Viện trưởng Viện Nghiên cứu chiến lược thương hiệu và cạnh tranh Võ Trí Thành.
Đà Nẵng mới đáng đến chứ chưa thực sự đáng sống
6 tháng đầu năm nay, Đà Nẵng đã đón hơn 1,3 triệu lượt khách du lịch. Có thời điểm số chuyến bay tới Đà Nẵng lập kỷ lục, vượt mốc cao nhất của năm 2019 - thời điểm dịch bệnh Covid-19 chưa xảy ra. Rõ ràng Đà Nẵng đã là thành phố đáng đến hàng đầu của du khách. Nhưng liệu đây đã là nơi thực sự đáng sống chưa, thưa TS Võ Trí Thành?
Đây là câu hỏi rất hay, đặt ra vấn đề đáng đến và đáng sống. Một thành phố đáng sống chắc chắn đáng đến nhưng một nơi đáng đến thì chưa chắc đáng sống. Cho đến gần đây, nhiều người vẫn nói thật lòng Đà Nẵng chỉ là thành phố đáng đến chứ chưa đáng sống.
Vì sao như vậy? Vì đáng sống là khái niệm rất tinh tế chứ không chỉ bắt nguồn từ văn hóa, lịch sử. Đó là nơi để tận hưởng, cống hiến, nghỉ ngơi, giải trí và làm việc. Công dân thành phố được thỏa mãn nhu cầu tiêu dùng, sử dụng dịch vụ, hàng hóa và tối ưu hóa lao động, thu nhập...
Đà Nẵng có nhiều lợi thế thậm chí hơn Singapore, nhất là về thiên nhiên, song còn xa mới có thể đáng sống được như đảo quốc sư tử. Thực tế, nhiều thành phố đáng đến nhưng chưa chắc đã là nơi đáng sống. Do đó, hay nhất là Đà Nẵng phát triển giống như Singapore, vừa đáng đến, vừa đáng sống.
Đây chính là thời điểm Đà Nẵng cần bắt tay xây dựng thành phố đáng sống chứ không chỉ đáng đến.
Vậy theo ông, đâu là những tiêu chí cơ bản của một thành phố đáng sống?
Mỗi người có cách hiểu khác nhau về một nơi đáng sống. Lâu nay thông qua các cuộc bình chọn hay thông tin trên truyền thông có thể thấy, có nhiều tiêu chí đánh giá về nơi đáng sống.
Đầu tiên là lối sống. Theo xu thế hiện nay, nơi đáng sống phải đảm bảo các yếu tố: xanh, nhân văn, an toàn, cá tính hoá, cá thể hoá. Nếu không đáp ứng được những yêu cầu trên thì chưa phải là nơi đáng sống.
Thứ 2 là xu thế đô thị hoá. Mọi người thích sống ở đô thị vì lý do đơn giản: đô thị hóa tạo dựng được vốn xã hội, lúc đó mới có đầu tư, kinh doanh hàng hóa tiêu dùng, sản xuất hàng hóa dịch vụ tốt nhất. Nhất là, nơi đáng sống thì đô thị phải xanh, bền vững, thông minh, an toàn. Và mọi dịch vụ cung cấp cho đô thị đó phải là hệ sinh thái tốt bao gồm y tế, giáo dục, dịch vụ công (gồm cả dịch vụ tiện ích được tư nhân cung cấp).
Đà Nẵng phải xứng đáng là thành phố vừa đáng đến, vừa đáng sống.
Thứ 3 là yếu tố bản sắc. Con người Đà Nẵng rất thân thiện, cởi mở, trung thực, tương trợ lẫn nhau - đó là nét văn hoá có thể cảm nhận được. Nếu thiếu đi bản sắc ấy thì không còn là thành phố đáng sống.
Thứ 4 là yếu tố môi trường. Thành phố đáng sống có môi trường đầu tư kinh doanh, môi trường làm việc thuận lợi không, có so sánh với quốc tế được không? Tại Đà Nẵng, chỉ số chuyển đổi số, chỉ số cải cách hành chính đều nằm ở top đầu so với cả nước, nhưng so với Dubai hay Singapore thì thế nào? Môi trường kinh doanh và làm việc đối với con người rất quan trọng, đó là yếu tố cần để thúc đẩy sự sáng tạo.
Thứ 5, đáng sống là giá trị phải lan toả. Nếu thành phố đáng sống lan toả được thì rất hay. Lan toả tạo ra sự ganh đua, sự cạnh tranh với các địa phương khác và nó góp phần trở thành tiêu chí cho các thành phố đáng sống.
Phải hút được giới tinh hoa và các “đại bàng”
Theo chuyên gia, Đà Nẵng cần làm gì để vừa là nơi đáng đến, vừa là nơi đáng sống?
Thực sự Đà Nẵng là TP giàu tiềm năng để hài hòa các yếu tố đáng đến - đáng sống.
Thứ nhất, Đà Nẵng cần thu hút những người đẳng cấp, siêu giàu, chất lượng cao, kỹ năng cao đến sống, làm việc. Đấy là tiêu chí rất quan trọng để đánh giá nơi đáng sống. Vì họ là những người tiên phong, bám xu thế, có những đòi hỏi cao và sức sáng tạo rất tốt.
Thứ 2, tôi cho rằng, trong quy hoạch cần giữ được bản sắc riêng biệt của Đà Nẵng, khai thác tốt các thế mạnh về cảnh quan thiên nhiên như sông, núi, rừng, biển. Đồng thời, phải có những không gian xứng tầm để làm nơi cư trú lâu dài cho lớp công dân mới kể trên.
Thứ 3, việc thu hút các “đại bàng” – tập đoàn kinh tế lớn là rất quan trọng. Bởi với bề dày kinh nghiệm đầu tư, các “đại bàng” này sẽ tạo ra hệ sinh thái hoàn chỉnh đáp ứng mọi nhu cầu của du khách, cư dân từ trải nghiệm, vui chơi, giải trí đến an cư, kinh doanh lâu dài…
Hơn 2 năm dịch bệnh vừa qua đã cho thấy những bất cập của cơ cấu kinh tế Đà Nẵng khi quá phụ thuộc vào ngành du lịch, dịch vụ. Thời gian tới, Đà Nẵng cần phải lưu ý điều gì thưa ông?
Nếu chúng ta nghiên cứu tầm nhìn phát triển của Đà Nẵng thì không chỉ là du lịch, dù du lịch là bộ phận hữu cơ, rất quan trọng, là điểm nhấn của Đà Nẵng. Song song tận dụng thế mạnh du lịch, Đà Nẵng cần phải đầu tư phát triển công nghiệp công nghệ cao, các ngành đổi mới sáng tạo, công nghệ số, dịch vụ logistics...
Khi ấy, Đà Nẵng mới có sức chống chịu trước những bất định, cú sốc từ bên ngoài. Mặt khác, điều này sẽ giúp thành phố thu hút nguồn nhân sự chất lượng cao đến sinh sống, làm việc, hiện thực hóa mục tiêu đô thị đáng sống.
Thu hút người tài, người giàu và các “đại bàng” đến đầu tư là cách để Đà Nẵng sớm trở thành Singapore thứ hai của châu Á.
Làm sao để Đà Nẵng thực sự thu hút, giữ chân giới siêu giàu ở lại?
Một đô thị đáng sống không nhất thiết chỉ có người giàu, mà nó phải phát triển bền vững. Người dân ở đó phải được hưởng thành quả và hạnh phúc. Tuy nhiên một điểm rất quan trọng chứng minh thành phố đó có thực sự đáng sống, có so sánh được với các đối thủ quốc tế hay không, đó là ở khả năng thu hút giới tinh hoa, người giàu, doanh nhân…
Muốn làm được điều đó, thành phố phải đáp ứng được những xu thế sống mới: xanh, nhân văn, an toàn, có khả năng chống chịu trước những sự cố có thể xảy ra và giải quyết một cách tốt nhất và nhanh nhất. Đặc biệt, đối với giới tinh hoa, trong đó có giới siêu giàu, thành phố đáng sống phải có hệ sinh thái đảm bảo cho họ 3 điều:
Thứ nhất là một cuộc sống tốt nhất, tiếp cận dịch vụ đẳng cấp từ giáo dục, y tế, giải trí, nghỉ ngơi để sống và làm việc. Thứ hai là môi trường kinh doanh phải thuận lợi, để người ta mang tiền về đây đầu tư và chi tiêu. Thứ ba là không gian để người ta thỏa chí sáng tạo.
Như ông chia sẻ, một trong những động lực để Đà Nẵng trở thành thành phố đáng sống bậc nhất là sự tham gia của những “đại bàng”. Ông đánh giá thế nào về các “đại bàng” hiện nay của Đà Nẵng?
Bản thân Đà Nẵng đã có những tiềm năng, hữu xạ tự nhiên hương. Người ta quan tâm đến Đà Nẵng vì thấy đây là nơi có thể kinh doanh tốt, đầu tư tốt. Do đó, Đà Nẵng có rất nhiều tiềm năng để trở thành một đô thị đáng sống.
Tuy nhiên, trước khi là nơi đáng đến, đáng sống của người dân khắp nơi thì Đà Nẵng hãy là nơi đáng đến, đáng đầu tư của các “đại bàng”. Vì sự hiện diện của những tập đoàn lớn sẽ dẫn dắt thị trường đi theo xu hướng phát triển đẳng cấp, văn minh, hiện đại, đồng thời thu hút thêm nhiều nhà đầu tư khác cùng tham gia thị trường.
Chẳng hạn sự tham gia của Sun Group tại Đà Nẵng đã gia tăng sức hút cho du lịch địa phương, thông qua hàng loạt dự án du lịch nghỉ dưỡng – vui chơi giải trí mang đẳng cấp quốc tế và trở thành biểu tượng mới của du lịch Việt Nam. Sắp tới, tập đoàn này còn kiến tạo những khu đô thị ven sông với hạ tầng hoàn chỉnh, đầy đủ tiện ích tại khu vực Đông Nam Đà Nẵng, qua đó thu hút giới thượng lưu, trí thức, chuyên gia nước ngoài tới cư trú. Điều này sẽ hoàn thiện bức tranh hạ tầng, đô thị Đà Nẵng, đồng thời góp phần đưa nơi đây thành thành phố đáng sống của Việt Nam và vươn tầm khu vực.
Xin cảm ơn ông!
