Khi Chính phủ tăng tốc giải ngân đầu tư công với mức tăng trưởng vượt trội so với cùng kỳ, các doanh nghiệp tham gia vào chuỗi dự án hạ tầng đã không bỏ lỡ cơ hội. Từ Vinaconex, HHV đến Fecon hay Đạt Phương, nhiều “ông lớn” ngành xây dựng đã báo lãi cao hơn gấp nhiều lần so với năm trước.
NHIỀU DOANH NGHIỆP LÃI ĐẬM
Theo số liệu của Bộ Tài chính ước giải ngân đầu tư công từ đầu năm đến hết tháng 7/2025 đạt 388.301,15 tỷ đồng, tương đương 39,45% kế hoạch Quốc hội thông qua và 43,9% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao, tăng 10,1% so với cùng kỳ năm 2024 (33,8%).
Trong bối cảnh đầu tư công tiếp tục được đẩy mạnh, nhiều doanh nghiệp trong lĩnh vực hạ tầng – xây dựng đang ghi nhận kết quả kinh doanh tích cực trong 6 tháng đầu năm 2025. Những con số tăng trưởng ấn tượng cho thấy xu hướng hồi phục và bứt tốc rõ nét, nhất là ở các doanh nghiệp có vai trò lớn trong các dự án hạ tầng quốc gia.
Tiêu biểu trong nhóm doanh nghiệp hưởng lợi từ đầu tư công làTổng công ty cổ phần Xuất nhập khẩu và Xây dựng Việt Nam (Vinaconex, mã chứng khoán: VCG). VCG đã ghi nhận doanh thu thuần đạt hơn 4.412 tỷ đồng, tăng gần 57% so với cùng kỳ trong quý 2/2025. Sau khi trừ chi phí và thuế, Vinaconex lãi sau thuế 357 tỷ đồng trong quý 2/2025, gấp 2,64 lần cùng kỳ; lãi sau thuế của công ty mẹ đạt 309 tỷ đồng, gấp 3,16 lần cùng kỳ.
Lũy kế 6 tháng đầu năm 2025, Vinaconex ghi nhận 7.008 tỷ đồng doanh thu thuần, tăng 28,3% so với cùng kỳ. Lợi nhuận sau thuế đạt 508 tỷ đồng, hoàn thành 42,3% kế hoạch cả năm.
Tiếp nối đà tăng trưởng là Công ty Cổ phần Đầu tư Hạ tầng giao thông Đèo Cả (mã chứng khoán: HHV) trong quý 2/2025 có doanh thu hợp nhất của HHV đạt hơn 947 tỷ đồng, tăng 16,4% so với cùng kỳ năm trước. Lợi nhuận sau thuế đạt hơn 151 tỷ đồng, tăng 21% so với năm 2024. Lũy kế 6 tháng, HHV ghi nhận doanh thu hợp nhất hơn 1.682 tỷ đồng, tăng 12%; lợi nhuận sau thuế đạt 324 tỷ đồng, tăng 33% và hoàn thành 58% kế hoạch của cả năm.
Hiện HVV đang đẩy mạnh thi công ở các dự án trọng điểm như cao tốc Đồng Đăng - Trà Lĩnh, Hữu Nghị - Chi Lăng, Quảng Ngãi - Hoài Nhơn với mục tiêu thông tuyến vào cuối năm 2025, góp phần vào mục tiêu chung của quốc gia hoàn thành 3.000 km đường cao tốc, kết nối xuyên suốt từ Cao Bằng đến Cà Mau.
Một điểm sáng khác trong nhóm doanh nghiệp hạ tầng là Công ty Cổ phần Fecon (mã chứng khoán: FCN). Trong quý 2/2025, FCN cũng có kết quả kinh doanh khá ấn tượng. Theo đó, doanh thu đạt đến 1.326 tỷ đồng, tăng 62% so với cùng kỳ năm trước. Về lợi nhuận sau thuế kỳ này của Fecon đạt 16 tỷ đồng, trong khi quý 2/2024 là 714,7 triệu đồng. Luỹ kế 6 tháng đầu năm, doanh thu FCN đạt 1.427 tỷ đồng và lợi nhuận sau thuế là 17 tỷ đồng.
Cùng xu hướng tích cực là Công ty Cổ phần Tập đoàn Đạt Phương (mã chứng khoán: DPG). Theo đó, quý 2/2025, doanh thu của Đạt Phương ghi nhận ở mức 1.141,5 tỷ đồng, tăng 18% so với cùng kỳ; lợi nhuận đạt 102,5 tỷ đồng, trong khi quý 2/2024 là 72,2 tỷ đồng. Luỹ kế 6 tháng đầu năm 2025, DPG đạt 1.669 tỷ đồng và lợi nhuận sau thuế là 135,6 tỷ đồng.
Trong khi đó, Tập đoàn Cienco4 (mã chứng khoán: C4G) trong kỳ ghi nhận doanh thu lên đến 988 tỷ đồng, tăng 69 tỷ đồng so với cùng kỳ, lợi nhuận sau thuế ở mức 6,2 tỷ đồng. Luỹ kế từ đầu năm đến hết quý 2, C4G có doanh thu là 1.496 tỷ đồng và lợi nhuận sau thuế là 23 tỷ đồng.
CƠ HỘI VÀ THÁCH THỨC CÙNG SONG HÀNH
Báo cáo mới đây của Chứng khoán Dầu khí (PSI) cho hay, năm 2025 Chính phủ đã ban hành nghị quyết đề ra mục tiêu tăng trưởng GDP đạt ít nhất 8%, tạo đà cho những năm tiếp theo tăng trưởng hai chữ số.
Theo đó, Chính Phủ cũng đã quyết định phân bổ 900.000 tỷ đồng để hoàn thành mục tiêu tăng trưởng, cao hơn 36% so với tổng vốn đầu tư công giải ngân năm 2024 (tính đến hết ngày 31/1/2025) và cũng cao hơn xấp xỉ 109.000 tỷ đồng so với mức kế hoạch đã đề ra trước đó (790.700 tỷ đồng).
Cùng với việc năm 2025 là cột mốc quan trọng khi là năm bản lề cho Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIV và là năm kết thúc của kế hoạch đầu tư công trung hạn 2021 – 2025, PSI cho rằng đầu tư công sẽ được chú trọng và có nhiều động lực tăng trưởng mạnh mẽ trong năm nay và các năm tới.
Theo Bộ tài chính, nợ công tính đến cuối năm 2024 ước tính khoảng 4 - 4,1 triệu tỷ đồng, tương đương với khoảng 36 - 37% GDP, tương đương tỷ lệ năm 2023. Công ty chứng khoán cho hay, tỷ lệ nợ công/GDP của Việt Nam vẫn đang ở mức an toàn nếu so với mức trần nợ công là 60% GDP mà Quốc hội đã đề ra đến năm 2030, từ đó cho thấy dư địa tài khóa còn rất dồi dào để thực hiện linh hoạt các chính sách tài khóa nhằm dẫn dắt và tạo động lực cho nền kinh tế trong thời gian tới.
Bên cạnh đó, Trung ương đã ban hành Nghị quyết 18 yêu cầu thực hiện tinh gọn tổ chức bộ máy. Chính sách này sẽ trực tiếp thu hẹp cấu phần chi thường xuyên trong tổng chi ngân sách nhà nước (hiện tại chiếm tới 70,48%), từ đó lượng vốn sẽ được phân bổ nhiều hơn sang chi đầu tư phát triển nhằm thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.
Năm 2025, Ngân hàng Nhà nước cũng đã đặt mục tiêu tăng trưởng tín dụng đạt 16%, cao nhất trong nhiều năm trở lại đây. Theo đó, đầu tư công có thể được hưởng lợi bởi khi tín dụng tăng trưởng, hệ thống ngân hàng có thể cung cấp nhiều khoản vay hơn cho Chính phủ. Cùng với đó, chi phí vốn vay cũng có thể giảm đi nếu Ngân hàng Nhà nước giảm lãi suất nhằm kích cầu tín dụng trên toàn hệ thống.
Đặc biệt, từ 1/1/2025, Luật Đầu tư công sửa đổi bắt đầu có hiệu lực, với các điều chỉnh nổi bật trong việc hoàn thiện khung pháp lý nhằm nâng cao hiệu quả quản lý và sử dụng vốn đầu tư công, tập trung vào ba nhóm vấn đề chính: phân cấp thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư, điều chỉnh tiêu chí phân loại dự án, và tăng cường cơ chế giám sát, quản lý vốn đầu tư công.
“Những điều chỉnh này được kỳ vọng sẽ thúc đẩy tiến độ giải ngân, tháo gỡ các điểm nghẽn, nâng cao hiệu suất sử dụng vốn và tạo động lực cho tăng trưởng kinh tế trong năm 2025”, PSI nhận định.
Hơn hết, năm 2025, Chính Phủ đặt mục tiêu đẩy nhanh tiến độ hoàn thiện và đầu tư mới hàng loạt dự án trọng điểm. Chỉ riêng Bộ Giao thông Vận tải, dự kiến có 19 dự án khởi công mới và 50 dự án về đích, trong đó có 6 dự án cao tốc đặc biệt quan trọng.
Ngoài ra, còn có rất nhiều dự án khác được chỉ đạo đẩy mạnh thực hiện như dự án đường sắt cao tốc Bắc – Nam, nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận… Việc triển khai các dự án với tinh thần quyết liệt của các cấp sẽ là tiền đề cho triển vọng tăng trưởng của đầu tư công trong năm 2025 và các năm tới.
Tuy nhiên, PSI đánh giá thị trường vẫn còn hiện diện một số thách thức. Thứ nhất, áp lực trong huy động vốn. Trong bản dự toán ngân sách Nhà nước 2025, Bộ Tài chính đã đề ra mức dự toán cho thu và chi ngân sách Nhà nước năm 2025 lần lượt là 1.701 và 2.119 nghìn tỷ đồng.
Chi ngân sách chiếm 3,6% GDP, cao hơn năm 2024 cả về tỷ trọng và số tuyệt đối. Với dự kiến chi thường xuyên là 1.260 nghìn tỷ đồng và mức đầu tư công cần thiết cho mức tăng trưởng 8% là khoảng 825 nghìn tỷ đồng nên để hoàn thành kế hoạch đề ra, huy động vốn chắc chắn sẽ chịu nhiều áp lực trong thời gian tới.
Thứ hai, tốc độ giải phóng mặt bằng còn chậm do vướng mắc liên quan đến pháp lý, quy trình phức tạp dẫn đến thời gian kéo dài. Đồng thời, việc thiếu quỹ đất định cư và không có sự đồng thuận của người dân cũng là vấn đề làm chậm tiến độ giải phóng mặt bằng.
Việc triển khai giải phóng mặt bằng không đạt tiến độ sẽ kéo theo chậm tiến độ dự án khi không có mặt bằng để triển khai thi công, đã có vốn nhưng không thể thực hiện. Đây cũng là điểm nghẽn kéo dài của đầu tư công, đòi hỏi phải có những biện pháp giải quyết để hoàn thành được kế hoạch đã đề ra.
Thứ ba, thiếu hụt một số loại nguyên vật liệu xây dựng. Một số dự án đầu tư công hiện nay đang gặp phải tình trạng thiếu hụt các nguồn nguyên vật liệu xây dựng quan trọng như cát xây dựng, đá xây dựng hay đất đắp nền do khan hiếm nguồn cung hoặc gặp khó khăn trong quá trình xin cấp phép khai thác.
“Điều này ảnh hưởng đến tiến độ triển khai thi công dự án và sẽ là khó khăn cần giải quyết nếu muốn hoàn thành kế hoạch đầu tư công đã đề ra trong năm 2025”, công ty chứng khoán phân tích.
