Nhiều bất cập trong thuế bất động sản
Hiện nay, thuế chuyển quyền sử dụng đất có quy định nếu như trên hợp đồng cao hơn giá nhà nước thì đánh thuế theo giá hợp đồng, nếu thấp hơn giá nhà nước thì đánh thuế theo giá nhà nước.
Giáo sư Đặng Hùng Võ nguyên là Thứ trưởng Bộ Tài nguyên Môi trường cho rằng đây là một quy định rất là không đúng, làm cho trên hợp đồng ghi không đúng giá. Mà không đúng giá có nghĩa là chúng ta không bao giờ nhìn thấy giá thị trường. Bởi vì chúng ta phải làm cho hợp đồng chuyển nhượng ghi đúng giá thì chúng ta mới có căn cứ để tính thuế. Chứ còn cho đến hiện nay, chúng ta không nhìn thấy giá thị trường trừ một số trường hợp ít là có đấu giá. Nhưng theo tôi thì đấu giá chúng ta cũng chưa nhìn thấy giá thị trường thật bởi vì đấu giá nguồn cung một lúc ồ ạt còn cái chuyển nhượng bình thường mới là giá thật.
Giáo sư Đặng Hùng Võ cho rằng nhà nước bây giờ chuyển thành chỉ đánh thuế theo giá nhà nước, mọi người sẽ đánh giá thật trên hợp đồng. Hợp đồng ghi giá trị thật mảnh đất sẽ rất có ý nghĩa đối với thị trường để cơ quan nhà nước và người dân có cơ sở dữ liệu đánh giá giá đất, giá bất động sản. Còn vẫn đánh thuế theo phương pháp cũ sẽ không bao giờ có được giá thị trường trên hợp đồng, đó chính là một điều tai hại.
Chính sách miễn thuế đặc biệt là thuế sử dụng đất nông nghiệp nhằm hỗ trợ làm giảm đóng góp của người nghèo. Nhưng tiêu cực ở chỗ khi không phải đóng thuế việc người nông dân làm hay không làm không quan trọng, miễn là kiếm được một công việc phi nông nghiệp nào đó, thế lại dẫn đến tình trạng bỏ hoang đất nông nghiệp và cũng không cần cho thuê nữa bởi vì không phải nộp thuế. Đó là câu chuyện chúng ta cần tư duy lại việc có nên miễn thuế đối với đất nông nghiệp. Giáo sư Đặng Hùng Võ đánh giá.
Có nên đánh thuế VAT vào chuyển quyền sử dụng đất?
Theo bản dự thảo mới đây, Bộ Tài chính đề nghị bỏ quy định "chuyển quyền sử dụng đất không chịu VAT" sang mức thuế suất thông thường 10%. Như vậy, khi sang tên sổ đỏ theo diện mua bán, người dân sẽ phải chịu thêm 10% VAT. Theo tính toán, nếu áp cả VAT khi chuyển quyền sử dụng đất, mỗi giao dịch bán nhà sẽ đội thêm 10-15% chi phí
Giáo sư Đặng Hùng Võ cho biết: “Theo tôi việc đánh thuế VAT khi chuyển quyền sử dụng đất là không hợp lý, thứ nhất vì thuế VAT được hiểu là thuế đánh vào tiêu dùng kể cả những người nghèo nhất vẫn cứ phải nộp thuế. Thứ hai, nếu tăng thuế VAT sẽ làm cho giá bất động sản sẽ tăng, ví dụ tăng từ 10% lến đến 12% theo mức giá trao đổi lên thị trường tức là tăng 2%. Mà trong nhiều dự án bất động sản lợi nhuận 1% cũng đã là quý lắm rồi, điều này sẽ làm giá bất động sản tăng. Trong khi đó giá bất động sản tại Việt Nam đang là khá cao”.
Giáo sư Đặng Hùng Võ cho rằng phải tăng từng bước thuế sử dụng đất. Điều này là rất cần thiết nó làm cho tính công bằng trên thị trường tốt hơn. Có một điều người ta đánh giá tăng thuế này lên làm giá đất tăng lên đó là cái mọi người không hiểu, tăng thuế này lên sẽ làm giá đất giảm.
Nhiều chuyên gia cho rằng, việc đề xuất đánh thuế VAT chuyển nhượng quyền sử dụng đất không đúng theo pháp luật thuế. Đồng thời, giá bất động sản có thể sẽ tăng mạnh thời gian tới trong khi không ngăn chặn được nạn đầu cơ.
