Ngày nay, việc mua một cốc trà sữa hay cafe tới nơi học tập hoặc làm việc, vừa ngồi vừa nhâm nhi nhấm nháp hút từng hơi đã trở thành một trong những thói quen phổ biến nhất trong cuộc sống. Phần lớn chúng ta sử dụng cốc giấy/nilon và ống hút nhựa cho những thứ ấy – nhưng mấy ai biết rằng hành động đó đang và sẽ phá hủy trầm trọng môi trường, gây ra cái chết cho hàng trăm sinh vật biển và hủy hoại cuộc sống của chính chúng ta – kể cả khi đã đem bỏ vào thùng rác một cách có ý thức nhất. Tại sao lại như vậy?
Mặt tối của hành trình đích đến cho rác thải nhựa
Sau khi bỏ vào thùng rác, số lượng đầy rẫy những chất thải nhựa như vỏ cốc, ống hút sẽ được thu gom và đem đến vùng đổ chứa chuyên để xử lý rác thải. Tại đây, rác hữu cơ sẽ được mang đi làm nguyên liệu sản xuất phân bón sinh học, còn rác vô cơ sẽ được tái chế (nếu đủ điều kiện), đốt hoặc chôn xuống lòng đất và tự phân hủy. Ngoài ra, các cách xử lý rác thải vô cơ nói trên chỉ mang lại hiệu quả khi được đầu tư đúng mức, với sự chung tay vào cuộc của cả cộng đồng và đội ngũ cán bộ có trình độ.
Với cách thức chôn xuống lòng đất để theo tự nhiên, những loại rác như ống hút nhựa cần tới ít nhất 200 năm để tự phân hủy, và chúng vẫn không thể biến mất hoàn toàn khỏi trái đất bởi chất liệu hóa học tạo nên nó không được tạo hóa ban tặng cho khả năng phân hủy sinh học siêu phàm nào cả. Dựa trên nghiên cứu gần đây của Freedonia Group, người dân Mỹ sử dụng 500 triệu ống hút nhựa mỗi ngày, chưa kể tới các nước còn lại trên thế giới. Sửng sốt hơn, tổng độ dài của 500 triệu chiếc ống hút ấy có thể xếp được đủ bao xung quanh 2,5 vòng chu vi Trái Đất!
Nhưng những con số đen tối không chỉ dừng lại ở đó: Vào khoảng đầu năm 2018, ống hút nhựa đứng thứ 11 và chiếm tới 3% trong tổng số những rác thải được tìm thấy ở biển (theo số liệu chính thức của TIDES – hệ thống thu thập dữ liệu công khai về chất thải đại dương). Không chỉ chất lượng đời sống con người và các loài vật trên đất liền bị ảnh hưởng, mà hậu quả trực tiếp dành cho sinh vật sống dưới đại dương còn đau đớn và xót xa hơn nhiều lần, chẳng cần phải chờ đợi lâu xa.
Điển hình nhất là một video gây sốc do nhà nghiên cứu Nathan J. Robinson ghi lại khi đang đi thực nghiệm ở Costa Rica, dù đã xuất hiện từ năm 2015 nhưng vẫn liên tục được share lại trên các fanpage lớn của mạng xã hội, với tổng số view đã lên đến hàng chục triệu. Trong đó, cảnh tượng Robinson vừa làm hết sức để dùng kìm rút một chiếc ống hút bị mắc kẹt trong mũi chú rùa biển ra ngoài, vừa cố gắng để không gây ra bất kỳ đau đớn nào cho con vật đã chạm đến nỗi lòng của nhiều người.
Rùng mình nhất là khoảnh khắc chiếc ống hút rướm máu được rút bỏ hoàn toàn ra ngoài, dài tới 10cm đã kẹt trong khoang mũi suốt năm tháng qua, đi cùng với vẻ mặt giãy giụa đau đớn của chú rùa đáng thương. Những gì xảy ra với chú rùa vô tội này chính là bằng chứng xác thực nhất cho hành động của một bộ phận lớn con người vô ý thức xả rác bừa bãi thẳng xuống biển, hoặc không tuân thủ quy trình xử lý/tái chế rác thải, đặc biệt là ống hút nhựa.
Giải pháp đơn giản mà thực tế, chỉ tốn 5.000 đồng
Nhận ra được những hậu quả to lớn mà ống hút nhựa gây ra cho môi trường, hiện nay đã có rất nhiều nơi bán ống hút tre . Chúng là những chiếc ống hút được làm 100% từ thân tre/gỗ, rất thân thiện với môi trường, và đặc biệt là khả năng tự phân hủy nhanh chóng khi không có nhu cầu sử dụng tiếp hoặc bị loại bỏ.
Tre là chủng loại có tốc độ phát triển nhanh nhất trong tất cả các loài thực vật trên thế giới. Không chỉ có vậy, trong quá khứ, nhờ sức bền đáng kinh ngạc của cây tre, con người còn từng dùng tre để dựng nhà, làm vũ khí để săn bắt thú rừng rất phổ biến. Ống hút tre không chỉ mang lại lợi ích cho môi trường mà còn tiện lợi khi sử dụng và đảm bảo sức khỏe cho con người, không mang tạp chất hóa học bị sơ chế và xử lý trước khi đem lưu hành như ống hút nhựa.
Thông thường, khi mua ống hút tre người mua sẽ được tặng kèm một que xơ cọ rửa. Cách sử dụng rất đơn giản, chỉ cần để ống hút dưới vòi nước một vài giây rồi rửa chúng bằng cây cọ với một ít xà phòng. Nếu muốn chắc chắn chiếc ống hút sạch hoàn toàn, ta có thể đun sôi hỗn hợp nước và giấm, ngâm ống hút trong đó một vài phút. Đặc biệt hơn, ống hút tre có rất nhiều kích cỡ và tiết diện khác nhau, phù hợp với từng loại nước uống và cả topping như trà sữa trân châu, sinh tố, cà phê…
Nếu muốn kiểm chứng sự đáng tin cậy của ống hút tre, đơn giản bạn hãy lên Amazon - “cửa hàng online” lớn nhất thế giới, và gõ từ khóa “Bamboo straw”. Sự có mặt bất ngờ của hàng loạt những điểm phân phối sản phẩm được làm từ 100% tre Việt Nam trên trang thương mại điện tử lớn nhất thế giới này sẽ khiến bạn phải bất ngờ đấy.
Chỉ bằng một thói quen đơn giản hàng ngày, ta có thể tránh được vô vàn mối nguy hại với chính bản thân mình, góp phần bảo vệ môi trường toàn cầu ngay khi đang nhâm nhi một tách cà phê hay vui vẻ chuyện trò với hội bạn thân ở quán trà sữa quen thuộc. Một chiếc ống hút tre đơn lẻ giá chỉ 5.000-10.000 đồng sẽ rất khó để thay đổi cả thế giới, nhưng nếu con số đó nâng lên thành hàng trăm nghìn hay hàng triệu, thậm chí thay thế hoàn toàn sự có mặt của ống hút nhựa – đến lúc đó, chúng ta hoàn toàn có thể thay đổi số phận của Trái Đất nói chung và hàng vạn các loài động vật khác nói riêng đang cùng chung sống với con người.
Theo SAMANTHA NGUYEN/ Helino/ Trí thức trẻ
