Giá dầu đã tăng trở lại trên 90 USD/thùng trong những ngày gần đây lên mức cao nhất trong 10 tháng. Sự gia tăng này đã làm dấy lên lo ngại về lạm phát gia tăng có thể gây thiệt hại cho nền kinh tế toàn cầu đã được chứng minh là có khả năng phục hồi đáng kinh ngạc.
VÌ SAO DẦU TĂNG GIÁ?
Điều kiện kinh tế tốt hơn dự kiến ở các nền kinh tế tiêu thụ năng lượng lớn như Mỹ đã giúp lập kỷ lục mới về nhu cầu dầu toàn cầu vào năm 2023, với việc thế giới dự kiến sẽ tiêu thụ 101,8 triệu thùng/ngày chưa từng có trong năm nay.
Việc Ả Rập Saudi và Nga thúc đẩy hạn chế nguồn cung cũng đã loại bỏ nguồn cung khỏi thị trường, làm cạn kiệt nguồn dự trữ dầu. Riyadh và Moscow tuần trước đã gia hạn cắt giảm sản xuất và xuất khẩu trong thời gian còn lại của năm 2023.
Raad Alkadiri, nhà phân tích tại Eurasia Group ở Washington, cho biết: “Đó là câu chuyện về số lượng nhu cầu dầu thực sự ổn định và việc quản lý nguồn cung rất hiệu quả của Saudi Arabia và Opec, điều này đã gây ra sự biến động lớn trong tâm lý thị trường kể từ tháng 6”.
Cơ quan Năng lượng Quốc tế và Opec gần đây đã công bố những dự báo cập nhật rằng việc cắt giảm sẽ tạo ra thâm hụt trên thị trường dầu mỏ trong năm nay nếu chúng được duy trì. IEA cho biết trong tuần này: “Liên minh Saudi-Nga đang chứng tỏ một thách thức ghê gớm đối với thị trường dầu mỏ”.
DẦU CÓ THỂ "LEO" TỚI MỨC GIÁ NÀO?
Dầu thô Brent chuẩn quốc tế ổn định ở mức 93,70 USD/thùng vào thứ Năm, tăng hơn 25% kể từ tháng Sáu. West Texas Middle, điểm đánh dấu của Hoa Kỳ, ổn định ở mức 90,16 USD. Cả hai đều đạt mức cao nhất vào năm 2023.
Nhiều nhà phân tích dự báo giá dầu có thể vượt ngưỡng 100 USD trong những tuần tới do nhu cầu mạnh, nguồn cung khan hiếm và chính quyền Mỹ thiếu các công cụ để hạn chế giá.
Al Salazar, nhà phân tích tại Enverus Intelligence Research cho biết: “Nhu cầu dầu toàn cầu đang ở mức cao kỷ lục”. “Chúng tôi chưa bao giờ sử dụng nhiều như vậy và Opec đang cắt giảm sản lượng để đối phó với điều đó. Thành phần thứ ba là dầu thô và tồn kho sản phẩm tương đối thấp.”
Khi giá dầu tăng vọt lần cuối khi cuộc xung đột Nga - Ukraine chính thức bắt đầu vào năm 2022, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã can thiệp bằng cách "xả" kho dự trữ khẩn cấp từ kho dự trữ xăng dầu chiến lược của Mỹ.
Trong bài phát biểu tại Maryland tuần này, tổng thống thề rằng ông sẽ “giảm giá xăng một lần nữa”. Nhưng sau khi rút gần 300 triệu thùng từ kho dự trữ, các nhà phân tích cho rằng Washington có ít khả năng tác động đến giá hơn.
Amrita Sen, giám đốc nghiên cứu và đồng sáng lập của Energy Aspects, một công ty tư vấn, cho biết: “Chính quyền Biden đã sớm sử dụng rất nhiều chip của mình và hiện tại họ không còn nhiều lựa chọn để cố gắng giảm giá”.
NỀN KINH TẾ SẼ CHỊU TÁC ĐỘNG RA SAO?
Giá dầu tăng đang gây ra lạm phát gia tăng một lần nữa, đe dọa phá hỏng chiến dịch của Cục Dự trữ Liên bang nhằm kiểm soát giá cả ngay khi nó dường như đã mang lại kết quả.
Theo dữ liệu công bố trong tuần này của Cục Thống kê Lao động, giá xăng cao hơn là nguyên nhân chính khiến giá tiêu dùng của Mỹ tăng 3,7% so với cùng kỳ năm trước trong tháng 8, so với mức tăng 3,2% trong tháng 7.
Theo AAA, giá tại trạm xăng ở Mỹ - một trong những dấu hiệu lạm phát rõ ràng nhất - đã tăng hơn một phần tư kể từ đầu năm lên 3,86 USD một gallon vào ngày 14/9.
Giá dầu diesel, vốn rất quan trọng đối với vận tải hàng hóa, nông nghiệp và các ngành công nghiệp khác, cũng đang có xu hướng tăng, tăng gần 1/5 trong ba tháng qua lên 4,53 USD/gallon.
CÁC NHÀ SẢN XUẤT DẦU SẼ ĐƯỢC LỢI?
Các nhà phân tích cho biết giá cao hơn sẽ thúc đẩy lợi nhuận của các nhà sản xuất dầu tăng lên nhưng khó có thể khuyến khích tăng sản lượng trong nước đủ để kiềm chế mức tăng.
Từng nổi tiếng với việc chi tiêu điên cuồng cho việc khoan dầu, ngành công nghiệp dầu đá phiến của Mỹ đã áp dụng cách tiếp cận thận trọng hơn nhiều đối với tăng trưởng dưới áp lực từ Phố Wall. Hiện nay họ ủng hộ việc trả lại tiền mặt cho các cổ đông dưới hình thức cổ tức và mua lại cổ phiếu thay vì bơm khối lượng dầu lớn hơn bao giờ hết.
Benjamin Hoff, người đứng đầu toàn cầu về hàng hóa tại Société Générale, cho biết: “Đá phiến thiếu mong muốn đầu tư vào thượng nguồn”. Hoff lưu ý rằng tăng trưởng đã giảm tốc với nhiều nhà sản xuất tư nhân sẵn sàng khởi động các giàn khoan đã bị các nhà khai thác công thận trọng hơn chộp lấy.
Nhắc lại thông điệp đó vào tháng trước, Rick Muncrief, giám đốc điều hành của Devon Energy, một trong những công ty khoan đá phiến lớn nhất, nói với các nhà đầu tư: “Chúng tôi cam kết sâu sắc theo đuổi kỷ luật việc tạo ra giá trị trên mỗi cổ phiếu dựa trên mức tăng trưởng khối lượng sản xuất”.