Bộ Giao thông Vận tải vừa chỉ đạo Tổng cục Đường bộ Việt Nam khẩn trương nghiên cứu, đề xuất xây dựng và hoàn thiện phương án khai thác; trong đó có phương án thu phí các tuyến cao tốc thuộc dự án đường cao tốc Bắc - Nam sau khi hoàn thành đưa vào sử dụng.
Theo Bộ Giao thông Vận tải, hiện Tổng cục Đường bộ Việt Nam mới chỉ nêu được khái quát hình thức tổ chức khai thác, chưa có đề xuất sửa đổi, bổ sung các quy định pháp luật hướng dẫn thực hiện, chưa đề xuất cụ thể các bước dự kiến triển khai thực hiện.
Bên cạnh đó, Tổng cục chưa báo cáo rõ các công việc, nhiệm vụ cần chuẩn bị, kế hoạch triển khai sau khi được cấp có thẩm quyền (Quốc hội hoặc Ủy ban Thường vụ Quốc hội) chấp thuận việc tổ chức thu phí sử dụng đường cao tốc thông qua trạm thu phí trên đường cao tốc do Nhà nước đầu tư theo cả 2 phương án (thu theo pháp luật về giá và thu theo pháp luật về phí), nhất là việc rà soát điều kiện về trang thiết bị, nguồn nhân lực để đảm bảo tính khả thi thực hiện thu.
Bộ GTVT yêu cầu Tổng cục Đường bộ Việt Nam phải chủ động nghiên cứu Tờ trình số 199/TTr-BTC ngày 29/10/2020 của Bộ Tài chính gửi Chính phủ về dự thảo Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) quy định thu phí dịch vụ sử dụng đường cao tốc do Nhà nước đầu tư để xây dựng Đề án Khai thác tài sản kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ đối với các tuyến cao tốc thuộc Dự án đường cao tốc Bắc – Nam (bao gồm việc triển khai thu phí theo cả 2 phương án: thu theo pháp luật về giá và thu theo pháp luật về phí) theo quy định tại Nghị định số 33/2019/NĐ-CP của Chính phủ quy định việc quản lý, sử dụng và khai thác tài sản kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ.
Yêu cầu đầu tiên được Bộ GTVT đặt ra, khi xây dựng Đề án là phải làm rõ các ưu, nhược điểm của từng phương án quản lý, khai thác kết cấu hạ tầng đường bộ, trên cơ sở đó đề xuất phương án quản lý, khai thác cụ thể cho từng tuyến cao tốc.
Yêu cầu thứ hai, trên cơ sở phương thức quản lý, khai thác đề xuất trong Đề án, Tổng cục Đường bộ Việt Nam phải xác định rõ các nhiệm vụ, công việc cần tổ chức thực hiện để triển khai Đề án.
“Đề án cần phân tích, đánh giá các khó khăn, vướng mắc liên quan đến cơ chế, chính sách, có đề xuất giải pháp cụ thể về việc sửa đổi, bổ sung các quy định pháp luật hướng dẫn để đảm bảo việc tổ chức thực hiện Đề án khả thi, đúng quy định pháp luật, đặc biệt là mức thu phí; quy định về tổ chức đấu giá, đấu thầu trong trường hợp thực hiện chuyển nhượng quyền thu phí…”, ông Nguyễn Nhật, Thứ trưởng Bộ GTVT chỉ đạo.
Bộ GTVT cũng cho biết, hiện nay các tuyến cao tốc Cao Bồ - Mai Sơn, Cam Lộ - La Sơn thuộc dự án đường cao tốc Bắc - Nam phía Đông dự kiến hoàn thành vào năm 2021; 9 phân đoạn còn lại, trong đó có 6 tuyến cao tốc sử dụng vốn đầu tư công dự kiến hoàn thành lần lượt trong các năm 2022 - 2023.
Do đó, để có thể sớm triển khai việc thu phí sử dụng đường cao tốc do Nhà nước đầu tư sau khi được Quốc hội (hoặc UBTVQH) chấp thuận, Bộ GTVT yêu cầu Tổng cục Đường bộ Việt Nam sớm hoàn thiện Đề án và báo cáo Bộ GTVT trước ngày 15/4/2021.
