Sáng ngày 8/8, Trung tâm Xúc tiến thương mại và Đầu tư TP.HCM (ITPC) phối hợp với Nền tảng đổi mới sáng tạo BambuUP tổ chức hội thảo "Đổi mới sáng tạo xanh cho nhà máy và khu công nghiệp: Thuận dòng để phát triển bền vững".
Tại hội thảo, các diễn giả đều đồng tình với quan điểm dòng vốn FDI và đầu tư tài chính thế hệ mới đang dần tập trung vào các doanh nghiệp, nhà máy và khu công nghiệp xanh. Và đây cũng chính là hành trình thuận dòng phát triển kinh tế bền vững của nhiều quốc gia trên thế giới.
Bà Hồ Thị Quyên, Phó Giám đốc ITPC chia sẻ, TP.HCM là trung tâm đổi mới, năng động, sáng tạo hàng đầu của cả nước về phát triển kinh tế, công nghiệp, du lịch, dịch vụ, khoa học - công nghệ và đổi mới sáng tạo. Theo công bố chỉ số đổi mới sáng tạo cấp địa phương của Bộ Khoa học và Công nghệ năm 2024, chỉ số PII của thành phố xếp thứ 2 (sau Hà Nội).
Ngoài ra, TP.HCM luôn tập trung khai thác những tiềm năng và lợi thế vào phát triển công nghiệp với vai trò là trung tâm khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo của cả nước, khai thác hiệu quả nguồn lực đất đai, nguồn nhân lực trình độ cao, ứng dụng những thành tựu của cách mạng công nghiệp lần thứ tư để nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả các ngành, sản phẩm công nghiệp.
Bên cạnh đó, nhờ việc đẩy mạnh cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, nâng cao chỉ số cạnh tranh cấp tỉnh, tạo môi trường đầu tư, sản xuất kinh doanh công nghiệp thuận lợi, ổn định, minh bạch để thu hút đầu tư. Trong 6 tháng đầu năm, tính chung cả vốn thu hút được dưới hình thức cấp giấy chứng nhận đăng ký đầu tư và góp vốn, mua cổ phần, mua lại vốn góp của doanh nghiệp trong nước, TP.HCM thu hút được 1,211 tỷ USD.
Theo bà Nguyễn Hương Quỳnh, Giám đốc điều hành BambuUP, bức tranh toàn cảnh thế giới đang chuyển đổi từ VUCA (Biến động – không chắc chắn - phức tạp – mơ hồ) sang BANI (Mong manh - lo lắng - phi tuyến tính - khó lý giải). Có đến 3/10 xu hướng lớn của thế giới đang gắn kết mật thiết với câu chuyện tác động bền vững tới môi trường - khí hậu. Điều này buộc doanh nghiệp cần tập trung xây dựng lộ trình chuyển đổi xanh.
Bà Quỳnh nhận định, thị trường công nghệ xanh và bền vững toàn cầu, bao gồm các lĩnh vực như năng lượng tái tạo, công nghệ xử lý nước thải… dự kiến đạt 61,92 tỷ USD vào năm 2030, với tốc độ tăng trưởng kép hàng năm là 20,8%. Chuyển đổi xanh cần phải trở thành một chiến lược cấp thiết để các doanh nghiệp sản xuất nâng cao năng lực cạnh tranh, thu hút đầu tư xanh và đảm bảo các tác động bền vững trong một thế giới khó lường.
“Không chuyển đổi xanh đồng nghĩa với không còn hoạt động kinh doanh trong tương lai. Năm xu hướng chuyển đổi sản xuất xanh phổ biến mà các doanh nghiệp cần áp dụng là tối ưu hóa năng lượng, sản xuất sản phẩm bền vững, giảm thiểu rác thải và tái chế, tăng cường công nghệ thông minh, tiếp cận sản xuất tinh gọn”, bà Nguyễn Hương Quỳnh nêu góc nhìn.
Tuy nhiên, cũng phải thừa nhận rằng, để tận dụng các cơ hội, lợi ích từ nguồn vốn đầu tư xanh các doanh nghiệp, nhà máy, khu công nghiệp, khu kinh tế cần chuẩn bị tâm thế, lộ trình chuyển đổi từ mô hình truyền thống sang mô hình sản xuất xanh.
Ông Trần Thiên Long, Phó Chủ tịch thường trực Liên chi hội Bất động sản Công nghiệp Việt Nam (VIREA) cho biết, nhà máy xanh là nhà máy được trang bị các quy trình thiết kế và sản xuất thân thiện với môi trường giúp cải thiện hiệu quả phát thải khí nhà kính, giảm ô nhiễm môi trường và tiêu thụ năng lượng. Khu công nghiệp xanh là khu công nghiệp thân thiện với môi trường, sản xuất ra các sản phẩm xanh.
Ngoài ra, khu công nghiệp xanh còn bao hàm cả việc tái sử dụng các chất thải, các chất thải năng lượng, sử dụng tiết kiệm và hiệu quả năng lượng và nguồn tài nguyên thiên nhiên (khoáng sản, gỗ tự nhiên...), hạn chế sử dụng hóa chất độc hại (phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, bảo quản thực phẩm...) bằng cách sử dụng các công nghệ tiên tiến để khắc phục và kiểm soát ô nhiễm môi trường.
Cùng quan điểm, ông Trần Anh Đông, Giám đốc CAS-Energy, nhấn mạnh vai trò quan trọng của các khu công nghiệp sinh thái để Việt Nam tham gia và cạnh tranh hiệu quả khi “luật chơi sản xuất xanh - xuất khẩu xanh” ngày càng siết chặt.
Ông Trần Anh Đông cũng chỉ ra, việc chuyển đổi xanh đặt các doanh nghiệp sản xuất vào thế khó về nhiều mặt: tài chính, nguồn lực, chính sách hỗ trợ… nhất là trong giai đoạn khởi tạo và vận hành. Một số giải pháp như REGreen Factory có thể giúp doanh nghiệp không chỉ tích hợp năng lượng tái tạo mà còn tối ưu hóa chi phí, đồng thời đáp ứng các tiêu chuẩn ESG (môi trường, xã hội và quản trị) và CSR (trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp), tăng khả năng cạnh tranh trên thị trường xuất khẩu.
Một trong những nội dung thu hút sự quan tâm trong cộng đồng doanh nghiệp hiện nay là câu chuyện chuyển đổi các nỗ lực sản xuất xanh thành tín chỉ carbon. Trong phần chia sẻ của mình, ông Vũ Trung Kiên - Chuyên gia tín chỉ carbon - Giám đốc Công ty NRG - Tan Nguyen JSC và Quản lý dự án SETS (Smart Emission Trading System) cho biết, từ năm 2021, nhu cầu về tín chỉ carbon đã tăng đột biến, dự báo đạt từ 8.000 đến 13.000 MTCO2e (đơn vị tính về ô nhiễm carbon) mỗi năm. Song song đó, nguồn cung cũng được dự báo sẽ tăng lên khoảng 8.000 MTCO2e mỗi năm để đáp ứng nhu cầu thị trường ngày càng cao.
"Kiểm kê khí nhà kính được gợi ý là bước đầu tiên để doanh nghiệp đánh giá lượng khí thải và xây dựng lộ trình giảm phát thải. Công nghệ xanh cung cấp các giải pháp hiệu quả để giảm thiểu khí thải, trong khi tài chính xanh sẽ hỗ trợ doanh nghiệp đầu tư vào các công nghệ này, tạo nên một vòng tròn phát triển bền vững”, ông Vũ Trung Kiên khuyến nghị.
Đáng chú ý, tại phiên thảo luận, các chuyên gia tập trung phân tích, thảo luận xoay quanh các giải pháp tháo gỡ khó khăn cho nhà máy, khu công nghiệp phía Nam khi đổi mới sáng tạo và chuyển đổi xanh. Từ đó chia sẻ một số bài học kinh nghiệm điển hình, kết nối nguồn lực và gợi ý các giải pháp công nghệ thực tế. Các doanh nghiệp tham gia chương trình cũng được kết nối, nhận tư vấn trực tiếp cùng các chuyên gia.
