Theo đó, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Cục Chế biến và Phát triển thị trường Nông sản được quy định theo Quyết định số 1348/QĐ-BNN-TCCB ngày 11/4/2017 của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn.
Nhiệm vụ quan trọng của Cục Chế biến và PTTTNS là xây dựng chiến lược về thị trường nông sản trong nước và quốc tế, xây dựng cơ sở dữ liệu, thương mại điện tử phục vụ xúc tiến thương mại, quảng bá các sản phẩm nông nghiệp Việt Nam. Bên cạnh đó, cơ quan này cũng sẽ phối hợp với Học viện Nông nghiệp Việt Nam xây dựng Đề án khởi nghiệp trong nông nghiệp và Đề án phát triển Nông nghiệp hữu cơ giai đoạn từ năm 2018 đến năm 2025.
Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường cho rằng, đối với Việt Nam, nông nghiệp giữ vai trò quan trọng trong nền kinh tế và ổn định xã hội. Qua 30 năm đổi mới, chúng ta đã chuyển nền nông nghiệp từ thiếu ăn sang đáp ứng đủ nhu cầu lương thực và xuất khẩu. Năm 2016, tổng gia trị xuất khẩu nông lâm thủy sản đạt 32 tỷ USD, trong đó 10 nhóm ngành hàng xuất khẩu đạt trên 1 tỷ USD.
Tuy nhiên, chúng ta đang đứng trước 3 thách thức: nền sản xuất vẫn chủ yếu nhỏ lẻ, với trên 10 triệu hộ nông dân, nên năng suất lao động thấp so với khu vực thế giới. Thách thức về biến đổi khí hậu khi Việt Nam là một trong 5 năm nước ảnh hưởng nặng nề nhất của biến đổi khí hậu, nhất là lĩnh vực nông nghiệp. Về hội nhập, bên cạnh nhiều thị trường, triển vọng, thì thách thức cũng rất lớn.
Trước tình hình đó, theo Bộ trưởng, cần tái cơ cấu ngành theo hướng tập trung, bền vững, theo chuỗi giá trị sâu, thích ứng với biến đổi khí hậu, ứng dụng công nghệ cao. Ngành cần tổ chức chế biến nông sản, tổ chức thị trường, tổ chức thương mại. “Hiện nay, khâu chế biến, thị trường chúng ta còn yếu, chuỗi giá trị chế biến còn tách rời sản xuất với thị trường, đây cũng là nguyên nhân xảy ra việc giải cứu hết nông sản này đến nông sản khác”, Bộ trưởng cho biết.
“Thị trường thế giới hiện biến động khôn lường, nhất là thị trường hàng nông sản. Vì thế, việc thành lập Cục Chế biến và Phát triển thị trường Nông sản có ý nghĩa hết sức quan trọng. Sau khi ra đời, cơ quan này sẽ phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành, địa phương, các hiệp hội ngành hàng, doanh nghiệp… để tổ chức tốt hơn nữa khâu sản xuất và thị trường với mục tiêu khai thác triệt để thị trường xuất khẩu với 7 tỷ dân và thị trường nội địa với 92 triệu dân”, ông Cường tiếp tục nhấn mạnh.
Thứ trưởng Bộ Công Thương Trần Quốc Khánh cũng đánh giá cao vai trò của Cục Chế biến và Phát triển thị trường Nông sản. Ông nhấn mạnh việc thành lập cục là một việc rất cần thiết thể hiện sự quan tâm của Đảng và Nhà nước, đặc biệt là Bộ Nông nghiệp và Phát triển thị trường về thị trường nông sản.
Có thể nói, “giải cứu” nông sản là một điệp khúc buồn của ngành nông nghiệp Việt Nam, diễn ra triền miên từ năm nay sang năm khác, chưa tìm ra lối thoát. Chỉ trong 5 tháng đầu năm 2017, ngành nông nghiệp liên tiếp trong tình trạng "giải cứu" chuối, "giải cứu" dưa hấu. Đỉnh điểm là cuộc khủng hoảng, dư thừa lợn đã đẩy nông dân, người chăn nuôi vào bờ vực phá sản.
Tuy nhiên, người đứng đầu ngành nông nghiệp cũng cho rằng người nông dân không chỉ trông chờ mỗi Bộ trưởng, mà trông chờ cả hệ thống. "Phân công cho trưởng ngành nào thì ngành đó phải chịu trách nhiệm đầu tiên, nhưng một mình trưởng ngành không thể làm hết được. Cần sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị", ông Cường lý gii.