Vietinbank nợ xấu phình to, lợi nhuận giảm
Theo báo cáo tài chính hợp nhất quý II/2021 của Ngân hàng Thương mại CP Công thương Việt Nam (VietinBank) công bố cho thấy nợ có khả năng mất vốn của ngân hàng này tăng gấp đôi từ hơn 6.050 tỷ đồng (31/12/2020) lên hơn 12.293 tỷ đồng (30/6/2021).
Trong khi đó, lợi nhuận hợp nhất sau thuế của Vietinbank đạt mức hơn 2.238 tỷ đồng, giảm hơn 1.371 tỷ đồng (tương đương với mức giảm 38%) so với cùng kỳ quý II/2020.
Còn lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh trước chi phí dự phòng rủi ro tín dụng hợp nhất tăng lên hơn 3.203 tỷ đồng (tương đương mức tăng 48%, trong khi chi phí dự phòng rủi ro tín dụng hợp nhất tăng hơn 4.898 tỷ đồng (tương đương mức tăng 222%), do đó lợi nhuận hợp nhất trước thuế quý II/2021 đạt hơn 2.279 tỷ đồng, giảm 1.695 tỷ đồng (tương đương mức giảm 38%) so với cùng kỳ năm trước.
Lý giải về việc này, Ngân hàng Vietinbank cho biết, nguyên nhân chủ yếu do trong quý II/2021, ngân hàng chủ động trích lập dự phòng rủi ro đối với các khoản nợ được cơ cấu theo Thông tư 03 của Ngân hàng Nhà nước nhằm giúp ngân hàng chủ động nâng cao năng lực tài chinh, khả năng chống chịu trước các rủi ro có thể có từ nền kinh tế.
Khoản nợ “khổng lồ” từ Tập đoàn Đèo Cả
Trong khi Vietinbank, một ngân hàng thuộc top đầu lợi nhuận sụt giảm nghìn tỷ đồng, nợ có khả năng mất vốn phình to khiến nhiều chuyên gia tài chính bất ngờ và lo ngại thì ở một diễn biến khác, tính đến hết quý II/2021, Công ty CP Đầu tư hạ tầng giao thông Đèo Cả (Tập đoàn Đèo Cả) đang nợ ngân hàng này hơn 19.663 tỷ đồng.
Theo đó, trong báo cáo tài chính hợp nhất quý II/2021 của Công ty CP Đầu tư hạ tầng giao thông Đèo Cả cho thấy, lợi nhuận sau thuế thu nhập doanh nghiệp của 6 tháng đầu năm 2021 đã tăng lên hơn 137 tỷ đồng so với con số hơn 26 tỷ của cùng kỳ năm ngoái.
Tuy nhiên, tổng giá trị nợ vay của Tập đoàn Đèo Cả lại tăng cao so với thời điểm năm trước, đạt hơn 25.163 tỷ đồng. Trong đó, nợ vay ngắn hạn từ 1 năm trở xuống là hơn 3.823 tỷ đồng, riêng nợ vay dài hạn ghi nhận hơn 21.339 tỷ đồng. Đáng chú ý, những khoản vay của Tập đoàn Đèo Cả chủ yếu đến từ Vietinbank.
Về khoản vay dài hạn, Vietinbank chi nhánh Hà Nội cho Tập đoàn Đèo Cả vay hơn 19.663 tỷ đồng.
Cụ thể, tại Hợp đồng số 02/2013/NHCT106-DEOCA ngày 22/10/2013 với hạn mức vay 4.800 tỷ đồng; mục đích sử dụng tiền vay là thanh toán các chi phí hợp lý để thực hiện công trình BOT thuộc dự án xây dựng hầm đường bộ qua Đèo Cả - Quốc lộ 1, tỉnh Phú Yên, Khánh Hoà; thời hạn vay là 180 tháng, lãi suất theo từng lần nhận nợ.
Hợp đồng số 01/2015-HDTDDA/NHCT106-DEOCA ngày 28/07/2015 với hạn mức vay là 2.500 tỷ đồng để thực hiện hạng mục đầu tư hầm đường bộ qua đèo Cù Mông, Quốc lộ 1 tỉnh Phú Yên và Bình Định thuộc dự án đầu tư xây dựng hầm đường bộ qua Đèo Cả - Quốc lộ 1, tỉnh Phú Yên và tình Khánh Hòa theo hình thức BT và BOT; thời hạn vay là 204 tháng kể từ ngày giải ngân đầu tiên,, thời gian giải ngân là 48 tháng kể từ ngày giải ngân đầu tiên; lãi suất nhận nợ là lãi suất ghi trên từng giấy nhận nợ.
Hợp đồng số 02/2015- HDTDDA/NHCT106-DEOCA ngày 11/12/2015 có hạn mức vay là 1.190 tỷ đồng để thực hiện nâng cấp, sửa chữa, cải tạo hầm Hải Vân 1 và đoạn tuyến Quốc lộ 1 qua đèo Hải Vân (giai đoạn của hạng mục đầu tư mở rộng hầm đường bộ qua đèo Hải Vân, Quốc lộ 1 tỉnh Thừa Thiên Huế và TP.Đà Nẵng; thời hạn vay là 192 tháng kể từ ngày giải ngân đầu tiên, thời gian giải ngân 24 tháng; lãi suất nhận nợ là lãi suất ghi trên từng giấy nhận nợ.
Hợp đồng số 01/2016-HDTDDA/NHCT106-DEOCA ngày 2/2/2016 với mức vay 4.182 tỷ đồng và phần lãi vay trong thời gian xây dựng được vốn hóa vào tổng mức đầu tư của dự án để thực hiện giai đoạn 2 – Mở rộng hầm Hải Vân thuộc Hạng mục đầu tư mở rộng hầm đường bộ Hải Vân quốc lộ 1 tỉnh Thừa Thiên Huế và TP.Đà Nẵng được bổ sung vào Dự án đầu tư xây dựng hầm đường bộ qua Đèo Cả; thời hạn vay là 20 năm kể từ ngày giải ngân đầu tiên, thời gian giải ngân là 4 năm; lãi suất nhận nợ là lãi suất ghi trên từng giấy nhận nợ.
Hợp đồng số 01/2017-HDTDDA/NHCT106-BOT GBLS của Vietinbank Chi nhánh TP.Hà Nội với hạn mức 1.190 tỷ đồng để thực hiện dự án cao tốc Bắc Giang – Lạng Sơn; thời hạn vay là 17 năm kể từ ngày giải ngân đầu tiên, thời gian giải ngân 24 tháng; lãi suất nhận nợ là lãi suất ghi trên từng giấy nhận nợ.
Bên cạnh các khoản vay dài hạn, Vietinbank chi nhánh Đà Nẵng còn cho Tập đoàn Đèo Cả vay 180 tỷ đồng với thời hạn 1 năm để phục vụ sản xuất kinh doanh.
Trong đó, tại hợp đồng số 01/2020-HDCVHM/NHCT480-DII ngày 2/11/2020 với mức vay 100 tỷ đồng, hình thức đảm bảo bằng cà vẹt (giấy đăng ký) xe ô tô và giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tại căn hộ Plaza. Còn hợp đồng số 02/2020-HDCVHM/NHCT480-DII ngày 2/11/2020 với mức vay 80 tỷ đồng, hình thức đảm bảo là tín chấp.
Như vậy, điều đáng lo ngại ở đây là mặc dù lợi nhuận sau thuế của Tập đoàn Đèo Cả đã tăng lên 137 tỷ đồng nhưng các khoản nợ lại phình to lên đến 25.163 tỷ đồng, trong khi đó dịch Covid-19 đang diễn biến phức tạp thì liệu rằng khoản vay “khổng lồ” hơn 19.663 tỷ đồng nợ Vietinbank liệu có an toàn hay lại chuyển thành nợ xấu?
