Sau một thập kỷ đầy biến động và bê bối, Toshiba đã chính thức huỷ niêm yết cổ phiếu trên sàn giao dịch chứng khoán Tokyo vào ngày 20/12/2023.
Tập đoàn hiện đang được tư nhân hóa bởi một nhóm các nhà đầu tư do công ty cổ phần tư nhân Japan Industrial Partners dẫn đầu, cùng với sự tham gia của công ty dịch vụ tài chính Orix, công ty tiện ích Chubu Electric Power và nhà sản xuất chip Rohm.
Thương vụ mua lại trị giá 14 tỷ USD trước đó đã đưa Toshiba về tay những cái tên nội địa sau một cuộc chiến kéo dài với các nhà đầu tư nước ngoài, vốn đã làm tê liệt hoạt động sản xuất pin, chip, thiết bị hạt nhân và quốc phòng của tập đoàn.
Trong một tuyên bố được phát hành cùng ngày, Toshiba nhấn mạnh rằng tập đoàn giờ đây sẽ thực hiện một bước quan trọng hướng tới tương lai mới với những cổ đông mới, đồng thời cho biết thêm rằng họ luôn đánh giá cao sự hỗ trợ và thấu hiểu từ các bên liên quan.
Vào ngày giao dịch cuối cùng 19/12, cổ phiếu của Toshiba kết thúc ở mức 4.590 yên, giảm 0,1% so với ngày hôm trước.
Mặc dù chưa rõ liệu Toshiba sẽ có những thay đổi gì dưới thời chủ sở hữu mới, nhưng Giám đốc điều hành Taro Shimada, người vẫn giữ vai trò điều hành sau thương vụ mua lại, dự kiến sẽ tập trung vào các dịch vụ kỹ thuật số có tỷ suất lợi nhuận cao. Tập đoàn đã công bố hợp tác đầu tư 2,7 tỷ USD với Rohm để cùng sản xuất chip điện.
Sự hỗ trợ của Japan Industrial Partners dành cho ông Taro Shimada đã phá vỡ kế hoạch hợp tác với một quỹ do nhà nước hậu thuẫn trước đó. Một số người trong ngành cho rằng việc chia tách Toshiba có thể là một lựa chọn tốt hơn.
“Theo quan điểm của tôi, những khó khăn mà Toshiba gặp phải là bởi sự kết hợp giữa các quyết định chiến lược tồi tệ và sự kém may mắn. Hy vọng rằng, thông qua việc thoái vốn, tài sản và nhân tài của Toshiba có thể tìm được những ngôi nhà mới, nơi họ sẽ phát huy được hết tiềm năng của mình”, ông Damian Thong, người đứng đầu bộ phận nghiên cứu Nhật Bản tại Macquarie Capital Securities nhận xét.
Chính phủ Nhật Bản sẽ theo dõi chặt chẽ các hoạt động của Toshiba trong thời gian tới. Tập đoàn hiện có khoảng 106.000 nhân viên và một số hoạt động của Toshiba được coi là quan trọng đối với an ninh quốc gia.
Bốn giám đốc điều hành của Japan Industrial Partners sẽ tham gia hội đồng quản trị, cùng với đại diện của hai nhà đầu tư Orix và Chubu Electric. Đội ngũ quản lý mới sẽ có sự tham gia của cố vấn cấp cao Tập đoàn tài chính Sumitomo Mitsui, người cho vay chính của Toshiba.
Ulrike Schaede, giáo sư kinh doanh Nhật Bản tại Đại học California đánh giá, Toshiba cần thoát khỏi các hoạt động kinh doanh có lợi nhuận thấp và tập trung phát triển các chiến lược thương mại mạnh mẽ hơn cho một số công nghệ tiên tiến của mình.
“Nếu ban quản lý mới có thể tìm ra cách để nhanh chóng giành lợi thế trong các hoạt động đổi mới mang tính đột phá, thì họ có thể trở thành một người chơi quan trọng của ngành. Bởi Toshiba từ xưa đến nay vốn một công ty công nghệ sâu”, ông Ulrike Schaede lưu ý.