Câu chuyện về đất công, tài sản công chưa bao giờ hết “nóng” khi liên tiếp xảy ra những vụ việc bán đất công, tài sản công trái quy định của pháp luật, chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.
Mới đây, Thanh tra Chính phủ đã công bố kết luận thanh tra việc quản lý, sử dụng đất đai, môi trường, đầu tư xây dựng trên địa bàn tỉnh Quảng Trị giai đoạn từ 1/1/2013 đến 30/6/2018. Trong đó, sai phạm trong việc bán trụ sở Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật và dự án Khu đô thị Bắc Thành Cổ do Công ty CP Đầu tư Sài Gòn làm chủ đầu tư được chỉ rõ.
Tại dự án Khu đô thị Bắc Thành Cổ, chủ đầu tư này đã được hưởng ưu đãi không đúng theo quy định tại Nghị định 108/2006/NĐ-CP ngày 22/9/2006 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Đầu tư năm 2005. Đồng thời, việc xác định và áp giá trị tiền sử dụng đất không đúng quy định của Luật Đất đai 2003, gây thất thoát ngân sách 14.115.418.000 đồng.
Riêng với việc bán trụ sở Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật, kết luận thanh tra nêu rõ: "UBND tỉnh cho phép bán trụ sở Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật sau khi có ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về việc tạm dừng mà không báo cáo xin ý kiến Thủ tướng Chính phủ, cần nghiêm túc kiểm điểm trách nhiệm cá nhân, tổ chức để xảy ra sai phạm.
Thanh tra Chính Phủ cũng chỉ rõ trách nhiệm trong việc này thuộc về Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Đức Chính (nay đã nghỉ hưu), Giám đốc Sở NN-PTNT Võ Văn Hưng (nay là Bí thư Thành ủy Đông Hà) và Giám đốc Sở Tài chính.
Bán trụ sở với giá hơn 14 tỷ đồng
Theo tìm hiểu của phóng viên, tháng 11/2014, UBND tỉnh Quảng Trị có quyết định số 2573/QĐ-UBND phê duyệt phương án xây dựng công trình trụ sở Sở NN-PTNT với diện tích hơn 10.000 m2, tổng mức đầu tư hơn 50 tỷ đồng bằng nguồn vốn đấu giá quyền sử dụng đất và tài sản trên đất trụ sở cũ gồm: Sở NN-PTNT, Chi cục Khai thác và Bảo vệ nguồn lợi thủy sản, Chi cục Quản lý chất lượng nông lâm sản và thủy sản, Chi cục Lâm nghiệp (Không có trụ sở Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật).
Trong quá trình triển khai, ông Võ Văn Hưng với tư cách là người đứng đầu Sở NN-PTNT (bổ nhiệm Giám đốc Sở từ tháng 6/2015) đã có hàng loạt các văn bản tham mưu, đề xuất UBND tỉnh và các sở ngành của tỉnh để bán trụ sở Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật.
Cụ thể, trong quá trình triển khai dự án, Sở NN-PTNT có tờ trình số 172/TTr-SNN ngày 26/07/2016 về việc xin điều chỉnh địa điểm làm việc các khối cơ quan và bán đấu giá trụ sở cũ, với nội dung trụ sở Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật được đầu tư xây dựng hơn 30 năm, nay đã xuống cấp trầm trọng, không đảm bảo an toàn làm việc và đề nghị UBND tỉnh cho phép bán đấu giá để đủ vốn xây dựng trụ sở mới.
Với đề xuất này thì tháng 11/2016, UBND tỉnh có văn bản đồng ý và đến tháng 6/2017, UBND tỉnh tiếp tục cho phép Sở NN-PTNT chuyển mục đích sử dụng 6.554 m2 từ đất xây dựng trụ sở cơ quan sang đất ở đô thị để bán đấu giá quyền sử dụng đất.
Ngạc nhiên là, mặc dù đã được UBND tỉnh chấp thuận cho bán nhưng tháng 3/2017, Sở Tài chính tỉnh này vẫn có tờ trình phê duyệt quyết toán vốn đầu tư và xây dựng công trình Cải tạo, nâng cấp, mở rộng trụ sở làm việc của Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật với tổng mức đầu tư được duyệt là hơn 4,5 tỷ đồng, trong đó tổng số tiền được phê duyệt quyết toán hơn 2,2 tỉ đồng (đã thanh toán 1,5 tỉ đồng, còn lại 788 triệu đồng).
Ngày 27/6/2017, tỉnh này ban hành Quyết định 1740/QĐ-UBND phê duyệt giá khởi điểm trụ sở Chi cục trồng trọt và Bảo vệ thực vật để tổ chức bán đấu giá, với tổng giá trị 14,5 tỉ đồng, trong đó giá trị tài sản trên đất là 1,3 tỉ đồng. 2 tháng sau, tỉnh này có quyết định phê duyệt kết quả bán đấu giá trụ sở Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật với tổng số tiền trúng đấu giá 14,52 tỉ đồng.
Trái lệnh Thủ tướng, nguyên Giám đốc sở phải chịu trách nhiệm gì?
Việc bán trái phép trụ sở Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật thuộc Sở NN-PTNT Quảng Bình diễn ra từ tháng 11/2014 đến cuối năm 2017.
Điều đáng chú ý là trong thời gian này, cụ thể là ngày 07/3/2017, Thủ tướng Chính phủ có văn số 342/TTg-V.I về việc tạm dừng thực hiện thủ tục bán tài sản trên đất, chuyển nhượng quyền sử dụng đất theo Quyết định số 09/2007/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ.
Bản thân UBND tỉnh Quảng Trị cũng có văn bản số 915/UBND-TM ngày 13/3/2017 về việc tạm dừng thực hiện thủ tục bán tài sản trên đất, chuyển nhượng quyền sử dụng đất đối với công sản nhưng không hiểu vì lý do gì, Sở NN-PTNT vẫn tiếp tục tham mưu, đề xuất và UBND tỉnh quyết định, hoàn tất việc bán trụ sở Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật, hoàn toàn trái với chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.
Với những sai phạm rất rõ ràng liên quan đến công tác quản lý, sử dụng đất đai, môi trường, đầu tư xây dựng tại Quảng Bình, Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng giao Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị thu hồi vào ngân sách Nhà nước số tiền 14.257.482.000 đồng từ Công ty CP Đầu tư Sài Gòn và thu phí bảo vệ môi trường của 29 chủ đầu tư các dự án khác; thu hồi số tiền 5,718 tỷ đồng đối với các đơn vị còn nợ tiền thuê và tiền sử dụng đất, thu hồi 1,586 tỷ đồng tiền ký quỹ phục hồi môi trường và 5,977 tỷ đồng tiền cấp quyền khai thác của Công ty CP Phát triển Khoáng sản 4.
Thanh tra Chính phủ cũng kiến nghị Thủ tướng giao Chủ tịch tỉnh Quảng Trị làm rõ trách nhiệm của các cá nhân, tập thể tại các cơ quan, ban, ngành có liên quan trong việc cấp phép, ưu đãi và còn nhiều sai phạm trong việc thực hiện các dự án đầu tư xây dựng trên địa bàn tỉnh Quảng Trị.
Đối với vụ việc bán trái phép trụ sở Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật, Thanh tra Chính phủ chỉ rõ việc phải kiểm điểm, xử lý trách nhiệm đối với các cá nhân sai phạm, trong đó có nguyên Giám đốc Sở NN-PTNT Võ Văn Hưng, hiện đang giữ chức Bí thư Thành ủy Đông Hà. Tuy nhiên, đến nay việc xử lý trách nhiệm với ông Võ Văn Hưng vẫn còn bỏ ngỏ khiến dư luận không khỏi hoài nghi, ảnh hưởng không tốt đến việc đánh giá, chuẩn bị nhân sự cấp ủy, hướng tới đại hội Đảng các cấp.
Giám đốc Sở không nắm vững pháp luật về khiếu nại
Cũng cần phải nói thêm là ông Võ Văn Hưng trong khi làm Giám đốc Sở NN-PTNT có một phần trách nhiệm trong việc xử lý vụ án oan tiêu hủy hơn 200 con bò gây xôn xao dư luận tại huyện Gio Linh.
Cụ thể, tại vụ án này, năm 2007, ông Dương Văn Hòa, Giám đốc Công ty TNHH Giống cây trồng vật nuôi Thuận Thành bị cơ quan công an đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can với ông Hòa về tội "làm lây lan dịch bệnh nguy hiểm cho động vật".
Tháng 6/2008, tại phiên tòa sơ thẩm, TAND tỉnh Quảng Trị đã tuyên phạt ông Hòa 18 tháng tù giam. Ông Hòa đã kháng cáo bản án. Tháng 9/2008, tòa phúc thẩm tuyên hủy bản án sơ thẩm, trả hồ sơ để điều tra lại vì chưa đủ cơ sở buộc tội ông Hòa. Tại phiên tòa diễn ra vào tháng 9/2009, tòa tiếp tục trả hồ sơ.
Suốt nhiều năm qua, ông Hòa đã liên tục kháng cáo, kêu oan. Đến ngày 31/8/2017, Viện KSND tỉnh Quảng Trị đã ra quyết định đình chỉ vụ án đối với bị can Dương Văn Hòa và yêu cầu các cơ quan có liên quan phục hồi các quyền và lợi ích hợp pháp đối cho ông.
Ngày 14/6/2018, Viện KSND tỉnh Quảng Trị có quyết định giải quyết bồi thường đối với ông Hòa. Thấy chưa thỏa đáng, chưa đúng với quy định của pháp luật nên ông Hòa không đồng ý, nộp đơn khởi kiện yêu cầu tòa án giải quyết, buộc Viện KSND tỉnh Quảng Trị bồi thường tổng số tiền hơn 17 tỉ đồng. Tòa sơ thẩm đã tuyên chấp nhận một phần yêu cầu khởi kiện của ông Hòa, buộc Viện KSND tỉnh Quảng Trị bồi thường số tiền hơn 264 triệu đồng, trong đó tiền tổn thất tinh thần gần 232 triệu đồng, các chi phí khác khoảng 31,7 triệu đồng. Không được chấp nhận yêu cầu đòi bồi thường hơn 17 tỉ đồng, ông Hòa tiếp tục kháng cáo.
Đồng thời, ông Dương Văn Hòa cũng có đơn khiếu nại ngày 5/1/2019 khiếu nại hành vi hành chính của Sở Nông nghiêp và Phát triển nông thôn tỉnh Quảng Trị về việc tiêu hủy gia súc năm 2007.
Thế nhưng, ngày 27/2/2019, ông Võ Văn Hưng, Giám đốc Sở NN&PTNT có quyết định số 100/QĐ-SNN không công nhận nội dung khiếu nại của ông Hòa.
Quyết định của Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Bình hủy toàn bộ nội dung Quyết định số 100 do ông Võ Văn Hưng, Giám đốc Sở NN-PTNT ký vì thụ lý giải quyết đơn khiếu nại không đúng thẩm quyền, quy định.
Song chỉ 4 tháng sau, ngày 10/6/2019, chính ông Nguyễn Đức Chính, khi đó là Chủ tịch UBND tỉnh đã có quyết định số 1411/QĐ-UBND giải quyết khiếu nại của ông Hòa, chỉ rõ việc Sở NN-PTNT Quảng Trị thụ lý giải quyết đơn khiếu nại của ông Hòa là không đúng quy định tại điều 20, Luật Khiếu nại và ban hành Quyết định số 100 là không đúng thẩm quyền. Do đó, toàn bộ nội dung quyết định số 100 do ông Võ Văn Hưng ký bị hủy bỏ.
Điều này khiến dư luận không khỏi băn khăn khi một giám đốc sở không nắm vững pháp luật về khiếu nại, thụ lý giải quyết đơn khiếu nại không đúng thẩm quyền, quy định, gây ra nhiều bức xúc cho người dân.
