Theo những diễn biến từ thị trường lúa gạo cho thấy, trong khoảng 2 tuần trở lại đây, giá lúa gạo nội địa và xuất khẩu đang ở mức thấp nhất 2 năm qua, trong khi thời điểm thu hoạch lúa lớn nhất trong năm là vụ Đông Xuân cũng mới bắt đầu khiến nhiều nông dân cảm thấy rất bất an.
Thông tin từ Hiệp hội Lương thực Việt Nam cho biết, thời điểm hiện tại gạo 5% tấm đã giảm đến 25 USD, chỉ còn 473 USD/tấn, mức thấp nhất trong khoảng 2 năm qua. Với giá lúa nguyên liệu IR 50404 (sản xuất gạo 5% tấm) chỉ còn trên 6.000 đồng/kg, lúa giống OM 5451 còn khoảng 6.500 đồng/kg và lúa thơm khoảng 7.000 đồng/kg, thấp nhất trong 2 năm qua.
Ngay sản phẩm gạo xuất khẩu chủ lực của Việt Nam trước đây là OM 5451 có giá 640 - 650 USD/tấn thì đến cuối năm 2024 giá chỉ còn khoảng 560 USD/tấn. Và đến thời điểm hiện tại còn khoảng 540 USD/tấn.
Tổng hợp giá gạo từ thị trường cho thấy không chỉ có giá gạo của Việt Nam giảm, giá gạo của Ấn Độ, quốc gia xuất khẩu gạo hàng đầu thế giới, đã giảm tuần thứ ba liên tiếp xuống mức thấp nhất trong 17 tháng qua.
Trong khi đó, giá gạo của Thái Lan cũng có sự thay đổi theo chiều hướng giảm, nhưng mức giảm không đáng kể. Cụ thể, gạo 5% tấm của Thái Lan được chào bán ở mức 490 - 502 USD/tấn, so với mức 502 USD/tấn của tuần trước.
Lý giải về nguyên nhân này, đại diện Cục Xuất nhập khẩu - Bộ Công Thương cho rằng, giá gạo giảm theo xu hướng của thế giới trong bối cảnh Ấn Độ đang xả hàng sau khi dỡ bỏ lệnh cấm xuất khẩu gạo cũng như bỏ thuế xuất khẩu. Sản lượng gạo trên thế giới dồi dào sẽ tác động đến giá gạo của thế giới, trong đó có cả các nước như Thái Lan, Pakistan chứ không riêng Việt Nam.
“Giá gạo không thể nào tăng mãi được, khi đã lên đến đỉnh thì sẽ phải giảm. Giá gạo xuất khẩu cũng như chứng khoán, có lúc lên, lúc xuống, lúc tăng, lúc giảm. Đây là điều hết sức bình thường", đại diện Cục Xuất nhập khẩu nói.
Trong tình hình hiện tại, đại diện Cục Xuất nhập khẩu cho rằng, doanh nghiệp, người dân sản xuất lúa gạo cần trợ lực từ nhiều bên. Chẳng hạn, ngân hàng hỗ trợ vay vốn để tăng cường mua gạo tích trữ, nhân lúc giá đang xuống thấp, giúp bình ổn thị trường trong nước. Hoặc ngành tài chính nhanh chóng hoàn tất thủ tục hoàn thuế VAT để doanh nghiệp có điều kiện xoay vòng vốn.
Trong một diễn biến liên quan, Cục Xuất nhập khẩu - Bộ Công Thương thông tin, năm 2024 nước ta đạt kỷ lục về xuất khẩu gạo với 9,18 triệu tấn, kim ngạch 5,75 tỷ USD, con số cao nhất từ trước đến nay. Xuất khẩu gạo đạt tăng trưởng 12% về lượng và 23% về giá trị. Về đơn giá, năm 2024 nước ta đạt đơn giá xuất khẩu bình quân 627 USD/tấn (trước đây dưới 600 USD/tấn), tăng 9% so với năm ngoái.