Để làm rõ một số nội dung trong phần trả lời chất vấn của Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đã mời Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái giải trình thêm.
Phát biểu giải trình, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái nêu rõ: Thực hiện các Nghị quyết của Quốc hội, thời gian qua, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo Ngân hàng nhà nước điều hành chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt, phối hợp chặt chẽ với chính sách tài khóa và các chính sách khác, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát trong bối cảnh giá cả thế giới tăng cao.
Điều hành tăng trưởng tín dụng phù hợp
Phó Thủ tướng nhấn mạnh, việc điều hành chính sách tiền tệ thời gian qua, đặc biệt là trong 5 tháng đầu năm 2022 không ảnh hưởng nhiều đến chỉ tiêu lạm phát. Thời gian qua, lạm phát tăng chủ yếu là do tăng giá hàng hóa. Trong 5 tháng đầu năm có 13 đợt tăng giá xăng dầu – tăng khoảng 49,9% (từ 7300 – 7900 đồng/lít) đã tác động đến tăng CPI khoảng 1,8 điểm %.
Cụ thể là, tín dụng tăng trưởng tích cực, mặt bằng lãi suất hợp lý; tỷ giá, thị trường ngoại tệ ổn định, dự trữ ngoại hối nhà nước tiếp tục được củng cố, hỗ trợ doanh nghiệp, người dân vừa chống dịch, vừa nhanh chóng khôi phục sản xuất kinh doanh, nâng cao hơn khả năng thích ứng và sức chống chịu của nền kinh tế.
Theo Phó Thủ tướng Lê Minh Khái, thời gian tới, áp lực lạm phát tăng cao là rất lớn do giá cả hàng hóa, nguyên vật liệu tăng, đặc biệt là giá xăng dầu; xu hướng các ngân hàng trung ương lớn trên thế giới tăng lãi suất để kiềm chế lạm phát. Bên cạnh đó, kinh tế trong nước tiếp tục hồi phục, mở cửa các hoạt động dịch vụ, du lịch cũng gây áp lực lên mặt bằng giá.
Chính phủ sẽ tiếp tục bám sát các Nghị quyết của Quốc hội, theo dõi sát diễn biến tình hình trong nước, quốc tế để tiếp tục điều hành chủ động, linh hoạt, đồng bộ các công cụ chính sách tiền tệ nhằm kiểm soát lạm phát theo mục tiêu đề ra, ổn định thị trường tiền tệ và ngoại hối; quyết liệt triển khai các giải pháp về chính sách tiền tệ để hỗ trợ thực hiện Chương trình phục hồi phát triển kinh tế - xã hội.
Điều hành lãi suất phù hợp với các cân đối vĩ mô, lạm phát và mục tiêu chính sách tiền tệ; khuyến khích các tổ chức tín dụng tiếp tục giảm chi phí hoạt động để phấn đấu giảm mặt bằng lãi suất cho vay; triển khai hiệu quả chính sách hỗ trợ lãi suất đối với doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh.
Điều hành tăng trưởng tín dụng phù hợp nhằm đáp ứng đầy đủ và kịp thời vốn cho sản xuất, kinh doanh, hướng tín dụng vào các lĩnh vực ưu tiên gắn với nâng cao chất lượng tín dụng.
“Tiếp tục tháo gỡ khó khăn, hỗ trợ khách hàng bị ảnh hưởng bởi đại dịch COVID- 19, bảo đảm an toàn hoạt động ngân hàng” – Phó Thủ tướng nói và yêu cầungân hàng nghiên cứu áp dụng thống nhất về room tín dụng, tránh việc áp đặt.
Quyết liệt thực hiện các giải pháp cơ cấu lại các tổ chức tín dụng
Về cơ cấu lại hệ thống các tổ chức tín dụng và ngân hàng yếu kém, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái nêu rõ: Thời gian qua, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo Ngân hàng nhà nước và các cơ quan liên quan quyết liệt thực hiện các giải pháp cơ cấu lại hệ thống các tổ chức tín dụng và đã đạt được những kết quả quan trọng, căn bản.
Cụ thể là, khuôn khổ pháp lý tiếp tục được hoàn thiện, hệ thống các tổ chức tín dụng đã có những chuyển biến tích cực cả về quy mô, năng lực tài chính, chất lượng tín dụng và hiệu quả hoạt động; phát huy vai trò cung cấp tín dụng cho nền kinh tế, đóng góp quan trọng trong việc huy động các nguồn lực thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, nhất là các ngành, lĩnh vực ưu tiên, phục vụ sản xuất, kinh doanh, góp phần hạn chế tình trạng tín dụng đen, được các tổ chức xếp hạng quốc tế ghi nhận, đánh giá cao.
Để tiếp tục nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động và bảo đảm an toàn của các tổ chức tín dụng, sau khi báo cáo Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 689/QĐ-TTg, ngày 8/6/2022 phê duyệt Đề án triển khai cơ cấu lại hệ thống các tổ chức tín dụng gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn 2021-2025, trong đó xác định một số giải pháp chủ yếu sau:
Một là, hoàn thiện khuôn khổ pháp lý về tiền tệ, hoạt động ngân hàng, cơ cấu lại và xử lý nợ xấu. Nâng cao năng lực tài chính, năng lực cạnh tranh, chất lượng tín dụng, hiệu quả hoạt động, quản trị điều hành, tính minh bạch trong hoạt động của ngân hàng. Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong các hoạt động ngân hàng.
Hai là, tiếp tục thực hiện các biện pháp nhằm tăng cường năng lực tài chính và an toàn hoạt động ngân hàng; triển khai và áp dụng Basel II, hướng tới đạt trình độ phát triển của Nhóm 4 nước dẫn đầu khu vực ASEAN vào năm 2025.
Ba là, đẩy mạnh công tác xử lý nợ xấu, nâng cao chất lượng tín dụng đối với các tổ chức tín dụng; củng cố, kiện toàn mô hình và nâng cao năng lực tài chính Công ty quản lý tài sản các tổ chức tín dụng Việt Nam (VAMC); tăng cường phối hợp giữa các Bộ, ngành và cơ quan liên quan trong việc xử lý nợ xấu của các tổ chức tín dụng.
Đối với việc xử lý các ngân hàng yếu kém, Phó Thủ tướng cho biết, đến nay, Chính phủ đã báo cáo và được Bộ Chính trị cho ý kiến về chủ trương xử lý đối với 4 ngân hàng thương mại yếu kém. Trên cơ sở ý kiến của Bộ Chính trị, Chính phủ chỉ đạo Ngân hàng nhà nước khẩn trương xây dựng phương án cụ thể, trình cấp có thẩm quyền phê duyệt để triển khai thực hiện trong thời gian tới.
Hướng tín dụng vào lĩnh vực ưu tiên, kiểm soát chặt chẽ tín dụng đối với những lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro
Về kiểm soát tín dụng đối với các lĩnh vực chứng khoán, trái phiếu, bất động sản, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái nhấn mạnh: Thực hiện chủ trương tại Nghị quyết số 32 của Quốc hội và Nghị quyết số 01 của Chính phủ về kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội năm 2022, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo Ngân hàng nhà nước điều hành tín dụng đáp ứng đầy đủ, kịp thời vốn cho hoạt động sản xuất kinh doanh, hướng tín dụng vào lĩnh vực ưu tiên; kiểm soát chặt chẽ đối với các lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro.
Đối với các dự án, phương án vay vốn trong lĩnh vực bất động sản có tính khả thi, thanh khoản tốt, khách hàng có khả năng trả nợ vay đầy đủ, đúng hạn thì tiếp tục cung cấp tín dụng theo đúng quy định. Đây là chủ trương xuyên suốt của Chính phủ trong thời gian qua.
Riêng ý kiến phản ánh lĩnh vực này đang bị siết chặt tín dụng, Phó Thủ tướng cho rằng phải kiểm tra lại xem việc cho vay có đảm bảo tiêu chuẩn quy định.
“Nếu trước chưa làm đúng thì làm lại cho đúng, còn làm đúng rồi thì tiếp làm cho đúng, chứ không phải siết chặt trong lĩnh vực này. Với những dự án hiệu quả thì vẫn cung cấp vốn để hiệu quả cho nền kinh tế” – Phó Thủ tướng nêu quan điểm.