Đặc sản của người Nam bộ, Di sản văn hóa của thế giới
Nếu như miền Bắc có hát xoan, hát chèo, có các liền anh liền chị với làn điệu dân ca quan họ mang đậm hơi thở của xứ Kinh Bắc, thì đờn ca tài tử lại là một phần máu thịt trong đời sống của người Nam bộ.
Từ cả trăm năm trước, đờn ca tài tử đã được hình thành từ nhạc lễ và nhã nhạc cung hình Huế. Nhưng, điều khiến đờn ca tài tử hấp dẫn chính là ở sự bình dị, tao nhã và gần gũi, nơi các nghệ sĩ có thể là nghệ nhân, cũng có thể là bất cứ ai biết diễn tấu vào những ngày nông nhàn. Đàn kìm, đàn cò, đàn tranh và đàn bầu kết hợp với nhau tạo nên âm thanh tứ tuyệt không thể trộn lẫn cho đờn ca tài tử.
Có ở 21 tỉnh thành phía Nam, đờn ca tài tử là loại hình diễn xướng dân gian đặc trưng được UNESCO công nhận Di sản văn hóa phi vật thể đại diện cho nhân loại, cũng là món ăn tinh thần không thể thiếu của người Nam bộ. Du khách có thể nghe đờn ca nỉ non bên miệt vườn lúc lỉu cây trái, nghe đờn ca da diết bên dòng sông nặng phù sa mùa nước nổi, cũng có khi là nghe tiếng đờn ca mênh mang trong các chòm xóm lấp xấp bên những rặng rừa nước xanh tươi.
Chỉ riêng tại Tây Ninh, đã có 229 câu lạc bộ, đội, nhóm đờn ca tài tử, 76 gia đình đờn ca tài tử và 06 nghệ nhân ưu tú trong lĩnh vực đờn ca tài tử được công nhận (tính đến cuối năm 2020). Đây cũng là lý do Tây Ninh được xem là vùng đất bảo tồn, nuôi dưỡng và phát huy mạnh mẽ giá trị của Nghệ thuật Đờn ca tài tử Nam bộ.
Dịp lễ 30/4 năm nay, du khách tới Tây Ninh sẽ có dịp được nghe Đờn ca tài tử trong một không gian vô cùng đặc biệt, tại Liên hoan và Triển lãm nghệ thuật Đờn ca tài tử Nam bộ lần đầu tiên được tổ chức trên đỉnh Núi Bà Đen- nơi được mệnh danh Nóc nhà Nam Bộ.
Diễn ra vào hai tối 29 -30/4, Liên hoan và Triển lãm nghệ thuật Đờn ca tài tử Nam bộ sẽ mang đến cho khán giả những màn trình diễn đến từ các nghệ nhân tên tuổi tại vùng đất Tây Ninh, với 2 chủ đề “Núi Bà Đen huyền thoại” vào tối 29/4 và “Tây Ninh – đất và người” tối 30/4.
“Đồng hành cùng Sở VHTT & DL Tây Ninh tổ chức buổi Liên hoan và Triển lãm nghệ thuật Đờn ca tài tử Nam bộ, chúng tôi mong muốn được góp phần nhỏ trong việc nuôi dưỡng, phát huy di sản văn hoá phi vật thể quý giá của người Nam bộ, đưa di sản đến gần với công chúng cũng như du khách thập phương, đồng thời gia tăng trải nghiệm cho du khách đến với KDL, để núi Bà Đen không chỉ là điểm đến linh thiêng, mà còn là điểm đến của nhiều trải nghiệm văn hoá, giải trí hấp dẫn hàng đầu Nam bộ”.
Bà Đào Thị Việt
(Phó Giám đốc khu du lịch (KDL) Sun World Ba Den Mountain)
Xuyên suốt hai đêm trình diễn sẽ là rất nhiều màn hoà tấu, vọng cổ, nhạc Phật, và trích đoạn cải lương nổi tiếng như “Tiếng trống Mê Linh” hay “Đời cô Lựu”, đưa khán giả đắm chìm trong những làn điệu đờn ca đã làm nên di sản thế giới cho miền đất Nam Bộ.
Không khí lễ hội tưng bừng tại núi Bà Đen dịp 30/4
Không chỉ được hoà vào không gian trình diễn nghệ thuật đờn ca độc đáo, du khách đến núi Bà Đen dịp này còn được chiêm ngưỡng triển lãm ảnh về nghệ thuật đờn ca tài tử Nam Bộ với chủ đề “Tây Ninh Bảo tồn và phát huy Di sản văn hóa phi vật thể Nghệ Thuật Đờn ca tài tử Nam Bộ”.
Cũng tại đây, du khách sẽ có cơ hội tìm hiểu về nghệ thuật đờn ca tài tử Nam bộ qua chương trình giáo dục Di sản văn hóa với chủ đề “Hành trình Di sản” và nhận rất nhiều phần quà ý nghĩa.
Không chỉ có trình diễn nghệ thuật đờn ca tài tử, tại núi Bà Đen trong tháng 4 còn liên tục trình diễn các show diễn nghệ thuật đậm sắc màu Khmer vào các ngày cuối tuần nhân dịp Tết cổ truyền Chôl Chnăm Thmây của cộng đồng người Khmer.
Vũ điệu rộn ràng của các thiếu nữ mặc sampot rực rỡ sắc màu, các vũ công điêu luyện trong điệu múa trống Chhay dăm khi mạnh mẽ khi uyển chuyển đẹp mắt, các âm thanh từ trầm hùng đến cao vút, khi ngọt ngào lúc du dương từ nhạc ngũ âm truyền thống của người Khmer… tất cả sẽ mang đến một không khí lễ hội tưng bừng cho núi Bà Đen trong kỳ nghỉ lễ 30-4 năm nay.
Ngoài những trải nghiệm văn hóa nghệ thuật đặc sắc, khung cảnh hùng vĩ và nên thơ với cả một rừng hoa cẩm tú cầu phủ khắp ngọn núi, và đặc biệt khí hậu mát mẻ với nhiệt độ thấp hơn thành phố đến 10 độ cũng đang đưa núi Bà Đen trở thành điểm đến lý tưởng hàng đầu khu vực Nam bộ trong kỳ nghỉ lễ năm nay.
