Đọc đến đây, có thể bạn đang thấy những điều tôi chia sẻ còn khá trừu tượng (và đó cũng là điều dễ hiểu), tuy nhiên tôi hi vọng bạn sẽ không tước đi cơ hội thử tìm hiểu và trải nghiệm một phương pháp mới khi chưa biết nó thực hư thế nào. Trong các bài viết tiếp theo, tôi sẽ tiếp tục chia sẻ về hành trình và cách thức để trở thành một nhà lãnh đạo tỉnh thức, với các chủ đề về tự nhận thức bản thân, tăng khả năng chế ngự cảm xúc, tạo động lực, đạt được sự đồng cảm, hay nói một cách khác là phát triển trí tuệ cảm xúc.
Để những khái niệm này trở nên gần gũi và thiết thực, tôi sẽ tập trung chia sẻ về những quan sát, trải nghiệm của bản thân, các câu chuyện của những lãnh đạo mà tôi đã từng coach, cùng những công cụ đơn giản mà bất cứ ai cũng có thể sử dụng.
Khoa học là nền tảng niềm tin
Trở thành một lãnh đạo tỉnh thức một cách khá “vô tình”, bản thân tôi cảm nhận rất rõ những thay đổi tích cực từng ngày của việc rèn luyện thiền định, và chánh niệm lên công việc và cuộc sống. Thế nhưng trước đây, tôi không thường xuyên chia sẻ với nhiều người, vì nghĩ đó chỉ là trải nghiệm của riêng cá nhân tôi. Suy nghĩ của tôi đã thay đổi từ khi tham gia khoá học “Tìm kiếm bên trong bạn” (Search Inside Yourself), do chính Google triển khai lần đầu tại châu Á vào tháng 10 năm ngoái (2018). Tại đây, Google cung cấp rất nhiều nghiên cứu, bằng chứng khoa học về cách thiền định tác động đến sự vận hành của não bộ, về tác dụng của thiền định trong việc phát triển trí tuệ cảm xúc, cân bằng cuộc sống…
Tôi đã thực sự hạnh phúc khi phát hiện ra rằng, những lợi ích từ việc thực hành thiền định mà tôi tự rút ra được từ trải nghiệm cá nhân, từ lâu đã được thế giới nhìn nhận dưới góc độ khoa học với rất nhiều bằng chứng cụ thể.
Những bằng chứng này, chắc hẳn cũng là nền tảng niềm tin để nhiều tập đoàn lớn trên thế giới như Google, Intel…cũng như các nhà lãnh đạo lỗi lạc như Steve Job (CEO của Apple); Jeff Weiner (CEO của Linkedin) hay Arianna Huffington (nhà sáng lập của trang tin The Huffington Post)…tin tưởng vào lợi ích của việc thực hành thiền định. Họ coi đây là giải pháp giúp họ vững vàng và bình tâm đối mặt với một thế giới hiện đại đầy biến động, tìm được sự cân bằng cảm xúc, cân bằng cuộc sống.
Như vậy, thay vì coi thiền định chỉ là một phương pháp tu tập chỉ dành cho các Phật tử, hãy nhìn nhận đây là một phương pháp khoa học đang phát triển mạnh mẽ trên toàn thế giới, được nhiều người lựa chọn vì những lợi ích tuyệt vời mà nó đem lại.
"Thay vì coi thiền định chỉ là một phương pháp tu tập chỉ dành cho các Phật tử, hãy nhìn nhận đây là một phương pháp khoa học đang phát triển mạnh mẽ trên toàn thế giới, được nhiều người lựa chọn vì những lợi ích tuyệt vời mà nó đem lại.
Thực hành chánh niệm và thiền định đem lại những lợi ích gì?
Hiệp hội Tâm lý Mỹ APP đã tổng hợp một số lợi ích được khoa học chứng minh của việc thực hiện thiền định thường xuyên như: giảm căng thẳng, tăng khả năng tập trung, cải thiện trí nhớ, tăng khả năng kiểm soát cảm xúc và chất lượng suy nghĩ. Trong khuôn khổ bài viết bày, tôi sẽ tập trung chia sẻ về hai lợi ích mà tôi cho là quan trọng nhất:
Tăng cường khả năng tập trung
Một nghiên cứu về hành vi lãnh đạo của Học viện Lãnh đạo Tỉnh thức (năm 2010) cho thấy một người trung bình có 47% thời gian để cho tâm trí lang thang, trong đó 70% không thể tập trung trong các buổi họp. Trong khi đó, lãnh đạo, những người luôn phải xử lý khối lượng công việc khổng lồ, luôn có quá nhiều quyết định phải suy nghĩ, trăn trở thì nhu cầu về việc tập trung và suy nghĩ chính xác là vô cùng quan trọng.
Thiền định và chánh niệm có khả năng giúp bạn giải quyết vấn đề này. Bản chất của thiền định là việc ý thức được tính chất toàn vẹn của mỗi giây, mỗi phút trong cuộc sống, là tiếp xúc với khoảnh khắc thực tại, những điều đang thực sự xảy ra xung quanh. Khi thực hành kỹ năng này, chúng ta sẽ luôn biết đơn giản hóa mọi việc bằng cách chú tâm vào từng việc mình đang làm, thay vì luôn lo lắng nghĩ đến tương lai hay hối tiếc về những việc trong quá khứ. Bạn sẽ biết cách tập trung vào chỉ một việc trong một khoảng thời gian nhất định, biết định hướng suy nghĩ của mình về hiện tại, không bị xao nhãng bởi các yếu tố xung quanh. Điều đó đồng nghĩa với việc bạn có thể kiểm soát, cải thiện chất lượng suy nghĩ, và lựa chọn được suy nghĩ mà mình mong muốn.
Hơn nữa, khi thực hành thiền định thường xuyên, tâm trí bạn sẽ tìm được trạng thái tĩnh tại, các luồng suy nghĩ được phân tách rõ ràng, từ đó tăng cường khả năng phân tích từ nhiều khía cạnh khách quan, để đưa ra những quyết định sáng suốt và chính xác hơn.
"Khi thực hành thiền định, chúng ta sẽ luôn biết đơn giản hóa mọi việc bằng cách chú tâm vào từng việc mình đang làm thay vì luôn lo lắng nghĩ đến tương lai hay hối tiếc về những việc trong quá khứ.
Tăng khả năng chế ngự và hoá giải những cảm xúc tiêu cực
Một lãnh đạo dù có giỏi đến đâu nhưng khi để những cảm xúc tiêu cực lấn át, có nghĩa là họ mất quyền kiểm soát đối với lời nói, thái độ hoặc hành vi của mình.
Trên hành trình chuyển hoá để trở thành lãnh đạo tỉnh thức, bằng việc thực hành thiền định, chúng ta sẽ học cách nhìn sâu vào thế giới nội tâm của chính mình, từ đó dần đạt được sự tự thấu hiểu, tự nhận thức và tăng cường khả năng hoá giải những cảm xúc tiêu cực. Họ sẽ có thể nhìn nhận rõ những cảm xúc diễn ra bên trong, quan sát cảm xúc từ khi nó xuất hiện, thay đổi và biến mất như thế nào. Từ đó, biết cách chế ngự những cảm xúc tiêu cực, giúp bản thân quay về và duy trì trạng thái tích cực, tạo ra năng lượng để bình tĩnh xử lý mọi công việc.
"Thiền định không phải là trạng thái không có suy nghĩ, mà là suy nghĩ ít hơn nhưng chất lượng hơn, và khả năng kiểm soát tâm trí tốt hơn.
Cùng với việc kiểm soát thể chất, dinh dưỡng, chúng ta hoàn toàn có thể tạo ra năng lượng chỉ bằng việc kiểm soát chất lượng suy nghĩ và duy trì cảm xúc tích cực, bình an. Chúng ta sinh ra, lớn lên, và sống trong môi trường hành động, suy nghĩ liên tục không ngừng nghỉ. Một người bình thường sẽ có trung bình khoảng 50,000 suy nghĩ mỗi ngày, khi lo lắng, căng thẳng, giận dữ số lượng suy nghĩ còn lớn hơn rất nhiều. Thiền định không phải là trạng thái không có suy nghĩ, mà là suy nghĩ ít hơn nhưng chất lượng hơn, và khả năng kiểm soát tâm trí tốt hơn. Hãy luôn nhớ rằng, suy nghĩ tích cực sẽ tạo ra cảm xúc tích cực. Và thiền cũng là trạng thái trải nghiệm những cảm xúc tích cực, bình an, yêu thương, hạnh phúc, mạnh mẽ… Đây là lý do vì sao khoa học thần kinh kết luận: trong khi thiền chúng ta tạo ra những kết nối thần kinh mới, cài đặt những suy nghĩ tích cực, và đừng bao giờ quên rằng chất lượng suy nghĩ tạo ra con người bạn. Vậy làm thế nào để làm chủ suy nghĩ và cảm xúc, tôi sẽ tiếp tục chia sẻ ở bài viết tiếp theo.
| Về tác giả: Coach Quách Hương: Trong một chuỗi bài viết về chủ đề “Lãnh đạo tỉnh thức”, coach Quách Hương sẽ cố gắng không chỉ dừng ở việc chia sẻ khái niệm hay lý thuyết, thay vào đó sẽ cung cấp các công cụ, phương pháp, và trải nghiệm của cá nhân hoặc của những khách hàng tôi đã có cơ hội cùng làm việc trên hành trình chuyển hoá trở thành lãnh đạo tỉnh thức, với hi vọng làm cho khái niệm cấp tiến, nhưng hơi trừu tượng này, trở nên gần gũi và thực tế hơn với mọi người. Cùng đón đọc những bài viết tiếp theo của coach Quách Hương. |
>> Hãy là một “lãnh đạo tỉnh thức” để vững vàng trong một thế giới nhiều biến động
