Theo quy định hiện nay, tỷ lệ sở hữu của cá nhân nước ngoài tại ngân hàng là 5% vốn điều lệ, với tổ chức là 15%, còn với nhà đầu tư chiến lược là 20%. Bên cạnh đó, nhà đầu tư nước ngoài và người có liên quan không được sở hữu quá 20% vốn điều lệ nhà băng. Đồng thời tỷ lệ sở hữu tối đã của các nhà đầu tư nước ngoài tại các ngân hàng thương mại là 30%.
Quy định này được cho là đang làm khó các nhà băng trong việc tìm kiếm cổ đông chiến lược. Nhiều ngân hàng thương mại cho biết, việc lựa chọn đối tác chiến lược đã khó, đến khi tới được vòng đàm phán lại "vướng" các điều kiện giới hạn tỷ lệ sở hữu nhà đầu tư nước ngoài.
Do vậy, một số ngân hàng thường phải khoá "room" ngoại để "giữ chỗ" nhằm tìm kiếm nhà đầu tư chiến lược. Như tại VPBank, sau 8 năm chia tay với nhà đầu tư chiến lược OCBC, cũng đang tìm đối tác mới và khóa "room" ở mức 15% trong năm nay. Tương tự, HDBank khóa "room" xuống 21,5%, VietCapitalBank khóa ở 5%...
Tuy nhiên, theo ông Warrick Cleine, Chủ tịch kiêm Tổng giám đốc KPMG Việt Nam và Campuchia, ngành tài chính ở Việt Nam sẽ tiếp tục sôi động M&A trong thời gian tới do số lượng ngân hàng tham gia thị trường vẫn lớn.
Hơn nữa, năm 2022 là năm có ý nghĩa rất quan trọng, tập trung phục hồi nhanh nền kinh tế, tạo nền tảng thực hiện các mục tiêu của Kế hoạch 5 năm 2021 - 2025 và Chiến lược 10 năm 2021 - 2030 của Chính phủ.
Theo đó, các ngân hàng sẽ thực hiện kế hoạch phát triển của mình, trong đó tìm kiếm các nhà đầu tư chiến lược để nâng cao tiềm lực, tăng sức cạnh tranh. Để làm được điều này, các ngân hàng mẹ sẽ đẩy mạnh thực hiện những thương vụ thoái vốn ở công ty con, bán cổ phần cho nhà đầu tư nước ngoài.
Thực tế, trong thời gian gần đây, nhiều ngân hàng đã "rục rịch" tiến hành. Có thể kể đến như VietinBank đang trong quá trình thoái vốn, giảm tỷ lệ sở hữu tại 3 công ty con, bao gồm VietinBank Leasing, Chứng khoán VietinBankSc, Công ty Quản lý quỹ VietinBank Capital.
Tương tự, BIDV dự kiến phát hành thêm 341,5 triệu cổ phần mới, tương đương 8,5% vốn điều lệ bằng hình thức chào bán ra công chúng hoặc chào bán riêng lẻ.
Để giải quyết cơn khát vốn, Vietcombank cũng lên kế hoạch chào bán riêng lẻ 6,5% vốn cho khối ngoại mà đối tượng hướng đến là đối tác chiến lược Mizuho Nhật Bản. Nếu năm 2022 thương vụ này thành công, Vietcombank sẽ thu xấp xỉ 30.000 tỷ đồng.
Loạt ngân hàng quy mô nhỏ hơn cũng cho biết đang tìm kiếm nhà đầu tư nước ngoài như: LienVietPostBank tiết lộ ngân hàng chuẩn bị bán 4,99% vốn cho nhà đầu tư nước ngoài; SHB đã tạm khóa tỷ lệ sở hữu nước ngoài ở mức 10% để tìm kiếm và lựa chọn đối tác chiến lược; OCB cũng đang chuẩn bị bán tiếp 10% vốn cho đối tác nước ngoài. Thậm chí có những nhà băng room ngoại vẫn còn nguyên 30% như Nam A Bank.