Giám đốc điều hành của Ford, Jim Farley, đã gọi sự thay đổi này là "một cơ hội trị giá hàng tỷ USD", trong khi đối thủ General Motors đang đặt cược 900 triệu USD vào tương lai của động cơ V8 sạch hơn có thể được sử dụng cho xe tải chạy xăng, xe hybrid và xe thể thao đa dụng.
Tuy nhiên, các nhà phân tích cảnh báo rằng sự thay đổi này đi kèm với những rủi ro lớn khi mà các hãng sản xuất rời bỏ cuộc đua, để Trung Quốc độc chiếm đường đua xe điện với chiến lược giá rẻ.
Việc tập trung trở lại vào xe chạy xăng và xe hybrid, cả hai đều sử dụng động cơ đốt trong (ICE), diễn ra sau khi nhu cầu về xe điện tại Hoa Kỳ chậm lại, dự kiến sẽ diễn ra sau khi Tổng thống Donald Trump hủy bỏ các khoản tín dụng thuế cho việc mua xe điện và đề xuất bãi bỏ các quy định về khí thải nhà kính.
“Đây là một bước ngoặt lớn”, Jim Farley phát biểu vào tháng trước khi khoản tín dụng thuế xe điện hết hạn, đồng thời nói thêm rằng ông “sẽ không ngạc nhiên” nếu doanh số bán xe điện tại Hoa Kỳ giảm từ khoảng 10% xuống còn 5% thị phần.
Ford và GM không phải là hai công ty duy nhất "quay xe". Stellantis cũng đã hồi sinh động cơ Hemi V8 trên các xe bán tải hạng nhẹ của Ram và Dodge Charger với động cơ xăng.
Hãng Honda của Nhật Bản cũng đã cắt giảm chi tiêu cho xe điện trong tương lai và hoãn khoản đầu tư 11 tỷ USD vào nhà máy sản xuất xe điện và pin tại Canada trong hai năm, trong khi Hyundai của Hàn Quốc gần đây đã công bố kế hoạch sản xuất một mẫu xe bán tải cỡ trung mới tại Hoa Kỳ.
Ngay cả ở châu Âu và Anh, nơi doanh số bán xe điện đã tăng trong năm nay, chiếm 20% số xe đăng ký mới trong tháng 8, theo cơ quan quản lý ngành công nghiệp Acea, một sự thay đổi có thể xảy ra. Brussels và ngành công nghiệp ô tô đang trong "một cuộc đối thoại chiến lược" khi các giám đốc điều hành ô tô châu Âu kêu gọi nới lỏng lệnh cấm động cơ xăng vào năm 2035 để cho phép các công nghệ khác, chẳng hạn như xe hybrid, được áp dụng.
Chỉ có Trung Quốc là đi đầu trong quá trình chuyển đổi xanh với xe điện, dự kiến doanh số bán xe điện sẽ vượt xe chạy xăng lần đầu tiên trong năm nay.
Đối với một ngành công nghiệp đang chịu áp lực từ chi phí cao hơn do cuộc chiến thuế quan của Trump và sự cạnh tranh khốc liệt từ các loại xe điện giá rẻ của Trung Quốc, thì thời hạn sử dụng xăng dài hơn tại thị trường sinh lợi nhất của ngành này không thể đến vào thời điểm nào tốt hơn.
"Tương lai của ICE vẫn còn rất lâu nữa", giám đốc tài chính của GM, Paul Jacobson, phát biểu tại một hội nghị gần đây, ngay cả khi công ty vẫn tiếp tục đầu tư vào các mẫu xe điện mới. "Đó sẽ là một động cơ dòng tiền lớn hơn nhiều."
Việc các thương hiệu nước ngoài mất đi đáng kể thị phần tại Trung Quốc cũng khiến ngành công nghiệp này không còn lựa chọn nào khác ngoài việc tìm kiếm thêm doanh số bán hàng tại Hoa Kỳ.
"Mối nguy hiểm là về lâu dài, liệu điều này có trở thành thách thức của chính các hãng xe khi rời cuộc đua xe điện quá sớm không?", Mark Wakefield, giám đốc thị trường ô tô toàn cầu tại AlixPartners, nhận định. "Trong 10 năm nữa, họ có thể thức tỉnh và trở thành những công ty mang tính khu vực, chỉ có sức ảnh hưởng ở Mỹ, và điều đó sẽ hạn chế đáng kể tiềm năng dài hạn của họ."
Mặc dù giá pin gần đây đã giảm, xe điện vẫn có lợi nhuận thấp hơn so với xe chạy xăng, với biên lợi nhuận thậm chí còn cao hơn đối với xe bán tải và xe SUV cỡ lớn. Năm ngoái, Ford đã báo cáo khoản lỗ hoạt động 5 tỷ USD từ mảng xe điện, nhưng lại thu về 5,3 tỷ USD từ bộ phận xe điện (ICE).
AlixPartners đã giảm gần một nửa dự báo về xe điện tại Mỹ và hiện dự kiến xe điện thuần túy sẽ chiếm 7% doanh số bán ô tô vào năm 2026, trong khi xe chạy xăng chiếm 68% và xe hybrid chiếm 22%. Ngay cả vào năm 2030, xe điện hiện dự kiến chỉ chiếm 18% tại Mỹ - thấp hơn đáng kể so với mức 40% ở châu Âu và 51% ở Trung Quốc.
Trong số ít những bên thua cuộc trong sự đảo ngược môi trường pháp lý của Hoa Kỳ có các chuyên gia về xe điện như Tesla, công ty đã cảnh báo vào tuần trước rằng những thay đổi trong các quy định về khí thải sẽ "tước đi quyền lựa chọn của người tiêu dùng và những lợi ích kinh tế to lớn" và "có tác động tiêu cực đến sức khỏe con người".
Một kẻ thua cuộc khác là nhà sản xuất xe thể thao Đức Porsche, gần đây đã cảnh báo về khoản lỗ 1,8 tỷ euro đối với lợi nhuận hoạt động hàng năm do chi phí mở rộng dòng xe chạy xăng và hybrid khi sự thay đổi đột phá trong sản xuất xe điện của hãng không mang lại hiệu quả.
Joseph McCabe, chủ tịch của AutoForecast Solutions, cho biết: "Động cơ đốt trong sẽ không biến mất trong thời đại của chúng ta".
Trong số các nhà phân tích này, BMW và Toyota được minh oan nhiều nhất với cách tiếp cận "đa chiều" hướng đến mục tiêu trung hòa carbon. Giám đốc điều hành BMW, Oliver Zipse, gần đây cho biết hãng xe này luôn theo đuổi một "chiến lược linh hoạt", và việc phớt lờ nhu cầu liên tục đối với xe chạy xăng là một "sai lầm".
Mặc dù ước tính chi phí thuế quan hàng năm lên tới 1,4 nghìn tỷ yên (9,3 tỷ USD), doanh số bán xe hybrid mạnh mẽ tại Mỹ đã góp phần thúc đẩy doanh số toàn cầu của Toyota đạt mức cao kỷ lục trong tám tháng đầu năm, tăng 6,2% lên 7,4 triệu xe. Xe hybrid chiếm khoảng 40% doanh số và lượng xe tồn kho tại Mỹ tính đến tháng 5 chỉ đủ dùng trong năm ngày - thấp hơn nhiều so với mức trung bình của ngành.
“Đối với xe sử dụng động cơ đốt trong, chúng tôi đang tiếp tục cải tiến các công nghệ cơ bản của mình”, chủ tịch Toyota Koji Sato phát biểu vào tháng 5.
Quan điểm từ Trung Quốc, hiện là thị trường ô tô lớn nhất thế giới, lại hoàn toàn khác, và các nhà phân tích cảnh báo về mối nguy hiểm khi các nhà sản xuất ô tô truyền thống, đặc biệt là các tập đoàn của Hoa Kỳ, chậm lại trong quá trình điện khí hóa để tập trung lại vào động cơ xăng.
Các tập đoàn Trung Quốc đã và đang đẩy mạnh đầu tư vào ô tô điện và hiện đang thống trị ngành sản xuất xe điện. Theo dữ liệu từ Automobility, Trung Quốc đã sản xuất 18,6 triệu ô tô chạy bằng xăng vào năm ngoái - trong đó hơn 4 triệu chiếc được xuất khẩu - so với mức đỉnh điểm là 28,1 triệu chiếc vào năm 2017.
Trung Quốc chiếm hai phần ba doanh số bán xe điện toàn cầu, so với chỉ 9% ở Mỹ. Trung Quốc cũng chiếm khoảng 70% thị phần pin thế giới, cũng như thống lĩnh trong lĩnh vực chế biến niken, coban và than chì, cũng như sản xuất catốt và anot.
Trong khi mức thuế 100% đồng nghĩa với việc BYD và các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc khác bị loại khỏi thị trường Hoa Kỳ, họ vẫn đang tích cực thâm nhập vào thị trường châu Âu bằng cả xe điện và xe hybrid được trang bị công nghệ tiên tiến.
“Thị trường xe điện không chỉ đang phát triển nhanh chóng - bản chất của nó cũng đang thay đổi,” Tanya Sinclair, giám đốc điều hành của Electric Vehicles UK, cho biết. “Đó là lý do tại sao việc chậm trễ [trong các mẫu xe điện] là điều đáng thất vọng.”