Từ ngày 1/4, Shopee chính thức áp dụng biểu phí hoa hồng mới đối với người bán hàng trên nền tảng. Theo đó, sàn này thay đổi phí cố định theo từng ngành hàng, động thái này được dự báo sẽ tạo sự thay đổi lớn lên cộng đồng nhà bán hàng.
ĐỒNG LOẠT TĂNG PHÍ HOA HỒNG
Theo chính sách Shopee vừa công bố, sàn này điều chỉnh tăng phí cố định đối với một số ngành hàng, mức tăng có thể lên tới 10%. Đáng chú ý, các mặt hàng như phụ kiện điện tử, đồng hồ và vali sẽ chịu mức phí hoa hồng mới là 9% trên doanh thu, tăng gấp ba lần so với mức phí hiện tại.
Danh mục sản phẩm mẹ và bé cũng điều chỉnh từ 4% lên 9,5%, trong khi một số mặt hàng khác tăng từ 4% lên 10%. Tuy nhiên, mức độ ảnh hưởng không đồng đều, bởi Shopee vẫn duy trì phí cố định thấp hơn (1,5-7%) cho các nhóm hàng điện tử, máy tính, di động.
Ngoài ra, trong chính sách mới người bán sẽ phải chịu chi phí vận chuyển trả hàng trong hai trường hợp: đơn trả hàng/hoàn tiền và đơn giao không thành công.
Trước đây, chi phí này sẽ được nền tảng hỗ trợ nếu không phải lỗi của sản phẩm hay người bán nhưng giờ đây sẽ do người bán chịu hoàn toàn, trừ khi họ đăng ký sử dụng dịch vụ PiShip - dịch vụ được Shopee gọi là một giải pháp giảm bớt gánh nặng chi phí - với mức phí 2.300 VNĐ/đơn (đã bao gồm VAT). Dịch vụ này giúp miễn phí vận chuyển trả hàng với giá trị miễn phí lên đến 500.000 đồng.
Không chỉ Shopee mà đồng loạt các sàn thương mại khác như Tiktok Shop, Lazada cũng có những thay đổi lớn về chính sách chia phần trăm với người bán hàng.
Cũng từ ngày 1/4, TikTok Shop cũng nâng phí hoa hồng thêm 1%. Như vậy, các khoản phí cố định trên sàn hiện ở mức 9-13%, tùy mặt hàng. Nhưng nền tảng này không cung cấp gói vận chuyển như Shopee. Tính thêm tiền quảng cáo video, tiếp thị liên kết, phí của TikTok Shop cũng không rẻ hơn đối thủ. Trong khi trước đó, Lazada cũng tăng chiết khấu, áp dụng từ đầu tháng 2. Sàn này tăng phí cố định lên 4%, trước đó là 3%. Họ giảm giá gói Freeship còn 6% giá trị đơn hàng. Tuy nhiên, người mua gói này không còn được miễn phí cố định. Tổng thể, người bán phải chia cho sàn khoảng 15% doanh thu, cao hơn trước 2%.
Cộng đồng người bán bày tỏ thất vọng với chính sách mới của "sàn Cam" với người bán hàng
Trên nền tảng mạng xã hội, cộng động những người bán hàng Shopee đang bày tỏ sự thất vọng trước những chính sách mới của sàn này. Họ cho rằng chính sách mới của Shopee đang gây bất lợi cho người bán, gây khó khăn cho hoạt động kinh doanh của họ, mong muốn Shopee sẽ có những điều chỉnh phù hợp.
Thậm chí, nhiều người bán đang cân nhắc nghiêm túc đến việc chuyển hướng kinh doanh sang các nền tảng thương mại điện tử khác, nơi họ cảm thấy được đối xử công bằng hơn và có cơ hội phát triển tốt hơn.
NGƯỜI BÁN, NGƯỜI MUA AI CHỊU THIỆT
Đại diện sàn thương mại “màu cam” lý giải, việc điều chỉnh phí nhằm tối ưu lợi nhuận, duy trì hệ sinh thái và đầu tư vào các dịch vụ hỗ trợ người bán. Tuy nhiên, đối với các doanh nghiệp và cá nhân kinh doanh online, đây có thể là thách thức lớn, đặc biệt khi biên lợi nhuận vốn đã mỏng và thị trường ngày càng cạnh tranh.
Chị Phương An (một người có 7 năm kinh nghiệm bán hàng trên Shopee) cho rằng: “Việc tăng phí hoa hồng của nền tảng này có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động kinh doanh của người bán chúng tôi. Bởi lẽ, chúng tôi đang phải đối mặt với một loạt chi phí phát sinh, phí sàn 5%, phí vận chuyển, thuế, phí quảng cáo, phí affiliate, phí chương trình ưu đãi cho đến các chi phí vận hành khác”.
Cũng theo chị An, sau khi mức phí hoa hồng mới có hiệu lực, giá bán sản phẩm của người bán hàng có thể bị đội lên đáng kể do tổng chi phí tăng cao. Do đó, người bán cần xem xét cẩn thận khi đưa ra giá bán và điều chỉnh chiến lược kinh doanh để đảm bảo tính cạnh tranh, đôi khi chính người mua lại phải hứng chịu tình trạng tăng giá đó.
Những chính sách mới của các sàn thương mại điện tử không chỉ gây hoang mang cho chủ các gian hàng mà còn tạo ra làn sóng lo ngại trong cộng đồng những người cộng tác bán hàng như KOL, KOC. Với việc chiết khấu sản phẩm ưu đãi cho người tiêu dùng trở nên khó khăn hơn, những người này đang đối mặt với thách thức lớn trong việc duy trì sức hút và doanh số bán hàng. Họ lo lắng rằng, sự thay đổi này có thể làm giảm đáng kể khả năng cạnh tranh của họ trên thị trường, đồng thời ảnh hưởng đến niềm tin của người tiêu dùng đối với các sản phẩm mà họ quảng bá.
Vừa qua, trên trang cá nhân, “chiến thần livestream” Võ Hà Linh đã “úp mở” rằng phiên livestream bán hàng vào ngày 15/3 có thể là lần cuối cùng khách hàng có thể "săn" sản phẩm với mức giá ưu đãi. Nguyên nhân xuất phát từ việc các sàn thương mại điện tử như Shopee và TikTok sẽ tăng phí từ ngày 1/4, gây áp lực lớn lên các thương hiệu và nhà bán hàng.
Trong phần bình luận, Hà Linh cũng cho biết sẽ cố gắng hết sức để mang lại mức giá ưu đãi trong khả năng của mình.
"Mọi người ơi cố gắng mua trữ nha. Phí sàn tăng cao còn chịu cả phí hoàn hàng thì các brand tăng giá đồng loạt là điều đương nhiên, chúng ta phải chấp nhận. Em theo dõi sát lắm mọi người yên tâm có gì em cập nhật!", Hà Linh chia sẻ ở phần bình luận.
Không thể phủ nhận các nền tảng thương mại điện tử có lý do chính đáng để điều chỉnh chính sách nhằm tối ưu hóa lợi nhuận và đảm bảo hoạt động bền vững, tuy nhiên, việc tăng phí quá cao có thể dẫn đến những hậu quả không mong muốn. Điều này có thể gây ra sự phản ứng mạnh mẽ từ phía người bán, khiến họ tìm kiếm các nền tảng thay thế, từ đó làm giảm sức hấp dẫn của sàn.
Hơn nữa, việc tăng phí quá mức có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sự phát triển chung của hệ sinh thái thương mại điện tử tại Việt Nam, làm giảm tính cạnh tranh và kìm hãm sự tăng trưởng của thị trường. Do đó, các nền tảng cần có sự cân nhắc kỹ lưỡng, đảm bảo sự hài hòa giữa lợi ích của sàn và người bán, từ đó tạo ra một môi trường kinh doanh lành mạnh và bền vững.
Mới đây, khi góp ý Dự thảo Đề nghị xây dựng Luật Thương mại điện tử, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho rằng, pháp luật thương mại điện tử hiện nay tập trung chủ yếu vào các quy định bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, tương ứng với đó là trách nhiệm của người bán và sàn thương mại điện tử. Trong khi đó, pháp luật dường như lại “bỏ ngỏ” quyền và lợi ích của một chủ thể quan trọng khác – người bán hàng hóa dịch vụ.
VCCI đề nghị cơ quan soạn thảo cân nhắc bổ sung chính sách về bảo vệ quyền lợi cho người bán trên nền tảng thương mại điện tử. "Chính sách này không nên tập trung vào quy định hành chính. Thay vào đó, các quy định nên tập trung vào tăng cường tính minh bạch trong hoạt động của sàn thương mại điện tử đối với người bán, đảm bảo khả năng tiếp cận dữ liệu kinh doanh và quyền tự do thương lượng của người bán", VCCI nêu quan điểm.