Đây là thông tin được Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Nguyễn Thị Hồng báo cáo tại cuộc Họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 4/2020. Cũng theo Phó Thống đốc, dịch Covid-19 xảy ra, NHNN là một trong những đơn vị triển khai rất sớm các giải pháp để tháo gỡ khó khăn cho hoạt động sản xuất kinh doanh.
Trong thời gian qua, các ngân hàng đã cơ cấu lại thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ, cho 170.746 khách hàng với dư nợ bằng 128.210 tỷ đồng. Miễn giảm lãi, giữ nguyên nhóm nợ cho 14.372 khách hàng với dư nợ 28.441 tỷ đồng. Hạ lãi suất dư nợ hiện hữu cho 318.528 khách hàng với dư nợ là 980.163 tỷ đồng và mức hạ lãi suất phổ biến từ 0,5-2%, thậm chí có một số TCTD đã hạ lãi suất 2,5% lên tới 4%/năm.
Cho vay mới với lãi suất ưu đãi thấp hơn so với lãi suất cho vay trước dịch khoảng từ 1-2% cho 147.637 khách hàng với doanh số cho vay mới lũy kế từ ngày 23/1/2020 đạt khoảng 553.000 tỷ đồng.
Bên cạnh việc cơ cấu lại trả nợ cũng như là miễn giảm vốn vay, NHNN cũng điều chỉnh giảm phí thanh toán điện tử liên ngân hàng để từ đó các tổ chức tín dụng (TCTD) giảm phí với người dân cũng như NHNN chỉ đạo Napas giảm hai lần phí. Ước tính số phí giảm năm 2020 lên đến trên 1.000 tỷ đồng.
Ngoài ra, Phó Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cũng lý giải nguyên nhân vì sao nhiều doanh nghiệp khó tiếp cận vốn và quan điểm của Thống đốc về việc không hạ chuẩn cho vay.
Theo đó, dịch Covid-19 xảy ra đã tác động đến diện rộng các doanh nghiệp và người dân. Có doanh nghiệp chịu tác động trực tiếp, có doanh nghiệp chịu tác động gián tiếp, từ đó ảnh hưởng đến hoạt động của các TCTD ở 2 góc độ.
Thứ nhất là các TCTD cũng là doanh nghiệp cung ứng dịch vụ thanh toán cho nên khi doanh nghiệp và người dân bị ngưng trệ hoạt động sản xuất kinh doanh thì đồng nghĩa với việc là nguồn thu dịch vụ của các TCTD cũng sẽ bị giảm xuống, ảnh hưởng đến tình hình tài chính của các TCTD.
Góc độ thứ hai rất quan trọng, TCTD là trung gian tài chính, là tổ chức nhận tiền gửi của doanh nghiệp và người dân và sau đó cho doanh nghiệp và người dân vay vốn. Khi doanh nghiệp và người dân bị ảnh hưởng không có nguồn thu thì đồng nghĩa với khó khăn trong việc trả nợ và theo đó ảnh hưởng đến chất lượng tài sản của các TCTD. Khi nợ xấu phát sinh thì các TCTD phải trích lập dự phòng rủi ro và do đó cũng làm ảnh hưởng đến tình hình tài chính.
Do vậy, vừa phải giải quyết khó khăn cho doanh nghiệp và người dân nhưng vẫn phải đảm bảo hoạt động của các TCTD, không được phá vỡ các tiêu chí về an toàn hoạt động của các TCTD. Nếu như hạ chuẩn cho vay hoặc phá vỡ các tiêu chí về đảm bảo an toàn thì hệ thống các TCTD sẽ đối mặt với nguy cơ bất ổn trở lại như đã từng xảy ra trong giai đoạn trước đây.
Bà Hồng cho biết thêm, khi hệ thống ngân hàng bị ảnh hưởng thì cũng sẽ tác động và gây hệ lụy lớn đối với nền kinh tế và ổn định kinh tế vĩ mô.