Mới đây, Công ty Chứng khoán Yuanta Việt Nam đã công bố báo cáo “Ngành cảng biển – Kích cầu tăng trưởng cuối năm,” nhấn mạnh tiềm năng to lớn của ngành này.
Theo đánh giá của các chuyên gia Yuanta, ngành cảng biển Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn khi trở thành điểm đến chiến lược của nhiều tổ chức hàng đầu thế giới. Các hãng tàu lớn như APM Terminals (Maersk) và TiL (MSC) đều bày tỏ mong muốn đầu tư vào các cảng container nước sâu hiện đại và phát triển các dự án logistics tại Việt Nam.
APM Terminals đã ký kết thỏa thuận đối tác chiến lược với Tập đoàn HATECO để triển khai dự án xây dựng hai bến cảng nước sâu (bến số 5 và 6) tại khu cảng Lạch Huyện, Hải Phòng. Không dừng lại ở đó, liên danh APM Terminals - HATECO còn nộp hồ sơ cho Dự án bến cảng Liên Chiểu, Đà Nẵng, với tổng mức đầu tư 48.304 tỷ đồng.
Tháng 4/2023, TiL và SGP đã đệ trình Bộ Kế hoạch và Đầu tư đề xuất đầu tư dự án Cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ (TP. HCM), một dự án có tổng mức đầu tư ước tính 5,5 tỷ USD, chia làm 7 giai đoạn. Giai đoạn 1 của dự án dự kiến cần vốn khoảng 780 triệu USD, với tổng công suất sau khi hoàn thành lên đến 16,9 triệu TEUs.
Dự án cũng bao gồm hạ tầng kết nối phía sau cảng với tổng vốn đầu tư khoảng 500 triệu USD. Dự kiến, dự án sẽ được phê duyệt trong năm 2024, khởi công vào năm 2026, với sự tham gia của VIMC/SGP và MSC/TiL trong liên doanh phát triển cảng, chia sẻ tỷ lệ vốn góp 51%/49%.
Ngoài ra, cảng Lạch Huyện cũng được đánh giá là một trong những điểm sáng của ngành cảng biển Việt Nam. Hiện tại, hai bến số 1 và 2 do HICT (thuộc SNP) khai thác đã hoạt động từ năm 2018, đạt công suất 1,1 triệu TEUs/năm, và đến tháng 5/2024, cảng đã xử lý 150.000 TEUs, vượt công suất thiết kế 1,5 lần. Cảng container số 3 và 4 đang được Công ty Cổ phần Cảng Hải Phòng (PHP) xây dựng, dự kiến hoạt động đầu năm 2025, với công suất 1,1 triệu TEUs/năm.
HATECO và APM Terminals cũng đang đầu tư bến số 5 và 6 với công suất 1,8 triệu TEUs/năm, dự kiến hoàn thành vào năm 2025. Bên cạnh đó, SNP sẽ đầu tư bến số 7 và 8, dự kiến khởi công quý 1/2025 và hoàn thành vào quý 4/2027, với công suất 1,9 triệu TEUs/năm.
Theo dự thảo Quốc hội về quy hoạch cảng biển giai đoạn 2021 – 2030, khu vực Lạch Huyện sẽ mở rộng từ 15 đến 17 cầu cảng, với chiều dài từ 5.965 m đến 6.865 m, có khả năng thông qua từ 79,9 triệu đến 112,4 triệu tấn hàng và phục vụ 10.500 - 11.000 lượt khách.
Theo các chuyên gia từ Yuanta Việt Nam, hai mã cổ phiếu nổi bật trong ngành cảng biển là SGP và PHP sẽ hưởng lợi từ những diễn biến tích cực của ngành.
Cụ thể, Yuanta dự báo doanh thu và lợi nhuận sau thuế của SGP trong năm 2024 sẽ đạt lần lượt 1.102 tỷ đồng, tăng 17% so với cùng kỳ và 319 tỷ đồng, tăng 7% so với cùng kỳ, với EPS dự phóng 1.245 VND.
Đà tăng trưởng này được thúc đẩy bởi sản lượng qua các cảng khu vực TP.HCM tăng 5% so với cùng kỳ. Đồng thời, sản lượng qua các cảng SSIT và CMIT tăng mạnh, lần lượt đạt 25% và 50%, nâng hiệu suất hoạt động của hai cảng lên mức 55% và 85%. Cảng SP-PSA vẫn duy trì sản lượng ổn định.
Trong 6 tháng đầu năm 2024, sản lượng qua các cảng SSIT và CMIT tiếp tục tăng trưởng tích cực, lần lượt tăng 26% và 41% so với cùng kỳ. SSIT đã đón thêm một tuyến dịch vụ trực tiếp đến Mỹ và một tuyến nội Á, nâng tổng số tuyến dịch vụ hàng tuần lên 6 tuyến. Việc kết nối hai cảng CMIT và TCTT cũng đã hoàn tất, giúp nâng chiều dài cầu cảng lên 1.200m, cho phép đón đồng thời 3 tàu thay vì 2 tàu như trước đây.
Yuanta dự báo hiệu suất các cảng SSIT và CMIT sẽ tiếp tục cải thiện nhờ sự phục hồi của thị trường xuất nhập khẩu sang Mỹ và việc đón thêm các tuyến dịch vụ mới. Hiệu suất của hai cảng này trong năm 2024 kỳ vọng đạt 55% và 80%, so với mức 41% và 59% của năm 2023. Sản lượng khai thác tại các cảng TP.HCM của SGP, bao gồm Tân Thuận, Tân Thuận 2, và SG-HP, dự kiến sẽ tăng 5% so với cùng kỳ.
Đối với PHP, Yuanta dự báo doanh thu năm 2024 sẽ đạt 2.430 tỷ đồng, tăng 13% so với cùng kỳ và lợi nhuận sau thuế đạt 798 tỷ đồng, tăng 7%, với EPS dự phóng 1.870 VND.
Dự án xây dựng bến cảng số 3 và 4 tại Lạch Huyện, Hải Phòng, đã hoàn thành 75% tiến độ, với hai cầu tàu chính vượt tiến độ 3 tháng và dự kiến hoàn thành giai đoạn 1 vào quý 1/2025. Bến số 3 và 4 sẽ có thể tiếp nhận tàu mẹ trọng tải từ 8.000 - 12.000 TEU và tăng công suất của PHP thêm 50% khi đi vào hoạt động.
Việc PHP hợp tác với TiL (MSC) – hãng tàu lớn nhất thế giới – sẽ giúp hoạt động khai thác cảng hiệu quả hơn, với khả năng MSC chuyển dịch các tuyến dịch vụ sang bến số 3 và 4 Lạch Huyện. Bên cạnh đó, MSC đã ký kết các thỏa thuận với Premier Alliance và ZIM, hứa hẹn sẽ tăng sản lượng hàng hóa qua bến này.
Tuy nhiên, cạnh tranh tại khu vực cảng Hải Phòng sẽ gia tăng khi bến số 5 và 6 (công suất 1,8 triệu TEU/năm) dự kiến hoạt động vào năm 2025, và cảng Nam Đình Vũ (công suất 600.000 TEU/năm) sẽ đi vào hoạt động từ năm 2026.