Tại dự thảo Luật Thuế Thu nhập cá nhân (sửa đổi), Bộ Tài chính đề xuất áp dụng thuế thu nhập cá nhân với chuyển nhượng bất động sản là 20% theo từng lần chuyển nhượng.
Trường hợp không xác định giá mua và các chi phí liên quan đến việc chuyển nhượng bất động sản thì thuế thu nhập cá nhân được xác định theo thời gian nắm giữ bằng giá bán nhân với thuế suất từ 2 - 10%. Cụ thể, thời gian nắm giữ dưới 2 năm áp thuế suất 10%; từ 2 - 5 năm là 6%; từ 5 - 10 năm là 4% và trên 10 năm là 2%.
Đối với bất động sản có nguồn gốc từ nhận thừa kế không tính theo thời gian nắm giữ mà việc chuyển nhượng sẽ áp dụng thuế suất 2% (như hiện hành), bởi vì theo quy định của Bộ luật Dân sự, thừa kế là việc dịch chuyển tài sản của người đã chết cho người còn sống (khác với cho, tặng bất động sản).
Khi cá nhân nhận thừa kế đã được miễn thuế thu nhập cá nhân theo quy định hiện hành thì khi thực hiện chuyển nhượng bất động sản này cần thiết phải nộp thuế để đảm bảo công bằng với những trường hợp mua bán thông thường.
Trường hợp cá nhân nhận thừa kế nhưng có hoạt động kinh doanh kiếm lời như đầu tư, đầu cơ thì thu nhập sẽ được xác định là thu nhập từ hoạt động kinh doanh và kê khai, nộp thuế theo quy định.
Theo cơ quan soạn thảo, việc áp dụng thuế thu nhập cá nhân đối với hoạt động chuyển nhượng bất động sản dựa trên thu nhập thực tế (giá bán trừ giá mua và các chi phí hợp lệ) phản ánh đúng bản chất kinh tế của giao dịch.
Song, để triển khai hiệu quả phương pháp này, cần có hệ thống dữ liệu đầy đủ về lịch sử giao dịch bất động sản nhằm xác định chính xác giá vốn, kèm theo các điều kiện về hóa đơn, chứng từ chứng minh chi phí được khấu trừ.
Bộ cũng cho biết, một số nước cũng sử dụng chính sách thuế, nhằm hạn chế tình trạng đầu cơ bất động sản. Đức có 2 sắc thuế chính là thuế chuyển nhượng bất động sản và thuế thu nhập.
Thuế thu nhập từ bất động sản áp dụng mức thuế suất từ 14 - 42%. Cá nhân mua bán bất động sản sẽ được miễn thuế thu nhập khi bất động sản được sở hữu trên 10 năm hoặc bất động sản không được xem là tài sản với mục đích kinh doanh (nếu cá nhân sở hữu bất động sản này có hoạt động giao dịch 3 lần trong 5 năm thì tài sản được cá nhân này sở hữu là bất động sản kinh doanh).
Ở Mỹ, chính sách chống đầu cơ bất động sản tùy thuộc vào luật pháp riêng tại từng tiểu bang. Quy định tại San Francisco (bang California), nếu một cá nhân bán bất động sản trong vòng 5 năm kể từ khi mua, sẽ bị áp thuế chuyển nhượng lũy tiến theo thời gian nắm giữ.
Theo đó, mức thuế là 24% nếu bán trong năm đầu tiên; 22% nếu bán trong 1-2 năm; 20% trong 2-3 năm; 18% trong 3-4 năm và 14% nếu chuyển nhượng sau 4-5 năm.
Còn ở Singapore, nếu bất động sản được mua và bán lại trong năm đầu tiên, phần chênh lệch giá bị đánh thuế 100%. Sau 2 năm, thuế suất giảm còn 50% và sau 3 năm là 25%.
Trong khi đó, ở Đài Loan thuế suất là 15% nếu bán trong năm đầu tiên và 10% nếu bán trong năm thứ 2.
Ở Malaysia, thu nhập từ việc thanh lý bất động sản bị đánh thuế theo thời gian nắm giữ 30%, nếu bán trong 3 năm đầu, 20% nếu giữ từ 3 - 4 năm và 15% nếu giữ từ 4 - 5 năm.
