Số liệu thống kê của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho thấy, 11 tháng qua, ngành lúa gạo đã đạt thành tích ấn tượng khi kim ngạch xuất khẩu đạt 5,3 tỷ USD, tăng 22,4% so với cùng kỳ năm trước. Con số này không chỉ vượt xa thành tích cả năm 2023 mà còn lập kỷ lục mới với tăng trưởng 10,8%.
Cũng theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, 95% giống lúa trồng tại Việt Nam là giống chất lượng cao, 89% sản lượng gạo cũng thuộc phân khúc này. Giá xuất khẩu bình quân duy trì ở mức 627 USD một tấn, bất chấp sự cạnh tranh khi Ấn Độ quay lại thị trường.
Philippines vẫn là thị trường xuất khẩu gạo lớn nhất của nước ta với 46,1% thị phần, theo sau là Indonesia (13,5%) và Malaysia (8,2%). Ở chiều ngược lại, Việt Nam nhập khẩu chủ yếu từ Myanmar, Pakistan và Campuchia, tận dụng nguồn cung giá rẻ để đáp ứng nhu cầu trong nước và ổn định sản xuất. Những con số này không chỉ phản ánh sự linh hoạt trong chiến lược mà còn khẳng định vị thế ngày càng lớn của Việt Nam trên thị trường lúa gạo toàn cầu.
Cùng lúc đó, nhập khẩu gạo cũng tăng đột biến, đạt 1,24 tỷ USD, cao nhất từ trước đến nay, tăng 57% so với năm ngoái. Nhu cầu nội địa đối với gạo giá rẻ để làm bún, phở đã khiến các doanh nghiệp nhập khẩu gạo từ Myanmar, Pakistan và Campuchia - những nguồn cung có giá thấp hơn gạo trong nước để giảm chi phí và đảm bảo nguồn cung cho sản xuất.
Việc đồng thời đẩy mạnh xuất khẩu và nhập khẩu giúp Việt Nam vừa tối ưu hóa nguồn cung trong nước vừa đáp ứng các đơn hàng quốc tế vào cuối năm.
Trong định hướng phát triển, ngành lúa gạo Việt Nam đang hướng tới tăng giá trị và giảm phát thải. Theo Thứ trưởng Phùng Đức Tiến, nếu thực hiện thành công Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao, phát thải thấp, giá trị ngành hàng lúa gạo sẽ còn tăng cao, tạo lợi thế cạnh tranh bền vững cho Việt Nam.
Bên cạnh xuất khẩu gạo, theo Thứ trưởng Phùng Đức Tiến, dù đối mặt khó khăn, thách thức, nhưng ngành nông nghiệp vẫn có nhiều điểm sáng trong sản xuất, đặc biệt là xuất khẩu đã đạt cột mốc quan trọng. Xuất khẩu nông lâm thủy sản tháng 11 đạt 5,3 tỷ USD, tăng 13,9% so với cùng kỳ năm trước. Tính chung 11 tháng, tổng kim ngạch xuất khẩu nông lâm thủy sản đạt 56,74 tỷ USD, tăng 19%, thặng dư thương mại 16,5 tỷ USD, tăng 52,8%. Như vậy sau 11 tháng, xuất khẩu nông lâm thủy sản đã đạt mục tiêu trên 55 tỷ USD mà Thủ tướng giao tại Hội nghị tổng kết năm 2023.
Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, trong 11 tháng đầu năm nay xuất khẩu một số mặt hàng nông sản chính như cà phê, rau quả đều thu về số tiền kỷ lục. Đơn cử như cà phê, dù khối lượng xuất khẩu chỉ 1,2 triệu tấn (giảm 15% so với cùng kỳ năm trước) nhưng số tiền thu về đạt gần 5 tỷ USD (tăng 33%), nhờ giá xuất khẩu bình quân đạt 4.037 USD/tấn (trong khi cùng kỳ năm trước giá bình quân đạt 2.570 USD/tấn).
Xuất khẩu rau quả đạt kim ngạch kỷ lục mới sau 11 tháng với 6,6 tỷ USD, trong khi cả năm trước giá trị đạt 5,7 tỷ USD. "Nếu tháng 12 này xuất khẩu nông lâm thủy sản tiếp tục đạt trên 5 tỷ USD, thì cả năm nay chúng ta thu về trên 60 tỷ USD" - ông Tiến nói.
