Mỹ, Liên minh châu Âu, Anh và Canada đã áp đặt các lệnh trừng phạt đối với một số quan chức Trung Quốc vì các vấn đề nhân quyền ở Tân Cương, hành động phối hợp đầu tiên của phương Tây chống lại Bắc Kinh dưới thời TT Mỹ Joe Biden.
Bắc Kinh đã đáp trả ngay lập tức bằng các biện pháp trừng phạt chống lại EU, bao gồm các nhà lập pháp, viện, nhà ngoại giao và gia đình; đồng thời cấm các doanh nghiệp EU làm ăn với Trung Quốc.
Các chính phủ phương Tây đang tìm cách buộc Bắc Kinh phải chịu trách nhiệm về vấn đề nhân quyền tại vùng Tân Cương, tây bắc Trung Quốc. Tuy nhiên, Trung Quốc phủ nhận mọi cáo buộc.
Động thái này được cho là “kết quả” trong nỗ lực ngoại giao phối hợp của Hoa Kỳ cùng các đồng minh để đối đầu với Trung Quốc - một yếu tố cốt lõi trong chính sách ngoại giao vẫn đang được TT Biden phát triển.
Các quan chức cấp cao của chính quyền Hoa Kỳ cho biết họ có liên lạc hàng ngày với các chính phủ ở Châu Âu về vấn đề liên quan đến Trung Quốc. “Trong bối cảnh sự lên án quốc tế ngày càng tăng nhưng Trung Quốc vẫn tiếp tục vi phạm vấn đề nhân quyền tại Tân Cương,” Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken phát biểu trong tuyên bố trước thềm cuộc họp với các bộ trưởng EU và NATO ở Brussels trong tuần này. Bộ Ngoại giao Canada cho biết: “Đã có những bằng chứng chỉ ra vi phạm nhân quyền có hệ thống tại Tân Cương”.
Liên minh châu Âu là khối quốc tế đầu tiên áp đặt các biện pháp trừng phạt vào đối với 4 quan chức Trung Quốc, bao gồm một giám đốc an ninh hàng đầu và tổ chức - một quyết định sau đó được Anh và Canada hưởng ứng.
Một số cái tên khác mà Hoa Kỳ đang nhắm tới là Chen Mingguo, Giám đốc Sở Công an Tân Cương và một quan chức cấp cao khác trong khu vực, Wang Junzheng.
Năm ngoái, Hoa Kỳ đã chỉ định trừng phạt ông Chen Quanguo, quan chức hàng đầu ở Tân Cương - người đã không bị các đồng minh phương Tây khác nêu tên trong lệnh trừng phạt lần này, để tránh một tranh chấp ngoại giao lớn hơn, các chuyên gia và nhà ngoại giao cho biết.
Bộ trưởng Ngoại giao của Canada và Anh đã đưa ra một tuyên bố chung với Ngoại trưởng Mỹ Blinken, nói rằng cả ba đã thống nhất trong việc yêu cầu Bắc Kinh chấm dứt “các hoạt động đàn áp” ở Tân Cương. Họ cũng cho biết bằng chứng về các vụ lạm dụng rất “khủng khiếp”, bao gồm hình ảnh vệ tinh, lời khai của nhân chứng và các tài liệu của chính phủ Trung Quốc.
Ngoài ra, các bộ trưởng ngoại giao của Úc và New Zealand cũng đã ra một tuyên bố bày tỏ “quan ngại sâu sắc về việc ngày càng có nhiều báo cáo đáng tin cậy về những vụ vi phạm nhân quyền nghiêm trọng đối với người dân tộc Duy Ngô Nhĩ và các dân tộc thiểu số Hồi giáo khác ở Tân Cương” và hoan nghênh các biện pháp do Canada, Liên minh Châu Âu công bố , Anh và Hoa Kỳ.