Đánh giá quần thể tượng vàng tại Sun World Ba Na Hills là “công trình mang tính thời đại” đặc biệt và chưa từng có trên thế giới, ông Marinelli Federic Cosimo – CEO của Frilli Gallery cho rằng Thác Thần Mặt trời sẽ sớm trở thành “biểu tượng du lịch mới” của Việt Nam nói chung và Đà Nẵng nói riêng.
Thách thức mới cho gia tộc Frilli tại Bà Nà
Đến Việt Nam đúng dịp quần thể tượng vàng Thác Thần Mặt trời đi vào hoạt động, ông có thể cho biết “đơn” đặt hàng từ Sun Group có gì đặc biệt để khiến một gia tộc lừng danh như Frilli Gallery nhận lời?
Frill Gallery được Sun Group tiếp cận lần đầu vào năm 2019 với lời đề nghị hợp tác để thiết kế “một dự án đặc biệt” tại Sun World Ba Na Hills theo hình mẫu tham chiếu là Cung điện Peterhof ở St. Peterburg (Nga). Bài toán mà chủ đầu tư đặt ra là bằng cách nào đó phải tái tạo được một phần quang cảnh đài phun nước tráng lệ cùng các tác phẩm điêu khắc bằng đồng trong công trình “kỳ quan” này tại chính đỉnh Bà Nà. Đây là một lời đề nghị tuyệt vời nhưng cũng không kém phần thách thức bởi Peterhofff của đại đế Tzar Peter Romanov được xem là một trong 7 kỳ quan thế giới – một công viên chủ đề có một không hai để khám phá những yếu tố tự nhiên cũng như nghệ thuật điêu khắc độc đáo.
Thời điểm này, chúng tôi hầu như không biết nhiều về Sun Group và Sun World Ba Na Hills. Nhưng qua nghiên cứu, Frilli ngay lập tức nhận ra vẻ đẹp và sự tráng lệ của mảnh đất này cũng như năng lực, khát vọng của Sun Group. Cộng với tầm quan trọng của dự án đầy thách thức, chúng tôi quyết định nhận lời, bắt tay vào phác thảo và thực hiện dự án đầu tiên của Frilli tại thị trường Việt Nam.
Dường như đó chưa phải là tất cả thách thức dành cho Frilli?
Yêu cầu của chủ đầu tư là phải tìm cách khiến những bậc thang (staircase) trở thành sáng tạo “độc nhất vô nhị” trên thế giới với chủ đề xoay quanh Thần Mặt trời. Đây là một thách thức rất lớn đối với Frilli Gallery.
Toàn bộ dự án kéo dài khoảng 1 năm rưỡi với hơn 20 chuyên gia tham gia. Frilli thậm chí dành ra hơn 6.000 giờ làm việc, triển khai liên tục. Với 60 tác phẩm điêu khắc được thực hiện, chúng tôi sử dụng khoảng 8 tấn hợp đồng vàng (yellow bronze). Đây cũng là hợp kim màu đặc biệt được cấp bằng sáng chế, lần đầu tiên được Frilli Gallery sử dụng. Hợp kim này có hàm lượng nhôm đáng kể vì vậy có ảnh sáng bóng đáng kinh ngạc, khó phân biệt với vàng và đặc biệt hoàn hảo khi trưng bày ngoài trời.
Tất cả đều được đúc bằng kỹ thuật đúc mẫu chảy bằng sáp (lost wax bronze casting) – một kỹ thuật cổ xưa có lịch sử lên đến 5.000 năm mà đến nay vẫn được coi là phương pháp đúc mang tính nghệ thuật và có giá trị nhất.
Nghe có vẻ như Frilli đã dồn rất nhiều tâm huyết và đam mê vào công trình “có một không hai” này?
Điểm đặc biệt nhất chắc chắn là quy trình sản xuất hoàn toàn thủ công. Việc để tâm tới từng chi tiết nhỏ là chìa khóa thành công của toàn bộ dự án khi khó khăn luôn ẩn chứa ở mọi công đoạn. Đối với mỗi một tác phẩm điêu khắc, Frilli đã trải qua ít nhất 7 công đoạn khác nhau. Trong đó, giai đoạn đổ đồng vào khuôn là đặc biệt khó khăn vì hợp kim đồng màu vàng là một loại đồng rất nhớt ở giai đoạn lỏng. Việc đổ đồng vào khuôn cần phải được thực hiện ở một mức nhiệt độ không đổi và đảm bảo đồng lỏng được chạy liên tục trong đường ống, chảy vào khắp khuôn.
Ngoài ra, mỗi lần đúc, chúng tôi sẽ phải làm ra hơn 300 bộ phận khác nhau. Trung bình, chúng tôi mất khoảng 3 tháng để có thể tạo ra một tác phẩm điêu khắc hoàn chỉnh. 40 tác phẩm điêu khắc hoàn chỉnh với kích cỡ như thật đã được hoàn thành trong hơn 1 năm để kịp tiến độ.
Các mẫu tượng đều có kích cỡ bằng với người thật. Việc vận chuyển từ công xưởng từ Italia về Việt Nam chắc chắn cũng đã khiến Frilli Gallery “đau đầu”?
Chúng tôi đã sử dụng 2 container kích cỡ 40 feet để vận chuyển những tác phẩm lớn này. Hành trình kéo dài tới 40 ngày để tới được Sun World Ba Na Hills.
Một biểu tượng mới mang tính thời đại
Tác phẩm nào là tác phẩm được Frilli yêu thích và đặt nhiều công phu chế tác vào nhất?
Chắc chắn đó là tác phẩm “Thần Mặt trời” - bức tượng khắc họa hình ảnh thần Helios trên cỗ xe của mình, dẫn đầu là 5 chiến mã đang sải vó lao về phía trước. Đây cũng chính là bức tượng trung tâm của cả quần thể.
Ngay từ khi bắt đầu, Frilli đã chế tác ra một mô hình có một không hai cho tác phẩm này. Những con ngựa được “đặt hàng” riêng với Susan Leyland – nghệ sỹ, chuyên gia người Anh hàng đầu thế giới về giải phẫu và điêu khắc ngựa. Susan đã tạo ra mô hình thu nhỏ cho các chiến mã. Mô hình này sau đó được quét 3D trước khi phóng to như kích thước thật và in 3D bằng polystyrene để làm thành khuôn silicone. Tiếp đến, khuôn được phủ sáp và được sử dụng để đúc ra thành phẩm. Việc chế tạo và lắp ráp tác phẩm này thực sự là những thử thách lớn nhưng đầy thú vị.
Độc bản, có một không hai – đó là cách ông định danh cho công trình mới tại Bà Nà. Đã từng thiết kế nhiều “siêu phẩm” trên khắp thế giới, ông có sợ các thiết kế sẽ bị lặp lại tại đây?
Thành thật mà nói, chúng tôi chưa bao giờ thực hiện một dự án nào đặc biệt như dự án này. Frilli đã từng chế tác nhiều tác phẩm quan trọng cho các bảo tàng, các đơn vị và công trình của Nhà nước. Đây là lần đầu tiên chúng tôi làm một việc tương tự với một công ty tư nhân. Sun Group cho chúng tôi thấy sự quyết tâm cũng như thái độ nghiêm túc trong việc mang những giá trị đặc biệt từ Ý, lớn hơn là tinh hoa văn hóa thế giới đến Việt Nam để làm đẹp hơn cho các vùng đất. Đây là một điều mà tất cả chúng ta có thể cảm thấy tự hào.
Hơn nữa, như đã nói từ đầu, mục tiêu chung của cả Frilli Gallery và Sun Group ngay từ đầu là phải tìm cách kiến tạo nên một công trình sáng tạo “độc nhất vô nhị” trên thế giới với chủ đề xoay quanh Thần Mặt trời.
Frilli Gallery kỳ vọng gì vào Thác Thần Mặt trời trên đỉnh Bà Nà, thưa ông?
Với việc mang tinh hoa nước Ý tới Việt Nam, chúng tôi kỳ vọng Đà Nẵng và Bà Nà Hills sẽ ngày càng trở nên hấp dẫn và trở thành biểu tượng mới cho du lịch Việt Nam, một điểm đến không thể bỏ qua cho khác du lịch khắp toàn cầu.
Xin cám ơn ông vì cuộc trò chuyện thú vị này.
Được thành lập vào năm 1860, Frilli Gallery đã hoạt động hơn 150 năm trong lĩnh vực đúc đồng và chạm khắc đá cẩm thạch. Frilli cũng là nơi cung cấp các tác phẩm điêu khắc chính thống cho nhiều gia đình quý tộc và hoàng gia trên khắp thế giới như: Cửa Thánh bằng đồng (Holy bronze door) cho Vatican nhân dịp Năm Thánh Cơ đốc cho Nhà thờ Thánh Peter ở Rome; cầu thang xoắn ốc dẫn đến lối ra của Bảo tàng Vatican ở Rome…
