Tham dự chương trình Bữa sáng Doanh nhân tuần này có ông Tạ Đình Thi, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội; ông Mai Xuân Hùng, nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội; ông Nguyễn Văn Phúc, nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội; bà Phạm Thị Thu Hằng, chuyên gia kinh tế, nguyên Tổng thư ký VCCI; bà Nguyễn Thị Thu Thủy, Phó Chủ tịch thường trực VACOD; hai Phó Chủ tịch HBA bà Ninh Thị Ty và bà Nguyễn Thị Thanh Tâm cùng các doanh nhân đến từ Hiệp hội Phát triển Hàng tiêu dùng Việt Nam - VACOD và Hiệp hội Doanh nghiệp TP. Hà Nội – HBA…
VACOD-HBA BẮT TAY ĐỐI TÁC UAE, THÚC ĐẨY HỢP TÁC Y TẾ, KINH DOANH VỚI NGA
Mở đầu chương trình Bữa sáng Doanh nhân tuần này, TS. Nguyễn Hồng Sơn, Chủ tịch VACOD-HBA, thông báo về các hoạt động trọng tâm của hai Hiệp hội, đặc biệt nhấn mạnh kết quả hợp tác đột phá với Tổ chức AIM Global – đơn vị tổ chức Hội nghị Đầu tư thường niên AIM Congress tại các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE).
Ngày 24/9 vừa qua, Chủ tịch Sơn cùng một số lãnh đạo hiệp hội đã có buổi làm việc hiệu quả với Tổng Giám đốc kiêm Trưởng Ban tổ chức Hội nghị AIM Congress. Diễn đàn này là một sự kiện thường niên uy tín toàn cầu, được tổ chức từ năm 2009, đóng vai trò quan trọng trong việc kết nối và kêu gọi đầu tư vào khoa học công nghệ, xây dựng các khu công nghiệp, hạ tầng logistics tại nhiều quốc gia đang phát triển.
Hiện tại, Việt Nam mới chỉ có Tập đoàn Vingroup là đơn vị duy nhất tham gia và tận dụng được các định hướng đầu tư của Diễn đàn, đặc biệt trong việc mở rộng sang thị trường Châu Phi và đã đạt được những kết quả khả quan.
Phía UAE luôn quan tâm đặc biệt đến thị trường đầu tư tại Việt Nam, mong muốn thông qua VACOD-HBA để thiết lập chỗ đứng phát triển lâu dài, với mục tiêu xem Hà Nội là cửa ngõ để thâm nhập sâu rộng vào khu vực ASEAN. Trên tinh thần đó, Chủ tịch Sơn khuyến khích và tạo điều kiện hỗ trợ Tổ chức AIM Global có cơ hội tổ chức một Hội nghị AIM ASEAN tại Việt Nam.
Sau cuộc trao đổi trực tiếp, hai bên đã thống nhất một số nội dung quan trọng: Thứ nhất, AIM sẽ phối hợp cùng VACOD-HBA để tổ chức Diễn đàn Đầu tư Thường niên tại khu vực ASEAN. Sự kiện này dự kiến bắt đầu từ năm 2026 tại Hà Nội và định hướng trở thành hội nghị thường niên.
Thứ hai, trong chuyến công tác sắp tới của đoàn VACOD-HBA do Chủ tịch Sơn làm trưởng đoàn vào tháng 11 sắp tới, hai bên sẽ tiến hành ký kết một biên bản Thỏa thuận hợp tác toàn diện. Ngoài việc tổ chức diễn đàn, chương trình hợp tác còn hướng đến mục tiêu hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam mở rộng sang thị trường đầu tư, xuất khẩu sang khu vực Trung Đông và Châu Phi.
“Với kinh nghiệm tổ chức từ năm 2009, AIM Congress có sẵn mạng lưới khách mời quốc tế chất lượng, giúp Việt Nam giảm bớt khó khăn trong việc thu hút nhà đầu tư. Đặc biệt, hai nội dung hợp tác trọng tâm mà AIM Global quan tâm và mong muốn phối hợp với VACOD-HBA thúc đẩy kinh tế tư nhân phát triển và ứng dụng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo trong hoạt động sản xuất kinh doanh. Đây là hai lĩnh vực hoàn toàn phù hợp với định hướng phát triển hiện tại của Hiệp hội và các doanh nghiệp Việt Nam và cũng chính là định hướng chỉ đạo của Đảng và Nhà nước Việt Nam”, Chủ tịch Sơn nhấn mạnh.
Trong chuyến công tác sắp tới của đoàn doanh nghiệp hiệp hội, lãnh đạo AIM Global cũng cam kết sẽ sắp xếp lịch trình làm việc để đoàn tiếp xúc và trao đổi công việc trực tiếp với các phòng thương mại của các tiểu vương quốc Dubai, Abu Dhabi và Sharjah. Cơ hội để hai bên thắt chặt quan hệ và thúc đẩy hợp tác giữa các doanh nghiệp Việt Nam và các doanh nghiệp của các tiểu vương quốc thuộc UAE.
Qua đó, doanh nghiệp xuất khẩu tránh sự phụ thuộc quá mức vào một vài thị trường hoặc mặt hàng truyền thống, tạo ra các phương án thay thế linh hoạt để phát triển bền vững hơn.
Chủ tịch Sơn khuyến khích các doanh nghiệp có nhu cầu tìm hiểu thêm về thị trường UAE và các thị trường mới có thể liên hệ trực tiếp với văn phòng của hai hiệp hội để nhận được hỗ trợ kịp thời về thông tin và kết nối đối tác.
Nối tiếp các hoạt động sắp tới, Chủ tịch Nguyễn Hồng Sơn cho biết Hiệp hội đang tích cực triển khai tham gia các hoạt động tại Diễn đàn Ngoại giao Nhân dân Việt Nam - Liên bang Nga lần thứ nhất. Đây là một diễn đàn đa phương, đa ngành nghề lớn giữa hai quốc gia. Diễn đàn chính thức diễn ra từ ngày 30/9-3/10 tại Khách sạn Melia (Hà Nội).
Trong khuôn khổ Diễn đàn Ngoại giao Nhân dân Việt Nam - Liên bang Nga lần thứ nhất, bên cạnh bài phát biểu tham luận của Chủ tịch Nguyễn Hồng Sơn vào ngày 1/10 tại diễn đàn, VACOD-HBA còn đóng vai trò tích cực khi chủ trì hai diễn đàn chuyên ngành quan trọng vào ngày 2/10, tập trung vào lĩnh vực y tế và kinh doanh.
Về lĩnh vực Y tế, VACOD-HBA sẽ tổ chức diễn đàn Hợp tác Y tế Việt - Nga vào sáng 2/10 tại Bệnh viện Hữu Nghị. Sự kiện này nhằm kết nối hợp tác trực tiếp giữa Bệnh viện Hữu Nghị với Trung tâm Ung thư Napalkov của Liên bang Nga. Kỳ vọng lớn nhất là thông qua các chương trình trao đổi kinh nghiệm và chuyên môn thường xuyên, Bệnh viện Hữu Nghị sẽ trở thành trung tâm phòng, chống và chữa bệnh ung thư hiệu quả, đặc biệt trong việc nghiên cứu ung thư ở giới trẻ và trẻ em.
Việc hợp tác này diễn ra trong bối cảnh Nga đang thử nghiệm vắc-xin phòng và chữa ung thư đã bước vào giai đoạn lâm sàng, hứa hẹn mang lại lợi ích y tế to lớn cho Việt Nam. Thỏa thuận hợp tác chính thức dự kiến được ký kết ngay trong ngày diễn ra Diễn đàn chính 30/9.
Về lĩnh vực Kinh doanh, HBA sẽ chủ trì tổ chức Hội nghị Hợp tác Kinh doanh Việt - Nga vào chiều 2/10. Do giới hạn về quy mô, Hội nghị có sự tham gia của khoảng 20 đại biểu phía Nga và gần 60 đại biểu doanh nghiệp Việt Nam đã đăng ký đầy đủ. Ban tổ chức đã áp dụng phương thức sắp xếp các nhóm bàn tròn (B2B) linh hoạt, đảm bảo các doanh nghiệp Việt Nam và đối tác Nga có chung mối quan tâm sẽ được ngồi cùng nhau.
Mục đích là sau khi nghe các giới thiệu đề dẫn, các doanh nghiệp hai bên sẽ có cơ hội trao đổi trực tiếp nhằm tối ưu hóa hiệu quả kết nối và hợp tác ngay từ buổi gặp gỡ đầu tiên. Chủ tịch Nguyễn Hồng Sơn yêu cầu các doanh nghiệp hội viên đã đăng ký tham gia cần chủ động nắm vững chương trình chính thức để chuẩn bị tốt nhất cho các hoạt động sắp tới.
“Tôi đề nghị các doanh nghiệp hãy chuẩn bị phần giới thiệu của mình một cách thật ngắn gọn. Ban tổ chức đã cung cấp trước thông tin chi tiết về doanh nghiệp Việt Nam cho các đối tác Nga và ngược lại. Do đó, phần giới thiệu tại Hội nghị cần phải tập trung vào sản phẩm chính và mong muốn hợp tác cụ thể của mình. Mục tiêu của buổi gặp gỡ này nhằm trao đổi trực tiếp (B2B) và kết nối ngay lập tức giữa doanh nghiệp hai nước có nhu cầu”, Chủ tịch Sơn nhấn mạnh tinh thần của hội nghị.
Ông cho biết, trong đoàn Nga tham dự diễn đàn lần này có một doanh nghiệp lớn hoạt động trong lĩnh vực sản xuất các chất hoá học và mỹ phẩm đang tìm kiếm đối tác để mở cơ sở sản xuất tại Việt Nam nhằm tiến vào thị trường Đông Nam Á. Người đứng đầu VACOD-HBA bật mí dù diễn đàn chưa diễn ra, song đã có hai doanh nghiệp của Việt Nam thuộc sở hữu của hai Phó Chủ tịch HBA Ninh Thị Ty và Nguyễn Thị Thanh Tâm rất quan tâm đến đề xuất của đối tác Nga.
Bên cạnh những sự kiện đối ngoại sôi nổi, Chủ tịch Sơn lưu ý cộng đồng doanh nghiệp không quên chuỗi sự kiện thường niên của giới doanh nhân Việt Nam nhân Kỷ niệm Ngày Giải phóng Thủ đô 10/10 và Ngày Doanh nhân Việt Nam 13/10. Chương trình Gala Doanh nhân Thăng Long tổ chức vào ngày 6/10 tại Khách sạn Daewoo Hà Nội tiếp tục được duy trì theo truyền thống đã được hiệp hội tổ chức liên tục từ năm 2008 đến nay chắc chắn sẽ tiếp tục ghi những dấu ấn mới.
Về chương trình Giao lưu doanh nhân ba miền Bắc - Trung – Nam được Hiệp hội lên kế hoạch tổ chức, dự kiến diễn ra vào ngày 15-16/10 tại Mũi Né, Bình Thuận với sự chuẩn bị kỹ lưỡng về nội dung hỗ trợ doanh nghiệp. Tuy nhiên Chủ tịch Sơn cho biết, khi liên hệ mời lãnh đạo tỉnh Bình Thuận tham dự và phối hợp triển khai các vấn đề liên quan đến Nghị quyết 68 và Nghị quyết 57 (đặc biệt là việc thực hiện Nghị quyết 57 cho doanh nghiệp), lãnh đạo tỉnh đã đưa ra hai đề xuất:
Thứ nhất, đề nghị Hiệp hội lùi lại thời gian tổ chức sau khi Đại hội Đảng bộ tỉnh hoàn tất để đảm bảo sự phối hợp được tốt hơn. Thứ hai, đề xuất chuyển sự kiện về trung tâm hành chính của tỉnh tức là Đà Lạt (Lâm Đồng), để thuận tiện cho công tác phối hợp.
Đề nghị của lãnh đạo tỉnh khiến Hiệp hội cần phải cân nhắc kỹ lưỡng các phương án, đặt ra vấn đề sự kiện nên diễn ra vào ngày 15, 16/10 hay sẽ dời thời gian và địa điểm tổ chức theo đề xuất của địa phương. Quyết định chính thức về lịch trình và địa điểm dự kiến sẽ được đưa ra trước ngày 1/10. Nhưng trước tình hình thực tế, Chủ tịch Sơn nhận định khả năng thay đổi phương án tổ chức sự kiện khá cao và Hiệp hội sẽ có thông tin chính thức trong tuần tới.
Hiệp hội cũng đang lên kế hoạch cho đoàn công tác đặc biệt của Hiệp hội sang Liên bang Nga và UAE vào tháng 11 tới, hiện danh sách đăng ký lần đầu của đoàn đã có một số doanh nghiệp. Tuy nhiên, sau khi kết thúc Diễn đàn Ngoại giao Nhân dân Việt - Nga sắp tới, Hiệp hội sẽ chính thức tổ chức rà soát, chốt danh sách và không tiếp nhận thêm đăng ký mới.
Chủ tịch Nguyễn Hồng Sơn đề nghị các doanh nghiệp thực sự quan tâm đến việc mở rộng thị trường tại Nga và Trung Đông cần khẩn trương đăng ký tham gia đoàn và liên hệ ngay với Văn phòng Hiệp hội. Đây là một trong những nội dung hợp tác trọng điểm của Hiệp hội trong năm nay.
TIẾP XÚC CỬ TRI CHUYÊN ĐỀ: DOANH NHÂN NÊU "ÁP LỰC" ETC VÀ FDI ĐẾN NGHỊ TRƯỜNG QUỐC HỘI
Là Đại biểu Quốc hội khoá 12 và 13, Chủ tịch Nguyễn Hồng Sơn luôn theo dõi sát sao những vấn đề mang tính thời sự nóng bỏng, có tác động lớn đến đời sống người dân và hoạt động của doanh nghiệp.
Theo Chủ tịch Sơn, mặc dù tháng 10 có nhiều sự kiện lớn tôn vinh doanh nhân Việt Nam nhưng ông rất băn khoăn về một quyết định hành chính có hiệu lực từ ngày 1/10, thời điểm chính thức bắt buộc các phương tiện ô tô phải sử dụng tài khoản giao thông điện tử (ETC). Ông cho rằng, việc áp dụng ETC không gây vướng mắc lớn đối với các phương tiện thuộc sở hữu doanh nghiệp, bao gồm cả việc đăng ký tài khoản và thanh toán. Tuy nhiên, vấn đề phát sinh lại nằm ở tài khoản cá nhân, nơi người dân đang phản ánh gặp nhiều khó khăn trong quá trình thực hiện.
Đặc biệt, Chủ tịch Sơn chỉ ra một điểm vướng mắc về mặt pháp lý: Quy định mới về việc bắt buộc chuyển sang tài khoản giao thông đang bị phản ánh có dấu hiệu vi Hiến, cụ thể đã hạn chế quyền định đoạt tài sản của người dân.
Ông phân tích thêm, hiện tại quy định yêu cầu chủ phương tiện phải là người trực tiếp mở tài khoản, sử dụng điện thoại và tự giao dịch thanh toán, thậm chí làm việc với cơ quan chức năng khi có vướng mắc. Quy định này đang gây khó khăn lớn cho các trường hợp đặc biệt: Ví dụ người cao tuổi vẫn sở hữu phương tiện nhưng không thể tự đi giao dịch, không sử dụng điện thoại thông minh, phải nhờ con cháu hỗ trợ nhưng quy định lại yêu cầu phải chính chủ.
Hoặc trường hợp khi chủ phương tiện (ví dụ là người cha) bị tai nạn hoặc mất, tài sản chuyển sang cho người con chưa đến tuổi trưởng thành. Người này không có tài khoản, dẫn đến việc phương tiện không được phép lưu hành.
Ông cũng nêu ví dụ về các trường hợp cho thuê xe dài hạn: Doanh nghiệp thuê xe phải là bên chịu trách nhiệm trả phí và nên được phép mở tài khoản, thay vì chỉ có chính chủ phương tiện cá nhân mới được mở tài khoản như quy định hiện tại.
Mặc dù đồng tình ủng hộ mong muốn của cơ quan quản lý thông qua ETC để đưa phương tiện giao thông về chính chủ (phục vụ cho việc sang tên, trao đổi), tuy nhiên Chủ tịch Sơn cho rằng quy định này còn nhiều vướng mắc để thực hiện ngay. Ông kiến nghị trực tiếp đại biểu Quốc hội cần sớm có giải pháp tháo gỡ vấn đề này, tránh tình trạng phương tiện không thể lưu hành sau ngày 1/10, ảnh hưởng đến đời sống người dân và hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.
Nhân chương trình tuần này có ông Tạ Đình Thi, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội tham dự, Chủ tịch Sơn đề nghị các đại biểu Quốc hội sớm nghiên cứu, làm việc với các cơ quan chức năng để giải quyết bức xúc của cử tri về quy định áp dụng tài khoản ETC.
Chủ tịch Sơn nhấn mạnh đây là kiến nghị tưởng như nhỏ nhưng lại tác động không nhỏ đến đời sống và hoạt động sản xuất kinh doanh. Ông khẳng định quy định ETC hiện hành đang hạn chế quyền sử dụng tài sản của người dân, điều đã được Hiến pháp quy định, vượt ra ngoài phạm vi của luật. Đồng thời bày tỏ sự nghi ngại về việc cơ quan giao thông liệu đã xem xét đầy đủ các khía cạnh Hiến pháp hay chưa. Ông tin tưởng đại biểu Quốc hội có thể giúp tháo gỡ vấn đề này cho cử tri.
Chương trình tuần này còn có sự tham dự của ông Nguyễn Văn Phúc, một gương mặt kỳ cựu của Ủy ban Kinh tế của Quốc hội. Ông Phúc được biết đến là người đã tham gia và đóng góp vào nhiều dự án xây dựng pháp luật quan trọng.
Chia sẻ về mối quan hệ hợp tác hiệu quả giữa ông Phúc và hai Hiệp hội đã kéo dài nhiều năm. Từ những năm 2010, ông Phúc đã nhiều lần dẫn đầu đoàn công tác của Ủy ban Kinh tế và Tài chính đến làm việc, tìm hiểu và phản ánh trực tiếp các vấn đề vướng mắc của doanh nghiệp liên quan đến sử dụng đất đai và các nguồn lực nhà nước. Hiệp hội đã tích cực đưa đoàn đi khảo sát thực tế tại các doanh nghiệp.
Ông cũng gợi nhắc lại kỷ niệm về sự phối hợp trong hoạt động an sinh xã hội. Cách đây hơn 10 năm, trong trận bão lụt lớn tại Nghệ An, Hà Tĩnh, ông Phúc đã trực tiếp đề nghị Hiệp hội hỗ trợ. Ngay lập tức, Hiệp hội đã phát động chương trình ủng hộ đồng bào vùng bão lũ. Chủ tịch Nguyễn Hồng Sơn đã ngay lập tức kêu gọi và vận động các doanh nghiệp hỗ trợ tiền và hàng hoá với giá trị 500 triệu đồng và tổ chức đoàn cứu trợ do Phó Chủ tịch Thường trực VACOD Nguyễn Thị Thu Thủy dẫn đầu vào vùng lũ lụt. Hoạt động này đã được Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam hai tỉnh Nghệ An, Hà Tĩnh và Ban lãnh đạo Quốc hội (thông qua ông Phúc) ghi nhận và đánh giá cao.
Nhân dịp này, Chủ tịch Sơn cũng đề nghị ông Phúc tiếp tục tham gia và ủng hộ các hoạt động sắp tới của hai Hiệp hội với tư cách chuyên gia pháp luật.
Cảm kích trước những chia sẻ chân tình của Chủ tịch Sơn, nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội Nguyễn Văn Phúc bày tỏ vinh dự khi được tham gia chương trình Bữa sáng Doanh nhân và đánh giá rất cao sự hữu ích trong hoạt động của hiệp hội. Ông cũng nhắc lại tình cảm và sự gắn kết thân thiết với Chủ tịch Sơn từ thời giữ vai trò Đại biểu Quốc hội khóa XIII, đặc biệt phong cách tổ chức sôi nổi, khả năng quy tụ đại biểu Quốc hội trong các sinh hoạt tại kỳ họp.
Ông xúc động nhắc lại thời điểm quê hương ông hứng chịu thiên tai bão lũ nặng nề (Nghệ An, Hà Tĩnh), Chủ tịch Sơn, Phó Chủ tịch Thu Thủy và hai Hiệp hội đã nhanh chóng huy động hỗ trợ tiền mặt và hàng hóa. Đây là một trong những đoàn tài trợ lớn, mang lại sự hỗ trợ kịp thời cho bà con vùng bão lũ. Ông cho biết lãnh đạo tỉnh Hà Tĩnh rất trân trọng nghĩa cử này.
Ông Phúc hào hứng khi trong chương trình thường xuyên có sự tham dự của các đại biểu Quốc hội như ông Tạ Đình Thi, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Quốc hội – một Ủy ban quan trọng và đông đảo doanh nghiệp tham gia. Ông nhấn mạnh, mặc dù bản thân ông vẫn tham gia tư vấn cho các hiệp hội và doanh nghiệp bằng kinh nghiệm có sẵn, nhưng chính những đại biểu đương nhiệm như ông Thi mới có thể cung cấp các thông tin thời sự và cập nhật nhất.
Chia sẻ thêm với cộng đồng doanh nghiệp, ông Phúc lưu ý các doanh nghiệp cần cập nhật thông tin pháp luật thường xuyên, đặc biệt những điều luật liên quan trực tiếp đến hoạt động kinh doanh. Điển hình, tại Kỳ họp thứ 10 của Quốc hội (diễn ra trong tháng 6), Quốc hội đã thông qua 34 đạo luật có liên quan mật thiết đến doanh nghiệp và doanh nhân. Có thể nhiều doanh nhân do bận rộn điều hành sản xuất kinh doanh nên thường xuyên bỏ lỡ thông tin cập nhật, làm việc theo văn bản cũ, dẫn đến mất cơ hội vì những vướng mắc thực tế đã được pháp luật sửa đổi, tạo cơ chế thông thoáng hơn.
Để khắc phục tình trạng này, ông Phúc khuyến nghị cộng đồng doanh nghiệp, đặc biệt bộ phận pháp chế và tư vấn chính sách pháp luật, cần được kiện toàn và hoạt động hiệu quả. Với sự chỉ đạo sát sao của Tổng Bí thư và Thủ tướng Chính phủ như hiện nay, các chính sách đang thay đổi rất nhanh và thậm chí được sửa đổi hàng ngày. Do đó, bộ phận pháp chế phải báo cáo, cập nhật liên tục những thay đổi cho lãnh đạo.
“Theo thông tin tôi nắm được, tại Kỳ họp cuối cùng của nhiệm kỳ Quốc hội Khóa XV (khai mạc vào tháng 10), Quốc hội sẽ thông qua một khối lượng đồ sộ gồm 54 đạo luật, Nghị quyết và nhóm vấn đề lớn. Chưa bao giờ có một kỳ họp Quốc hội nào thông qua một số lượng luật lớn như vậy trong lịch sử, bao gồm các luật cốt lõi như Luật Đất đai và Luật Đầu tư, ảnh hưởng sâu rộng đến doanh nghiệp. Do vậy, chúng ta cần nghiêm túc nghiên cứu, khai thác những quy định này”, ông Phúc nói.
Trước những thay đổi pháp lý khổng lồ này, ông Phúc đề xuất VACOD-HBA nên tổ chức các hội thảo, tọa đàm chuyên đề, mời các chuyên gia, những người có thẩm quyền đang trực tiếp biên soạn các đạo luật từ các Bộ, đến trình bày nội dung mới. Điều này không chỉ giúp doanh nghiệp lĩnh hội thông tin mà còn tạo cơ hội để các nhà lập pháp lắng nghe trực tiếp các vướng mắc từ thực tiễn. Ông cũng khích lệ các doanh nghiệp có kiến nghị gì về luật mới nên gửi ngay cho đại biểu Quốc hội đương nhiệm như ông Tạ Đình Thi. Bản thân ông cũng sẵn sàng đồng hành cùng hai hiệp hội trong những sự kiện như vậy.
Đáp lời ông Nguyễn Văn Phúc, Chủ tịch Nguyễn Hồng Sơn bày tỏ sự trân trọng đối với một Đại biểu Quốc hội đã hoàn thành nhiệm vụ nhưng vẫn đầy nhiệt huyết và trăn trở với công tác xây dựng pháp luật.
Ông hồi tưởng lại quá trình xây dựng Luật Thủ đô, một dự án có tác động lớn đến các doanh nghiệp Hà Nội. Sau khi Luật Thủ đô được đưa ra thảo luận trong kỳ họp Quốc hội thứ nhất, ông Phúc là một trong những đại biểu có phản biện mạnh mẽ và không đồng ý với nhiều điểm của dự thảo luật. Thời điểm đó Chủ tịch Sơn với tư cách đại biểu Quốc hội đoàn Hà Nội đã chủ động gặp gỡ trực tiếp và cùng các đại biểu chưa đồng thuận khác tiến hành trao đổi, đồng thời lắng nghe và tiếp thu những phản biện chính xác. Đến kỳ họp thứ hai, ông Phúc đã có bài phát biểu trực tiếp trên Hội trường (chứ không chỉ trong thảo luận Tổ) để bày tỏ sự ủng hộ Luật Thủ đô. Câu chuyện này thể hiện tinh thần trách nhiệm của đại biểu, sẵn sàng nghiên cứu lại và thay đổi quan điểm để đưa ra quyết định phù hợp nhất, đóng góp vào sự phát triển của Thủ đô.
Về gợi ý của ông Phúc, Chủ tịch Sơn tự hào thông báo hai hiệp hội luôn cập nhật rất nhanh và thường xuyên các quyết sách lớn của Đảng và Nhà nước. Đặc biệt, hiệp hội còn mời các lãnh đạo của các đơn vị soạn thảo đến Chương trình Bữa sáng Doanh nhân, trực tiếp lắng nghe phản ánh của doanh nghiệp, tháo gỡ vướng mắc tại chỗ và sau đó doanh nghiệp tiếp tục làm việc trực tiếp với cơ quan chức năng liên quan để giải quyết, tháo gỡ. Điều này thể hiện sự phối hợp chặt chẽ và hiệu quả trong việc kiến nghị chính sách của Hiệp hội.
Khi “Bộ tứ nghị quyết trụ cột” của Trung ương được ban hành, Hiệp hội đã ngay lập tức triển khai phổ biến các Nghị quyết 68, 57 tới cộng đồng doanh nghiệp, thậm chí trước cả khi Trung ương tổ chức hội nghị toàn quốc để triển khai. Trong vòng ba tuần sau đó, Hiệp hội đã đưa ra các giải pháp cụ thể. Và cho đến nay đã kết nối thành công các tổ chức khoa học công nghệ với doanh nghiệp để thực hiện hỗ trợ doanh nghiệp thực hiện áp dụng đổi mới sáng tạo.
Trong quá trình Bộ Chính trị xây dựng Nghị quyết 68, Hiệp hội đã được mời tham gia Hội nghị làm việc của Tổng Bí thư về chính sách đối với kinh tế tư nhân và đã kiến nghị trực tiếp bằng văn bản 11 điểm tới Tổng Bí thư. Kết quả trong số 11 kiến nghị của hiệp hội, 10 điểm đã được tiếp thu, đưa vào Nghị quyết.
Phát biểu tại chương trình Bữa sáng Doanh nhân, ông Tạ Đình Thi, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội cho biết ông Nguyễn Văn Phúc đã đề cập hầu hết các nội dung trọng yếu của Kỳ họp Quốc hội dự kiến khai mạc vào ngày 20/10 tới. Tuy nhiên, ông vẫn muốn nhấn mạnh từ góc độ cá nhân về sự cần thiết phải thích ứng với bối cảnh thời cuộc thay đổi nhanh chóng.
Hoàn toàn đồng tình với ý kiến của ông Phúc về tốc độ thay đổi chóng mặt tình hình thế giới và trong nước, ông Thi cho biết cả hệ thống chính trị, bao gồm Quốc hội đang phải vận hành với tốc độ cao hơn rất nhiều. “Làm luật bây giờ không còn kéo dài hai năm như trước mà thời gian rút ngắn hơn rất nhiều bởi không ít luật có thể được soạn thảo và thông qua chỉ trong một kỳ họp”, ông Thi nói.
Ông Thi khẳng định, các dự án luật và nghị quyết đang được các cơ quan Chính phủ và Quốc hội chuẩn bị với tinh thần rất khẩn trương. Điều này đòi hỏi các doanh nghiệp phải ý thức được và thích ứng trong bối cảnh pháp luật ngày càng trở nên quan trọng. Tái khẳng định quan điểm của ông Phúc, ông Thi nhấn mạnh việc quan tâm đến bộ phận pháp chế hay các vấn đề pháp luật là điều kiện tiên quyết. Bởi lẽ, sự thay đổi của pháp luật liên quan trực tiếp đến lợi ích, quyền và nghĩa vụ của doanh nghiệp và doanh nhân. Ông kêu gọi các đơn vị điều hành doanh nghiệp phải đặt sự quan tâm đúng mức vào lĩnh vực này.
Ông Thi cũng nhắc lại Kỳ họp thứ 9 trước đó đã là một kỳ họp mang tính lịch sử, quyết định nhiều vấn đề lớn của đất nước, bao gồm cả việc sửa đổi Hiến pháp. Kỳ họp thứ 10 sẽ tiếp tục kỳ họp lịch sử cả về khối lượng công việc và thời gian. Kỳ họp dự kiến khai mạc ngày 20/10 và bế mạc ngày 12/12, kéo dài đến giữa tháng 12 (thay vì kết thúc vào cuối tháng 11 như thông lệ trước đây), để xử lý khối lượng công việc khổng lồ.
Theo văn bản chính thức hiện tại, Quốc hội dự kiến thông qua 42 luật và 3 nghị quyết. Tuy nhiên, ông Thi thừa nhận khả năng con số này sẽ tiếp tục tăng, có thể lên đến 54 luật, nghị quyết và nhóm vấn đề quan trọng như nhận định của ông Nguyễn Văn Phúc. Một đặc điểm quan trọng của kỳ họp này là việc thể chế hóa các nghị quyết của Bộ Chính trị với tinh thần "nhanh hơn nữa”. Quốc hội sẽ dự kiến thông qua các nghị quyết để thể chế hóa các Nghị quyết quan trọng của Bộ Chính trị, bao gồm: Nghị quyết 59 về hội nhập quốc tế trong tình hình mới; Nghị quyết 71 về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo; Nghị quyết 72 về phát triển y tế và chăm sóc sức khỏe nhân dân.
Ông Thi lưu ý, các Nghị quyết của Quốc hội có chứa những quy phạm pháp luật, có giá trị như văn bản luật và đồng thời sẽ sửa đổi các luật liên quan. Do đó, các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực giáo dục, đào tạo và y tế cần phải đặc biệt quan tâm.
Với thời gian làm việc khẩn trương, ông Thi cũng băn khoăn về điều kiện để Quốc hội lắng nghe, tiếp thu ý kiến của các đối tượng chịu tác động có thể bị hạn chế. Do vậy, tính chủ động của doanh nghiệp và hiệp hội rất quan trọng trong giai đoạn này, yêu cầu cộng đồng doanh nghiệp cùng với các cơ quan quản lý và làm chính sách phải có trách nhiệm chung. Các doanh nghiệp cần phải nghiên cứu, lên tiếng phản ánh ngay khi phát hiện những vấn đề bất cập. Tránh tình trạng lúc lấy ý kiến thì im lặng, đến khi luật được thông qua, có hiệu lực rồi mới tá hoả lên bởi đụng chạm đến lợi ích.
Đối với kiến nghị về bất cập chuyển đổi quy định tài khoản giao thông (ETC) Chủ tịch Sơn đã nêu, ông Thi cam kết với tư cách Đại biểu Quốc hội Đoàn Hà Nội ông sẽ tiếp thu, nghiên cứu và phản ánh việc này đến các cơ quan chức năng để xem xét, giải quyết.
Bản thân ông cũng thừa nhận quy định hiện tại "chưa hoàn toàn hợp lý" và cần phải được kiến nghị xem xét. Cần thiết phải tìm ra biện pháp, cách thức và lộ trình phù hợp để vừa đảm bảo thuận lợi cho công tác quản lý nhà nước, vừa phải tạo điều kiện tối đa cho người dân, chủ sở hữu và người quản lý các phương tiện giao thông đường bộ.
Ông Tạ Đình Thi khẳng định: “Sự thịnh vượng của quốc gia rõ ràng phải nhờ trước hết doanh nghiệp, doanh nhân. Các đại biểu và cơ quan quản lý chỉ là "chất xúc tác", còn chính đội ngũ doanh nhân mới là lực lượng trực tiếp sản xuất ra của cải vật chất và tạo ra giá trị cho đất nước”, ông Thi nêu quan điểm.
Đại diện cộng đồng doanh nghiệp, bà Ninh Thị Ty nhấn mạnh một số bất cập, hạn chế trong hoạt động sản xuất kinh doanh cũng đã được nhiều doanh nghiệp nêu ra từ lâu. Cộng đồng doanh nghiệp mong muốn sự bình đẳng giữa các thành phần kinh tế, đặc biệt giữa doanh nghiệp trong nước (tư nhân), doanh nghiệp nhà nước và doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI).
Bà Ty thừa nhận việc Nhà nước kêu gọi đầu tư nước ngoài là đúng đắn, nhất với các tập đoàn lớn. Tuy nhiên, bà chỉ ra thực trạng đáng lo ngại khi nhiều doanh nghiệp FDI có quy mô và năng lực chỉ ngang bằng, thậm chí kém hơn cả doanh nghiệp trong nước, nhưng vẫn được ưu tiên chỉ vì mang danh nghĩa nước ngoài. Dẫn minh chứng cụ thể từ kinh nghiệm cá nhân, bà bật mí khi Tập đoàn Hồ Gươm triển khai xây toà nhà trụ sở tại Hà Đông, một doanh nghiệp ngoại đã đến gặp, đưa tiền và thẳng thừng đề nghị bà “nhường” lô đất đó cho họ. Bà không đồng ý bởi đề nghị quá vô lý. Kết quả, Hồ Gươm đã nhanh chóng triển khai xây dựng trụ sở, đưa vào hoạt động đúng tiến độ, vận hành hiệu quả, đến nay đã hết khấu hao. Trong khi đó, doanh nghiệp ngoại kia “ôm” một số lô đất tại Hà Đông vẫn để “đắp chiếu” cả chục năm nay, gây lãng phí lớn nguồn lực đất đai.
Bà đề cập đến thông tin Tập đoàn Lotte (Hàn Quốc) dọa trả lại dự án 7 ha ở Thủ Thiêm với vị trí kim cương, mà giá đất tính thuế chỉ khoảng 1.630 tỷ đồng. Sau khi dọa trả lại, lại xuất hiện thông tin đang đề nghị Chính phủ chấp nhận cho Lotte áp dụng giá đất theo thời kỳ cũ. Bà đặt câu hỏi: "Chúng tôi cũng đang có một dự án từ năm 2009 muốn áp giá đất bây giờ ở Hà Nội để làm cho xong mà chưa được. Tại sao của họ lại được?". Bà cật vấn phải chăng "chỉ doanh nghiệp nước ngoài được “dỗi” còn doanh nghiệp Việt Nam không được quyền “dỗi"?
Trước tình hình đó, bà Ty đề xuất và kêu gọi Hiệp hội đứng lên đại diện cho cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam để tham gia đấu thầu hoặc thực hiện các dự án lớn. Bà mong muốn Chủ tịch Nguyễn Hồng Sơn đại diện cho hai Hiệp hội tập hợp các doanh nghiệp đồng chí hướng để cùng tham gia vào các dự án, có thể bằng cách chia nhỏ dự án ra đấu thầu. Bà xung phong là một trong những thành viên của nhóm tiên phong này.
Tiếp nối ý kiến của bà Ninh Thị Ty, bà Phạm Thị Thu Hằng, chuyên gia kinh tế, nguyên Tổng thư ký VCCI đưa ra hai kiến nghị trọng tâm, một về chính sách đầu tư và một về lĩnh vực mới nổi.
Bà Hằng cho rằng, việc ưu tiên và hỗ trợ đào tạo nhân sự cho FDI không thực sự cần thiết. Bởi ngay cả các tập đoàn công nghệ lớn như Microsoft hay Intel cũng đã chủ động hỗ trợ Việt Nam bằng những khoản đầu tư hàng triệu đô la vào khâu đào tạo và phát triển.
Vấn đề thứ hai được bà Hằng đề cập là Công nghiệp Văn hóa, lĩnh vực đang nổi lên mạnh mẽ, đặc biệt sau thành công của các nền văn hóa như Hàn Quốc và các sự kiện trong nước gắn với lễ kỷ niệm A80. Bà đánh giá cao việc Thủ tướng Chính phủ có những chỉ đạo kịp thời, nhưng nhấn mạnh rằng hành lang pháp lý cho ngành này hiện nay gần như chưa có.
Bà chỉ ra những vướng mắc cụ thể mà doanh nghiệp gặp phải khi bắt đầu nghiên cứu và đầu tư vào Công nghiệp Văn hóa: Thứ nhất, vấn đề định giá tài sản; thứ hai thiếu cơ chế khuyến khích. Nếu không có hành lang pháp lý rõ ràng, việc kêu gọi doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực này, bao gồm cả đổi mới sáng tạo và ứng dụng AI vào sản phẩm văn hóa, sẽ rất khó khăn.
Bà Hằng kết luận, nếu Việt Nam thực sự muốn phát triển ngành Công nghiệp Văn hóa như Hàn Quốc, cần phải chuẩn bị hành lang pháp lý ngay từ bây giờ. Trên tinh thần đó, bà mong muốn các Đại biểu Quốc hội sẽ quan tâm và thúc đẩy việc xây dựng các quy định cho ngành Công nghiệp Văn hóa.
Tiếp mạch ý kiến về sự bất bình đẳng giữa doanh nghiệp trong nước và FDI, ông Nguyễn Văn Phúc đã đưa ra một cảnh báo về xu hướng sửa đổi Luật Đầu tư, đề nghị Đại biểu Quốc hội Tạ Đình Thi và cộng đồng doanh nghiệp cần quan tâm đặc biệt.
Ông Phúc cho biết, theo Luật Đầu tư hiện hành, các nhà đầu tư nước ngoài muốn thâm nhập thị trường hoặc thực hiện các dự án phải trải qua thủ tục xét duyệt về mục đích, quy mô dự án do Chính phủ hoặc địa phương chấp thuận. Tuy nhiên, ông Phúc tiết lộ ban soạn thảo Luật Đầu tư hiện nay đang muốn bãi bỏ thủ tục kiểm soát đầu vào này, cho phép nhà đầu tư nước ngoài được vào thành lập doanh nghiệp trước khi đầu tư.
Ông kịch liệt phản đối ý định này và đặt vấn đề: “Chúng ta chỉ nghĩ là cần tạo điều kiện thông thoáng cho đầu tư FDI nhưng nguy cơ lớn nhất những nước có tiềm lực mạnh vào đây một cách thoải mái, không bị kiểm soát đầu vào sẽ tác động và tiêu diệt các doanh nghiệp trong nước nếu chúng ta không đủ sức chống chịu. Nó có thể tạo thành một cuộc đổ bộ khủng khiếp”.
Với kinh nghiệm tham gia xây dựng Luật Đầu tư từ năm 1987, ông Phúc khẳng định nhiều nước trên thế giới cũng không bỏ thủ tục kiểm soát đầu vào này. Việc kiểm soát đầu vào là cần thiết để chọn lọc nhà đầu tư, không phải chấp thuận bất cứ FDI nào. “Tôi nghiên cứu Mỹ họ lập Uỷ ban Đầu tư quốc gia, trong thành phần Uỷ ban này có cả đại diện Cục điều tra liên bang (FBI) và Cơ quan tình báo trung ương (CIA) nghĩa là Mỹ rất coi trọng vấn đề an ninh quốc gia bởi họ coi an ninh kinh tế, an ninh năng lượng, an ninh môi trường đều là an ninh quốc gia”, ông Phúc nói.
Một lần nữa, ông kêu gọi Hiệp hội và đại biểu Quốc hội Tạ Đình Thi cần phải làm việc ngay lập tức về vấn đề tiềm ẩn nguy cơ khôn lường với doanh nghiệp Việt Nam và nền kinh tế.
Bà Nguyễn Thùy Dương, Tổng Biên tập Tạp chí Thương Gia nhấn mạnh vai trò trung tâm của doanh nghiệp và khẳng định các chương trình như Bữa sáng Doanh nhân và vai trò của hiệp hội đã trở thành cầu nối thiết yếu để đưa các đề xuất, kiến nghị kịp thời lên các cơ quan quản lý và Quốc hội. Bà Dương đánh giá buổi tiếp xúc cử tri chuyên đề đã chạm đến một vấn đề cốt lõi và rất đáng quan tâm, đó là đòi hỏi sự bình đẳng giữa doanh nghiệp trong nước và doanh nghiệp nước ngoài. Bà cho biết Tạp chí Thương Gia sẽ tập trung khai thác vấn đề này bởi đây là một vấn đề đang nổi lên, một nhu cầu "cần hết sức lưu tâm".
"Nếu chúng ta không tự bảo vệ chúng ta, không xây dựng cho chúng ta lớn mạnh và Nhà nước không tạo điều kiện... thì chúng ta sẽ bị hạ ngay trên sân nhà”, bà Dương nói. Bà đặt câu hỏi về định hướng chính sách: “Tại sao chúng ta không nuôi dưỡng và hỗ trợ cho chính đại bàng của chúng ta mà cứ phải kêu gọi nơi khác về? Trong khi chúng ta hỗ trợ cho FDI quá nhiều, ưu đãi quá nhiều mà doanh nghiệp của chúng ta cũng cần được nâng đỡ, cần được hỗ trợ thì lại bỏ quên?”.
Kết luận toạ đàm, Chủ tịch Nguyễn Hồng Sơn khẳng định cuộc gặp gỡ Bữa sáng Doanh nhân hôm nay chính một hình thức tiếp xúc cử tri chuyên đề theo quy định của pháp luật, nơi đại biểu Quốc hội Đoàn Hà Nội tiếp xúc với cử tri, đại diện cho tầng lớp doanh nhân Thủ đô.
Với tinh thần thảo luận quyết liệt của các doanh nhân, chuyên gia, Chủ tịch Sơn đề nghị đại biểu Tạ Đình Thi sẽ tiếp thu các ý kiến đóng góp này. Đặc biệt những kiến nghị về chính sách pháp luật và kinh tế xã hội để điều chỉnh, bổ sung và đưa tiếng nói của doanh nhân vào các phiên thảo luận tại kỳ họp Quốc hội sắp tới.
Chia sẻ về kinh nghiệm cá nhân khi còn là Đại biểu Quốc hội, bản thân ông đã tổ chức rất nhiều cuộc tiếp xúc cử tri chuyên đề trên cả nước, không chỉ riêng Hà Nội. Điều khác biệt tại các cuộc tiếp xúc này ở chỗ ông mời không chỉ cử tri mà còn mời đại diện các Bộ, ngành đến tham dự (như Bộ Tài chính, cơ quan thuế). Trong vai trò chủ tọa, ông Sơn luôn thể hiện rõ tính nguyên tắc, sự quy củ, công tâm cần có của một buổi tiếp xúc cử tri, yêu cầu các đại diện Bộ, ngành phải căn cứ vào pháp luật để trả lời cử tri, không được trả lời theo kinh nghiệm cá nhân hay biến thành màn “ra oai” của cơ quan công quyền.
Người đứng đầu VACOD-HBA mong muốn qua buổi tiếp xúc cử tri chuyên đề lần này, đại biểu Tạ Đình Thi sẽ tổng hợp và mang những ý kiến thẳng thắn, tâm huyết của cộng đồng doanh nhân đến các địa chỉ cần thiết. Đặc biệt đưa các kiến nghị, đề xuất vấn đề FDI và tài khoản ETC vào các cuộc thảo luận quan trọng của Quốc hội tại kỳ họp tháng 10 sắp tới.