Ngày 5/12, Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình, Phó Trưởng Ban Chỉ đạo về tổng kết việc thực hiện Nghị quyết 18 (Ban Chỉ đạo của Chính phủ) vừa ký ban hành kế hoạch sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của Chính phủ. Đáng chú ý, Ban Chỉ đạo của Chính phủ thống nhất dự kiến tên gọi mới của 5 bộ sau khi hợp nhất và nêu rõ tiến độ tinh gọn bộ máy.
Theo kế hoạch của Ban Chỉ đạo của Chính phủ đề ra, dự kiến có 5 bộ và 3 cơ quan ngang bộ vẫn duy trì hoạt động, chỉ tinh gọn bộ máy bên trong gồm: Bộ Quốc phòng, Công an, Tư pháp, Công Thương, Văn hóa Thể thao và Du lịch; Văn phòng Chính phủ, Thanh tra Chính phủ; Ngân hàng Nhà nước Việt Nam.
Cùng với đó, 10 bộ sẽ được hợp nhất thành 5 bộ với tên gọi mới gồm: Hợp nhất Bộ Kế hoạch và Đầu tư và Bộ Tài chính. Tên bộ sau sắp xếp dự kiến là Bộ Tài chính và Đầu tư phát triển hoặc Bộ Kinh tế phát triển (thực hiện chức năng quản lý nhà nước về các ngành, lĩnh vực hiện đang giao cho Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch và Đầu tư).
Hợp nhất Bộ Giao thông Vận tải và Bộ Xây dựng. Tên bộ sau sắp xếp dự kiến là Bộ Phát triển hạ tầng (thực hiện chức năng quản lý nhà nước về các ngành, lĩnh vực hiện đang giao cho Bộ Giao thông Vận tải và Bộ Xây dựng).
Hợp nhất Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn. Tên bộ sau sắp xếp dự kiến là Bộ Nông nghiệp và Tài nguyên, Môi trường. Dự kiến bộ này thực hiện chức năng quản lý nhà nước về các ngành, lĩnh vực hiện đang giao cho Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, khắc phục được một số giao thoa trong thực hiện nhiệm vụ quản lý về nguồn nước, lưu vực sông và đa dạng sinh học.
Hợp nhất Bộ Thông tin và Truyền thông, Bộ Khoa học và Công nghệ. Tên bộ sau sắp xếp dự kiến là Bộ Chuyển đổi số và Khoa học, Công nghệ hoặc Bộ Chuyển đổi số, Khoa học, Công nghệ và Truyền thông. Bộ này thực hiện chức năng quản lý nhà nước về các ngành, lĩnh vực hiện đang giao cho Bộ Thông tin và Truyền thông, Bộ Khoa học và Công nghệ.
Hợp nhất Bộ Lao động Thương binh và Xã hội và Bộ Nội vụ thành Bộ Nội vụ và Lao động và chuyển chức năng quản lý nhà nước về giáo dục nghề nghiệp sang Bộ Giáo dục và Đào tạo, chuyển chức năng quản lý nhà nước về bảo trợ xã hội, trẻ em, phòng, chống tệ nạn xã hội sang Bộ Y tế.
Song song với đó, một số bộ sẽ có sự thay đổi nhiệm vụ sau khi tiếp nhận thêm nhiệm vụ mới như: Bộ Y tế chủ động phối hợp với Ban Tổ chức Trung ương trong việc tiếp nhận một số nhiệm vụ của Ban Bảo vệ chăm sóc sức khỏe Trung ương (khi kết thúc hoạt động ban này); đồng thời dự kiến tiếp nhận quản lý nhà nước về: bảo trợ xã hội; trẻ em; phòng, chống tệ nạn xã hội từ Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội chuyển sang.
Bộ Ngoại giao chủ động phối hợp để tiếp nhận nhiệm vụ chính của Ban Đối ngoại Trung ương, Ủy ban Đối ngoại Quốc hội (khi kết thúc hoạt động của Ban Đối ngoại Trung ương, Ủy ban Đối ngoại Quốc hội).
Bộ Nội vụ chủ động xây dựng phương án sắp xếp Học viện Hành chính quốc gia theo hướng sáp nhập vào Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh; đồng thời chủ trì, phối hợp với Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội xây dựng đề án hợp nhất Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội với Bộ Nội vụ (sau khi chuyển một số chức năng sang Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Y tế); phối hợp với Ủy ban Dân tộc chuyển chức năng, nhiệm vụ của Ban Tôn giáo Chính phủ về Ủy ban Dân tộc.
Ủy ban Dân tộc chủ động phối hợp với Bộ Nội vụ xây dựng phương án tiếp nhận Ban Tôn giáo Chính phủ và phối hợp với Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội tiếp nhận chức năng, nhiệm vụ về giảm nghèo từ Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội.
Như vậy, theo kế hoạch sắp xếp, hợp nhất, dự kiến tổ chức bộ máy của Chính phủ còn 13 bộ, giảm 5 bộ so với hiện hành.
Ngoài ra, theo kế hoạch, các cơ quan, tổ chức kết thúc hoạt động ban cán sự đảng, khẩn trương xây dựng phương án thành lập Đảng bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ trực thuộc Đảng bộ Chính phủ. Thực hiện sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của Chính phủ và tổ chức bên trong của các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ (giảm tối thiểu 15-20% đầu mối tổ chức bên trong, không bao gồm các tổ chức thuộc diện hợp nhất, sáp nhập do trùng lặp chức năng, nhiệm vụ khi thực hiện phương án hợp nhất).
Đặc biệt, việc sắp xếp tổ chức bộ máy gắn với giảm biên chế cán bộ, công chức, viên chức và cơ cấu lại, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới. Yêu cầu các đơn vị rà soát hệ thống các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến tổ chức bộ máy của Chính phủ để có giải pháp đề xuất xử lý trong quá trình sắp xếp; xây dựng dự thảo quy định về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, cơ cấu tổ chức bộ máy của bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ.
Theo Kế hoạch của Ban Chỉ đạo, các bộ, ngành có trách nhiệm xây dựng báo cáo tổng kết việc thực hiện Nghị quyết 18 và gửi về Ban Chỉ đạo trước ngày 31/12/2024 (bao gồm cả báo cáo của Ban cán sự đảng Chính phủ).
Để bảo đảm tiến độ xây dựng báo cáo của Ban cán sự đảng Chính phủ, Bộ Nội vụ đề xuất với Thủ tướng chỉ đạo các Bộ, ngành hoàn thành báo cáo, gửi về Bộ Nội vụ và Văn phòng Chính phủ trước ngày 15/12/2024.