Từ chối khách dùng thẻ tín dụng để mua vàng từ ngày 28 Tết, đại diện lãnh đạo Bảo Tín Minh Châu (BTMC) đổ lỗi cho ngân hàng nghỉ nên không quẹt được POS. Đến ngày vía Thần Tài, bà Phó giám đốc BTMC lấy lý do sợ cửa hàng không có đủ tiền mặt nên không chấp nhận quẹt thẻ (!?)
Trao đổi với PV Báo Lao Động, cả cán bộ quản lý ngành thuế, luật sư kinh tế đều cho rằng, điều này dấy lên lo ngại về nguy cơ né, lách thuế của doanh nghiệp.
Tết ngân hàng nghỉ nên BTMC cũng nghỉ quẹt thẻ!
Chiều ngày 25.1.2017, chị T. đến cửa hàng BTMC tại địa chỉ 15 phố Trần Nhân Tông (Hà Nội) để mua bộ trang sức trị giá khoảng 50 triệu đồng. Nhân viên BTMC từ chối giao dịch quẹt thẻ JCB VietinBank trên máy POS của Vietinbank chi nhánh Chương Dương và đề nghị chị phải thanh toán bằng tiền mặt.
Khi chị T. yêu cầu được thanh toán bằng loại thẻ khác của Vietcombank và Techcombank thì cũng vẫn bị từ chối vì, theo lý giải của nhân viên cửa hàng là “theo chỉ đạo của cấp trên (được hiểu là lãnh đạo của BTMC- PV), tất cả cửa hàng BTMC đã không chấp nhận quẹt thẻ thanh toán từ sáng 25.1”. Sáng ngày 26.1.2017, chị T. quay lại BTMC yêu cầu thanh toán thẻ, nhân viên vẫn kiên quyết từ chối quẹt thẻ. Thậm chí, họ còn hướng dẫn khách ra ATM rút tiền mặt.
Trao đổi với cả nhân viên kế toán lẫn quản lý cửa hàng, lý do BTMC từ chối là do “vì Cty phải quyết toán, nhưng ngân hàng nghỉ rồi, qua Tết tiền mới đổ về công ty”. Tuy nhiên, vẫn bằng chiếc thẻ JCB VietinBank này, đến tận trưa ngày hôm sau, tức 26.1, chị T. vẫn thực hiện giao dịch mua vàng trang sức bình thường của một thương hiệu vàng bạc nổi tiếng khác ở ngay đối diện của hàng của BTMC một cách bình thường.
Chiều ngày 10.2, trao đổi với PV báo Lao Động, luật sư Trương Thanh Đức – Chủ tịch HĐTV Cty Luật BASICO cho biết: “Việc từ chối thẳng thừng giao dịch bằng thẻ tín dụng của cửa hàng là khá vô lý. Nếu khách thanh toán tiền mặt, cửa hàng thu được 100% tiền và còn có khả năng trốn thuế. Trong khi đó, nếu khách thanh toán quẹt thẻ, cửa hàng phải trả phí quẹt thẻ cho ngân hàng và mọi giao dịch phải kê khai đầy đủ với cơ quan thuế (bao gồm 10% thuế thu nhập doanh nghiệp và 10% VAT).
Trong bối cảnh Chính phủ đang khuyến khích đẩy mạnh thanh toán không dùng tiền mặt, trong Đề án phát triển thanh toán không dùng tiền mặt tại Việt Nam giai đoạn 2016 – 2020 đã nêu mục tiêu trong thời gian tới, 100% các siêu thị, trung tâm mua sắm và cơ sở phân phối hiện đại có thiết bị chấp nhận thẻ và cho phép người tiêu dùng thanh toán không dùng tiền mặt khi mua hàng thì việc từ chối giao dịch quẹt thẻ của BTMC đang đi ngược lại chủ trương của Chính phủ.
Từ chối quẹt thẻ vì sợ cửa hàng không có đủ tiền mặt!?
Chiều ngày 8.2.2017, trao đổi với báo Lao Động, bà Nguyễn Thị Thu Hiên – Phó Giám đốc BTMC cho biết: “Trước Tết, chúng tôi nhận được thông báo của Ngân hàng VietinBank. Thế nên chúng tôi cứ áp dụng đúng như ngân hàng thông báo thôi”.
Sau đó, bà Thu Hiên đưa cho PV xem nội dung thông báo của VietinBank: “Từ ngày 26.1.2017, VietinBank thực hiện nâng cấp và chuyển đổi hệ thống Core Banking…”. Tuy nhiên, nội dung thông báo của VietinBank không có dòng nào liên quan gì đến việc từ chối giao dịch quẹt thẻ của BTMC như bà Thu Hiên nói.Mang thông báo này chất ván ngược lại Ngân hàng VietinBank thì đại diện ngân hàng này khẳng định: Mọi hoạt động giao dịch quẹt thẻ VietinBank vẫn diễn ra bình thường, không có chuyện ngân hàng từ chối giao dịch quẹt thẻ như BTMC giải thích.
Trên thực tế, theo tìm hiểu của PV Lao Động, BTMC không chỉ từ chối thanh toán thẻ trong 2 ngày 28 -29 Tết mà cả ngày Vía Thần Tài (mùng 10 Tết), các cửa hàng BTMC vẫn tiếp tục lắc đầu với khách hàng thanh toán bằng thẻ. Lý giải điều này, theo bà Hiên, "do ngày Thần Tài rất đông khách hàng, tốc độ giao dịch cần nhanh. Khi giao dịch bằng thẻ thì BTMC phải tất toán với ngân hàng, lệnh chi từ Ban Tổng giám đốc để rút tiền. Trong khi đó, khách đi bán vàng không muốn nhận tiền qua thẻ mà họ muốn nhận tiền trực tiếp thì BTMC không có tiền mặt để trả. Để thuận lợi cho khách hàng nên chúng tôi thu tiền mặt”.
Tuy nhiên, ở một góc nhìn khác, việc từ chối giao dịch dùng thẻ của BTMC, theo luật sư Trương Thanh Đức, khiến cho dư luận đặt câu hỏi về việc có hay không doanh nghiệp này đang tìm cách lách thuế?
Trả lời Lao Động về việc các cửa hàng bán vàng từ chối thanh toán bằng thẻ, ông Nguyễn Trường Giang- Chi cục trưởng Chi cục thuế quận Thanh Xuân- cho rằng, đây là hoạt động né, lách thuế doanh thu, thuế thu nhập doanh nghiệp. Ông Giang khẳng định, khi khách hàng tới mua vàng thanh toán bằng thẻ thì cơ quan thuế có thể kiểm soát được hoạt động thu, chi của doanh nghiệp, nhưng nếu thanh toán bằng tiền mặt thì không thể kiếm soát nổi. Ông Giang dẫn chứng, việc mua bán khi vào sổ sách thì doanh nghiệp chủ động được giá đầu vào, đầu ra, còn thanh toán bằng thẻ thì không thể. “Bởi vậy, trong những ngày cao điểm, tại các cửa hàng vàng, nhân viên đều dùng biện pháp từ chối khéo để khách hàng thanh toán tiền mặt. Khi biết khách hàng thanh toán thẻ, nhân viên có thể viện lý do hết hàng, hoặc có thể giao chậm để khiến khách hàng nản lòng”, ông Giang nói.
Cũng theo ông Giang, tuy biết rõ doanh nghiệp kinh doanh vàng né, lách thuế nhưng hiện nay chưa có quy định bắt buộc các doanh nghiệp phải thanh toán bằng thẻ. “Nếu có quy định khi mua tài sản có giá trị cao như từ 5 triệu hoặc 10 triệu đồng trở lên phải thanh toán bằng thẻ thì sẽ kiểm soát được dòng tiền của doanh nghiệp, nhưng hiện nay chưa có quy định này nên cơ quan thuế cũng không thể làm gì”, ông Giang nói.
Ngày 9.2.2017, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cho biết, đang khẩn trương xây dựng kế hoạch thực hiện Quyết định 2545 của Thủ tướng Chính phủ về Đề án phát triển thanh toán không dùng tiền mặt tại Việt Nam giai đoạn 2016 – 2020 nhằm triển khai kịp thời, có hiệu quả và đạt được mục tiêu của Đề án. NHNN cũng đã có Công văn số 343 ngày 19.1.2017 đề nghị NHNN chi nhánh các tỉnh, thành phố, các tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán, trung gian thanh toán và Cty cổ phần thanh toán quốc gia chủ động nghiên cứu, quán triệt, xây dựng kế hoạch triển khai phù hợp tại đơn vị mình.