Chính phủ vừa báo cáo Quốc hội về hoạt động đầu tư, quản lý, sử dụng vốn nhà nước tại doanh nghiệp trong phạm vi toàn quốc năm 2020, trong đó đề cập việc tăng vốn là vấn đề trọng tâm lớn của cả khối ngân hàng thương mại nhà nước hiện nay.
Theo báo cáo này, hiện tại phương án tăng vốn của một số ngân hàng cổ phần nhà nước chưa được phê duyệt đã ảnh hưởng tới dư địa tăng trưởng của các ngân hàng cũng như áp lực tăng chi phí vốn do các ngân hàng phải thực hiện các biện pháp bù đắp khác như phát hành trái phiếu thứ cấp, tăng nguồn tiền gửi trung dài hạn.
"Phương án tăng vốn cho các ngân hàng thương mại nhà nước đang được trình Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ để xem xét, quyết định. Với thực trạng tài chính như hiện tại và nhu cầu vốn tự có để đáp ứng tỉ lệ an toàn vốn tối thiểu theo quy định, nhu cầu tăng vốn điều lệ của các ngân hàng thương mại nhà nước là rất cấp thiết.
Đặc biệt, trong thời gian tới khi các ngân hàng thực hiện áp dụng chuẩn Basel II theo thông tư 41/2016 và đáp ứng tiêu chuẩn của các tổ chức xếp hạng tín nhiệm quốc tế nhằm giữ mức xếp hạng tín nhiệm hiện tại", báo cáo của Chính phủ cho biết.
Theo đó, tính đến cuối tháng 7/2021, vốn điều lệ của 4 ngân hàng thương mại nhà nước bao gồm Agribank, Vietcombank, VietinBank, BIDV đạt 159,6 nghìn tỉ đồng; tổng tài sản đạt 6.052,6 nghìn tỷ đồng; huy động vốn thị trường 1 đạt 5.073,4 nghìn tỷ đồng; dư nợ cho vay thị trường 1 đạt 4.481 nghìn tỷ đồng.
Để nâng cao năng lực tài chính, hiện nay 4 ngân hàng trên đã và đang thực hiện tăng vốn điều lệ.
Trong đó, Agribank đã được Bộ Tài chính cấp bổ sung 3.500 tỷ đồng vốn điều lệ theo quyết định 107 của Thủ tướng Chính phủ ngày 22/1/2021. VietinBank đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt và thực hiện tăng vốn điều lệ từ nguồn lợi nhuận để lại.
Tuy nhiên, phương án tăng vốn tại Vietcombank và BIDV vẫn chưa được thông qua. Hiện Ngân hàng Nhà nước đang trình Thủ tướng Chính phủ về việc đầu tư bổ sung vốn nhà nước tại Vietcombank thông qua việc phát hành cổ phiếu để chi trả cổ tức từ lợi nhuận sau thuế.
Theo kế hoạch được trình, Vietcombank sẽ chi cổ tức 8% bằng tiền mặt cho năm 2020 và 27,6% cổ tức bằng cổ phiếu cho năm 2019 trong 6 tháng cuối năm 2021. Trong khi đó, kế hoạch phát hành 6,5% vốn điều lệ có thể bị lùi lại do ảnh hưởng của dịch COVID-19.
Đối với BIDV, Ngân hàng Nhà nước cũng đã lấy ý kiến Bộ Tài chính đối với dự thảo tờ trình Thủ tướng Chính phủ về việc đầu tư bổ sung vốn nhà nước thông qua chi trả cổ tức bằng cổ phiếu từ nguồn lợi nhuận còn lại lũy kế đến năm 2020.
Theo báo cáo, đến cuối năm 2020, tổng tài sản của 4 ngân hàng thương mại Nhà nước (Vietinbank, BIDV, Arigbank, Vietcombank) là gần 5,8 triệu tỷ đồng. Tốc độ tăng trưởng bình quân giai đoạn 2016-2020 đạt 11,44%/năm. Đến năm 2020, tổng tài sản của 4 ngân hàng này đã tăng gấp 1,53 lần so với 2016.
Tiền gửi của khách hàng là hơn 4,65 triệu tỷ đồng. Tốc độ tăng trưởng bình quân giai đoạn 2016 - 2020 đạt 13,19%/năm. Đến năm 2020, tiền gửi của khách hàng đã tăng gấp 1,64 lần so với 2016.
Lợi nhuận trước thuế năm 2020 đạt 62.364 tỷ đồng. Tốc độ tăng lợi nhuận trước thuế bình quân giai đoạn 2016-2020 đạt 22,33%/năm. Quy mô lợi nhuận sau 5 năm tăng lên 2,18 lần.
Vốn đầu tư Nhà nước tiếp tục được bảo toàn và sinh lời. Vốn chủ sở hữu năm 2020 đạt 332.221 tỷ đồng, tăng 27.162 tỷ đồng so với cuối năm 2019, trong đó vốn điều lệ tăng 118,47 tỷ đồng so với cuối 2019.
