Đại diện Bộ Xây dựng cho biết vừa nhận được kiến nghị của cử tri TP. HCM liên quan đến nội dung xem xét xử lý nghiêm các hành vi vi phạm trong việc mua bán nhà ở xã hội không đúng đối tượng.
Liên quan đến nội dung trên, đại diện Bộ Xây dựng cho biết cơ quan này đã chủ trì nghiên cứu, xây dựng và trình Chính phủ ban hành nghị định số 16/2022/NĐ-CP về quy định xử phạt vi phạm hành chính về xây dựng.
Theo đó, tại điểm b khoản 1 và điểm b khoản 6 điều 64 đã quy định cụ thể hành vi vi phạm về bán, cho thuê, cho thuê mua nhà ở xã hội không đúng đối tượng theo quy định và biện pháp khắc phục hậu quả là "buộc thu hồi nhà ở xã hội và buộc hoàn trả bên mua, bên thuê mua số tiền mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội".
Trên cơ sở đó, thời gian qua, Bộ Xây dựng cũng đã có hàng loạt văn bản đôn đốc các địa phương đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra các hành vi vi phạm trong việc bán, cho thuê, cho thuê mua nhà ở xã hội và xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật.
Ngoài ra, về chủ trương, chính sách để công nhân, người lao động nghèo có thể tiếp cận các dự án nhà ở xã hội, Bộ Xây dựng cho biết trong nhiều năm qua, Đảng và Nhà nước đã ban hành nhiều chủ trương, chính sách thể hiện sự nỗ lực trong việc tạo dựng nhà ở xã hội cho các đối tượng có thu nhập thấp (trong đó có công nhân, người lao động nghèo), gặp khó khăn về chỗ ở.
Cụ thể, tại điều 49 Luật nhà ở năm 2014 đã quy định 10 nhóm đối tượng được hưởng chính sách về nhà ở xã hội (công nhân, người lao động nghèo). Người thu nhập thấp được mua, thuê mua nhà ở xã hội nếu đáp ứng các điều kiện về nhà ở.
Ngoài ra, người thu nhập thấp được hỗ trợ cho vay vốn ưu đãi của Nhà nước thông qua Ngân hàng Chính sách xã hội, tổ chức tín dụng do Nhà nước chỉ định để xây dựng mới hoặc cải tạo, sửa chữa nhà ở.
Hiện Bộ Xây dựng đã được Chính phủ giao chủ trì, nghiên cứu sửa đổi Luật nhà ở. Theo đó, cơ quan này sẽ tiếp tục nghiên cứu, bổ sung chính sách nhà ở cho đối tượng người thu nhập thấp để góp phần thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội; tạo điều kiện cho người thu nhập thấp ở khu vực đô thị có nhiều cơ hội tiếp cận và mua, thuê, thuê mua nhà ở, ổn định cuộc sống, yên tâm an cư lạc nghiệp.
Theo quy định hiện hành, nhà ở xã hội được đầu tư xây dựng bằng vốn ngoài ngân sách thì người mua, thuê mua chỉ được bán hoặc thế chấp sau 5 năm, kể từ thời điểm trả hết tiền mua, thuê mua nhà ở theo hợp đồng đã ký với bên bán và đã được cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở.
Trường hợp trong thời hạn chưa đủ 5 năm thì chỉ được thế chấp với ngân hàng để vay tiền mua, thuê mua chính căn hộ đó. Trường hợp bán lại thì chỉ được bán cho chủ đầu tư dự án xây dựng nhà ở xã hội hoặc đối tượng được mua nhà ở xã hội theo quy định, với giá bán không được vượt quá giá bán nhà ở xã hội cùng loại tại cùng địa điểm, thời điểm bán.
Tuy nhiên, thực tế, việc rao bán nhà ở xã hội đã diễn ra một cách công khai trên nhiều website bán bất động sản.