đã trở thành công ty chứng khoán giữ vững vị trí số 1 về thị phần môi giới trên HOSE từ quý 1/2021 và duy trì vị trí này đến thời điểm hiện tại nhờ thu hút được các nhà đầu tư cá nhân, chiếm 19,06% thị phần.
Cũng trong bảng xếp hạng năm 2023, vị trí thứ 2 thuộc về Chứng khoán SSI với 10,44% thị phần, Chứng khoán VNDirect xếp vị trí thứ 3 chiếm 7,01%, không có sự thay đổi so với năm 2022.
Còn ở vị trí thứ 4, Chứng khoán Techcombank (TCBS) đã "soán vị trí" của Chứng khoán TP.HCM (HSC), nắm 6,32% thị phần. HSC đứng thứ 5 trong bảng xếp hạng, chiếm 5,32% thị phần. Còn Chứng khoán Mirae Asset tụt một bậc so với năm trước, xuống thứ 6 với 5,06%.
4 vị trí còn lại lần lượt thuộc về Chứng khoán MB, Vietcap, KIS Việt Nam và Chứng khoán FPT (FPTS). Tính chung giá trị giao dịch môi giới 10 công ty này chiếm gần 70% thị phần toàn thị trường.
Để giành thêm thị phần và mở rộng tệp khách hàng trong thời gian tới, nhiều công ty chứng khoán đang tập trung phát triển đội ngũ môi giới có trình độ, nhằm cung cấp dịch vụ tư vấn chất lượng và thu hút nhà đầu tư một cách hiệu quả.
Bên cạnh đội ngũ môi giới chuyên nghiệp thì cộng tác viên và người giới thiệu khách hàng cũng được nhiều công ty mạnh tay tuyển dụng, đi kèm đó là những quyền lợi đầy hấp dẫn, nhất là phần trăm hoa hồng dành cho cộng tác viên, người giới thiệu ước tính lên đến hàng chục triệu đồng.
Điển hình, Công ty Chứng khoán SSI đưa ra chính sách hoa hồng lên đến 96% cho cộng tác viên. Đây là đội ngũ cộng sự giới thiệu khách hàng, có thể hưởng hoa hồng cá nhân 88% và 8% hoa hồng từ hoạt động phát triển đội nhóm.
Hay Chứng khoán ABS cũng đang tuyển dụng vị trí đối tác phát triển khách hàng A – Partner với thu nhập không giới hạn, có thể lên đến hơn 30 triệu đồng/tháng.
Theo đó, khi trở thành A - Partner, đối tác được phép tự do chọn phí giao dịch cho khách hàng mà mình giới thiệu, do đó chủ động quyết định mức phí hoa hồng nhận được. Khi khách hàng mở tài khoản qua giới thiệu thì A - Partner sẽ nhận ngay hoa hồng khi khách hàng giao dịch chứng khoán.
Theo giới thiệu của ABS, A - Partner được hưởng thù lao từ 2 nguồn. Thứ nhất, phí hoa hồng trực tiếp từ khách hàng đem lại (chiếm 68%). Thứ hai là hoa hồng từ khách hàng gián tiếp do A - Partner cấp 2 (2%) và cấp 3 (1%) mang lại.
Ngoài ra, một số công ty chứng khoán khác đang áp dụng chính sách trả hoa hồng cao cho đội ngũ môi giới như VPBankS (68%), VPS (65%)...
NHƯNG CŨNG ĐẦY THÁCH THỨC
Thị trường diễn biến sôi động giúp các công ty chứng khoán thu về những khoản lãi lớn, nhưng xét riêng mảng nghiệp vụ môi giới chứng khoán thì đây là mảng kinh doanh có biên lợi nhuận mỏng hơn nhiều so với cho vay margin. Đây cũng là nguyên nhân nhiều công ty chứng khoán có xu hướng ứng dụng công nghệ trong hoạt động môi giới.
Hiện nay, các giải pháp ứng dụng công nghệ AI đã được thử nghiệm ở các công ty chứng khoán lớn như SSI, VND, TCBS, MBS… Công nghệ đã cho phép các ứng dụng có thể thu thập, xử lý thông tin khổng lồ. Từ đó, dự báo xu hướng thị trường, dòng tiền và lựa chọn các cổ phiếu mang lại lợi nhuận tốt hơn cho nhà đầu tư.
Theo nhận định của giới chuyên gia, trong những năm tới, có thể hoạt động môi giới bằng con người vẫn còn đóng vai trò nhất định tại các công ty chứng khoán, nhưng chắc chắn ảnh hưởng sẽ dần giảm bớt bởi sự xuất hiện của các hệ thống công nghệ.
Dù vậy, hoạt động môi giới vẫn đem về nhiều giá trị lớn không chỉ gói gọn trong con số lãi gộp. Môi giới chính là cầu nối giúp nhà đầu tư tiếp cận tới thị trường và mở ra những cơ hội tìm kiếm lợi nhuận. Đây là kênh chủ động để công ty chứng khoán mở rộng thị phần thông qua tiếp cận trực tiếp với khách hàng. Nói cách khác, môi giới, ngoài việc là cầu nối giữa người mua và người bán cũng chính là người giúp gắn kết công ty chứng khoán với khách hàng.
Từ đó, môi giới giúp các công ty chứng khoán xây dựng tệp khách hàng, qua đó có thể triển khai thêm các sản phẩm, dịch vụ như tư vấn, quản lý tài sản, bảo lãnh phát hành, cho vay,… Trong đó, hoạt động đang phát triển mạnh mẽ là cho vay margin.
Trên thực tế, không có công ty nào duy trì được hệ thống công nghệ lớn với nhiều tiện ích, phát triển những sản phẩm dịch vụ phục vụ nhà đầu tư mà không nhận lại khoản lãi nào. Do đó, chất lượng dịch vụ vẫn là giá trị cốt lõi mà các công ty chứng khoán tập trung xây dựng và cũng là điều mà các khách hàng luôn tìm kiếm.
Nhận định về xu hướng này, báo cáo mới đây của Chứng khoán DSC cho rằng, các công ty chứng khoán sẽ phải cạnh tranh bằng các biện pháp cung cấp dịch vụ tốt hơn, đào tạo nhà đầu tư tự giao dịch… hướng tới các nguồn thu ngoài phí giao dịch.
5 năm gần đây, lợi nhuận từ mảng margin luôn đóng góp 35 - 45% vào lợi nhuận gộp của các các công ty chứng khoán. “Mảng margin sẽ tiếp tục là động lực tăng trưởng lợi nhuận của nhóm chứng khoán”, Chứng khoán DSC kỳ vọng.
Do đó, nhân viên môi giới phải tự nâng cao kiến thức, đầu tư nhiều chất xám hơn cho hoạt động tư vấn vì cần hiểu rõ về kinh tế vĩ mô, biến động các thị trường, kiến thức đầu tư các loại tài sản. Thay vì chạy theo doanh số, đội ngũ môi giới sẽ tập trung vào nâng cao chất lượng tư vấn, đồng hành cùng nhà đầu tư, từ đó thúc đẩy thị trường chứng khoán phát triển hơn.
