Công ty Chứng khoán MB (MBS) vừa công bố báo cáo thị trường tiền tệ với nhận định áp lực tỷ giá vẫn tiếp diễn và lãi suất đầu vào sẽ giảm vào cuối năm.
Theo nhóm phân tích, từ cuối tháng 7, khi Ngân hàng Nhà nước bắt đầu quay trở lại hoạt động hút ròng, lãi suất liên ngân hàng đã nhanh chóng bật tăng trong những ngày đầu tháng 8. Đáng chú ý, lãi suất kỳ hạn qua đêm có thời điểm vọt lên 6,4%/năm vào ngày 7/8, mức cao nhất trong vòng 5 tuần. Tuy nhiên, xu hướng này không kéo dài lâu. Ngay sau đó, lãi suất liên ngân hàng liên tục giảm sâu.
Trong tháng 8, Ngân hàng Nhà nước đã bơm ra thị trường hơn 361 nghìn tỷ đồng qua kênh OMO với lãi suất 4% và kỳ hạn từ 7 – 91 ngày, trong khi lượng vốn đáo hạn đạt khoảng 386,1 nghìn tỷ đồng. Kết quả là nhà điều hành rút ròng hơn 25,2 nghìn tỷ đồng trong kỳ.
Dù vậy, thanh khoản hệ thống vẫn khá dồi dào, thể hiện qua việc lãi suất qua đêm có thời điểm rơi xuống mức 1,6% vào ngày 28/8 – đáy thấp nhất trong hai tháng. Chỉ đến cuối tháng, khi nhu cầu chi tiêu của người dân tăng cao dịp cận lễ Quốc khánh, lãi suất qua đêm mới nhích trở lại lên 3,8%. Trong khi đó, các kỳ hạn 1 tuần đến 1 tháng dao động trong vùng 4,2% – 5,2%.
Ở mặt bằng huy động, hầu hết các ngân hàng đều không có động thái điều chỉnh mới. Tính đến cuối tháng 8, lãi suất tiền gửi kỳ hạn 12 tháng của nhóm ngân hàng thương mại tư nhân duy trì quanh mức 4,89%, giảm 16 điểm cơ bản so với đầu năm. Nhóm ngân hàng quốc doanh tiếp tục giữ ổn định ở mức 4,7%.
Điều đáng chú ý là mặt bằng lãi suất vẫn “án binh bất động” trong bối cảnh tăng trưởng tín dụng tăng tốc mạnh mẽ. Tính đến ngày 29/8, dư nợ tín dụng toàn hệ thống đã tăng 11,8% so với cuối năm 2024 và tăng tới 20,6% so với cùng kỳ.
Theo nhóm phân tích, sự ổn định của lãi suất huy động, dù tín dụng tăng cao, được cho là nhờ thanh khoản hệ thống vẫn duy trì trạng thái dồi dào sau khi Ngân hàng Nhà nước từng bơm ròng hơn 156,9 nghìn tỷ đồng trong tháng 6 và tháng 7.
Nhờ vậy, các nhà băng có điều kiện duy trì mặt bằng lãi suất thấp, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế theo định hướng của Chính phủ. Theo chia sẻ của Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước, lãi suất cho vay bình quân tính đến ngày 31/8 đã giảm 0,56 điểm % so với cuối năm 2024, về mức 6,38%.
Bước vào giai đoạn cuối năm, lãi suất huy động được MBS dự báo sẽ chịu áp lực nhất định từ tốc độ tăng trưởng tín dụng ngày càng mạnh mẽ, đặc biệt sau khi Ngân hàng Nhà nước nâng thêm chỉ tiêu tín dụng cho các tổ chức tín dụng nhằm đáp ứng nhu cầu vốn của nền kinh tế.
Tuy vậy, trong tháng 7, Ngân hàng Nhà nước vẫn kiên định yêu cầu các ngân hàng triển khai đồng bộ nhiều giải pháp để giữ ổn định, thậm chí phấn đấu giảm mặt bằng lãi suất huy động, qua đó góp phần bình ổn thị trường tiền tệ và tạo dư địa giảm thêm lãi suất cho vay.
Song song với đó, kỳ vọng Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) sẽ cắt giảm 50 điểm cơ bản trong nửa cuối năm 2025 cũng là yếu tố quan trọng giúp thu hẹp chênh lệch lãi suất VND – USD, mở ra cơ hội để Ngân hàng Nhà nước duy trì môi trường lãi suất thấp trong nước.
“Trên cơ sở này, chúng tôi dự báo lãi suất huy động kỳ hạn 12 tháng tại các ngân hàng thương mại tư nhân có thể giảm nhẹ khoảng 2 điểm cơ bản, về mức 4,7% vào cuối năm 2025”, theo báo cáo từ MBS.
Đội ngũ chuyên gia của MBS cũng cho biết thêm, trong tháng 8, chỉ số DXY tiếp tục lao dốc dưới sức ép từ kỳ vọng Fed sớm hạ lãi suất cùng với những bất ổn chính trị chưa có hồi kết. Khép lại tháng, chỉ số DXY giảm tổng cộng 1,4% so với đầu tháng, xuống còn 97,7 – tương ứng mức giảm 10,6% so với đầu năm.
Dù chỉ số DXY suy yếu trong tháng 8, tỷ giá USD/VND vẫn đi ngược xu hướng khi duy trì đà tăng. Theo MBS, áp lực chủ yếu đến từ nhu cầu ngoại tệ trong nước gia tăng, đặc biệt trong giai đoạn các doanh nghiệp đẩy mạnh nhập khẩu nguyên vật liệu để phục vụ mùa sản xuất cuối năm. Bên cạnh đó, tình trạng găm giữ USD trong bối cảnh Ngân hàng Nhà nước duy trì chính sách tiền tệ nới lỏng cũng góp phần khiến tỷ giá tăng thêm sức nóng.
Để ứng phó, trong hai ngày 25 – 26/8, Ngân hàng Nhà nước đã bán ra khoảng 1,5 tỷ USD thông qua hợp đồng kỳ hạn 180 ngày (có hủy ngang) cho các tổ chức tín dụng có trạng thái ngoại tệ âm, với giá bán 26.550 VND/USD.
“Đây được xem là bước đi linh hoạt, vừa giúp ổn định tâm lý thị trường, vừa bảo toàn dự trữ ngoại hối trong trường hợp các ngân hàng hủy giao dịch khi áp lực tỷ giá giảm về sau”, MBS đánh giá. Sau động thái này, tỷ giá có dấu hiệu hạ nhiệt, nhưng nhanh chóng quay đầu tăng trở lại.
Kết thúc tháng, tỷ giá liên ngân hàng đứng ở mức 26.345 VND/USD, tăng 3,5% so với đầu năm. Trên thị trường tự do, tỷ giá lên 26.685 VND/USD, cao hơn 3,6% so với đầu năm. Trái ngược, tỷ giá trung tâm giảm nhẹ 0,04% trong tháng, còn 25.240 VND/USD nhưng vẫn tăng 3,7%.
Dù Fed được dự báo sẽ hạ lãi suất trong năm nay, chuyên gia MBS chỉ ra 4 yếu tố nội tại được cho sẽ tiếp tục duy trì áp lực tăng tỷ giá.
Thứ nhất, chênh lệch lãi suất VND-USD vẫn cao ngay cả khi FED giảm lãi suất xuống 4%. Thứ hai, nhu cầu nhập khẩu tăng khi thuế 0% với hàng hóa Mỹ có hiệu lực, trong khi xuất khẩu chậm lại, khiến thặng dư thương mại thu hẹp.
Thứ ba, dòng vốn FDI có xu hướng chậm lại do chờ đợi chính sách thuế quan rõ ràng hơn. Cuối cùng là, chênh lệch giá vàng trong nước và thế giới tiếp tục lớn.
Với các yếu tố này, nhóm phân tích dự báo tỷ giá trung bình năm 2025 sẽ dao động trong khoảng 26.600 – 26.750 VND/USD, tăng 4,5-5% so với đầu năm.
