Hiện tại, toàn quốc có hơn 17.000 cửa hàng xăng dầu. Nếu nhân với số hóa đơn phải xuất ra mỗi lần bán lẻ theo chủ trương mới sẽ lên tới hàng chục triệu hóa đơn, thậm chí cả trăm triệu hóa đơn mới được phát hành mỗi tháng. Nhiều cửa hàng bán lẻ xăng dầu cho rằng, quy định trên khiến doanh nghiệp phải tốn kém chi phí đầu tư thiết bị, máy móc trong khi chưa biết lấy từ đâu ra.
RỐT RÁO YÊU CẦU TRIỂN KHAI HÓA ĐƠN ĐIỆN TỬ XĂNG DẦU
Tính từ giữa tháng 11, Thủ tướng đã ban hành 2 công điện liên quan đến hóa đơn điện tử. Cụ thể, ngày 18/11, Thủ tướng Chính phủ có Công điện số 1123/CĐ-TTg về tăng cường quản lý, sử dụng hóa đơn điện tử, góp phần đẩy mạnh công tác chuyển đổi số. Đặc biệt là trong việc lập hóa đơn điện tử tại các cửa hàng bán lẻ xăng dầu cho các khách hàng theo từng lần bán hàng, bảo đảm đúng quy định pháp luật, xử lý nghiêm nếu không thực hiện hoặc cố tình không thực hiện.
Đến ngày 1/12, Thủ tướng Chính phủ có thêm công điện số 1284/CĐ-TTg về tăng cường công tác quản lý, sử dụng hóa đơn điện tử đối với hoạt động kinh doanh, bán lẻ xăng dầu. Việc Thủ tướng liên tiếp có 2 công điện rốt ráo yêu cầu ngành thuế triển khai chủ trương cho thấy sự quan tâm rất lớn của Chính phủ trong đẩy mạnh các hoạt động triển khai liên quan đến tăng cường công tác quản lý, sử dụng hóa đơn điện tử đối với hoạt động kinh doanh, bán lẻ xăng dầu.
Tiếp đó, nhằm triển khai chỉ đạo của Thủ tướng, Bộ Tài chính đã ban hành công văn số 13348/BTC-TCT ngày 4/12/2023 đề nghị Chủ tịch UBND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương quan tâm chỉ đạo và phối hợp chặt chẽ, thường xuyên với Bộ Tài chính trong triển khai hóa đơn điện tử đối với lĩnh vực kinh doanh bán lẻ xăng dầu.
Tổng cục Thuế cũng đã có công văn số 5080/TCT-DNL ngày 13/11/2023, công văn số 5468/TCT-DNL ngày 5/12/2023 chỉ đạo Cục Thuế tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tham mưu UBND chỉ đạo các cơ quan ban, ngành tại địa phương phối hợp với cơ quan thuế khẩn trương triển khai tới doanh nghiệp, cửa hàng kinh doanh bán lẻ xăng dầu phát hành hóa đơn điện tử sau từng lần bán hàng theo quy định.
Việc triển khai hóa đơn điện tử có mã của cơ quan thuế khởi tạo sẽ góp phần tích cực vào công cuộc chuyển đổi số, chống thất thu và tăng thu ngân sách Nhà nước. Đồng thời, việc các tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân khi mua xăng dầu tại các cửa hàng bán lẻ yêu cầu người bán hàng lập hóa đơn theo đúng số lượng hàng hóa đã mua cũng là giải pháp giúp tăng cường công tác quản lý thuế, tạo lập thói quen tiêu dùng văn minh, mua bán hàng hóa có hóa đơn, chứng từ hợp pháp.
Theo Phó Tổng Cục trưởng Tổng Cục Thuế Mai Sơn, việc triển khai hóa đơn điện tử xăng dầu đã có ít nhất 2 năm chuẩn bị về mặt pháp luật với các chính sách trước đó. Trước đó, Tổng Cục thuế đã đưa những thông tin lên website, các hội thảo, xin ý kiến các bộ ngành, UBND các tỉnh, thành phố, các doanh nghiệp chịu tác động trực tiếp.
Các quy định của pháp luật về triển khai hoá đơn điện tử thực hiện làm 2 giai đoạn. Giai đoạn 1 là triển khai tại 6 địa phương gồm Hà Nội, TP.HCM, Bình Định, Quảng Ninh, Hải Phòng và Phú Thọ. Ngày 21/4/2022, Chính phủ, các bộ, ngành, UBND các tỉnh, thành phố đã bấm nút để khánh thành trung tâm triển khai hệ thống hoá đơn điện tử trên toàn quốc.
Giai đoạn 2, đến ngày 1/7/2022, 100% doanh nghiệp, hộ kinh doanh đã chuyển đổi thành công sử dụng hoá đơn điện tử. Kết quả này nhận được sự hưởng ứng cao của cộng đồng doanh nghiệp, trong đó có các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu.
Hóa đơn điện tử xuất từng lần với xăng dầu mang lại nhiều lợi ích như thay đổi về quản lý, quản trị, nâng cao thương hiệu, uy tín doanh nghiệp khi thực hiện minh bạch, chuyển đổi số. Đối với người tiêu dùng, đây cũng là một quyền lợi khi được xác nhận chất lượng, số lượng hàng hóa được cung cấp. Đối với quản lý nhà nước, sẽ góp phần giảm thiểu hành vi gian lận, góp phần thực hiện chuyển đổi số theo định hướng của Chính phủ.
CHI PHÍ ĐẦU TƯ CHO HÓA ĐƠN ĐIỆN TỬ Ở ĐÂU?
Hiện nay, trên toàn quốc có hơn 17.000 cửa hàng xăng dầu. Trong đó, khối các doanh nghiệp nhà nước có gần 6.000 cửa hàng, doanh nghiệp bán lẻ - thương nhân phân phối có hơn 10.000 cửa hàng. Bình quân mỗi năm cả nước tiêu thụ xấp xỉ 20,5 - 21 triệu m3 xăng dầu.
Trong buổi tọa đàm “Triển khai Hóa đơn điện tử trong bán lẻ xăng dầu - Thực trạng và giải pháp”, nhiều doanh nghiệp đã bày tỏ việc triển khai hóa đơn điện tử là áp lực rất lớn, đặc biệt là về mặt tài chính.
Theo Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần Dầu khí Đồng Nai Văn Tấn Phụng, thực trạng bán lẻ xăng dầu rất khó khăn trong 4 năm vừa qua nên việc triển khai đồng loạt hóa đơn bán lẻ xăng dầu là áp lực tài chính lớn cho doanh nghiệp.
"Ước tính một trạm xăng phải bỏ ra 70 triệu đồng để đầu tư cho việc triển khai hóa đơn điện tử này. Cơ sở hạ tầng, hệ thống phần mềm, hóa đơn do các doanh nghiệp tự đầu tư hay do cơ quan nhà nước cung cấp và trong trường hợp bị trục trặc kết nối, ai sẽ chịu trách nhiệm?".
Bên cạnh đó, các doanh nghiệp lo lắng rằng việc xuất hóa đơn bán lẻ xăng dầu sẽ làm đội chi phí. Ông Đặng Hoài Phương, Giám đốc Công ty TNHH xăng dầu Phương Nam Lâm Đồng cho biết, trước đây chi phí bình quân về việc xuất hóa đơn của một cửa hàng khoảng 1 triệu đồng/năm.
Tuy nhiên, các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu vừa nhận báo giá của các công ty phần mềm, cung cấp hóa đơn điện tử với chi phí từ 100 - 165 triệu đồng/năm. Mức đầu tư này cao gấp hơn 100 lần so với hóa đơn mà doanh nghiệp bán lẻ xăng dầu đang sử dụng dẫn đến làm đội chi phí, ảnh hưởng trực tiếp đến người dân và doanh nghiệp.
Đồng tình với vấn đề chi phí, ông Hoàng Trung Dũng, Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Phát triển Phụ gia và Sản phẩm dầu mỏ (APP) cho biết, để thực hiện việc xuất hóa đơn thì mỗi cửa hàng xăng dầu phải đầu tư từ 400 - 700 triệu cho phần cứng, chưa nói đến phần mềm và các chi phí khác liên quan. Tất cả các khoản đầu tư đó, hiện doanh nghiệp bán lẻ chưa biết lấy từ đâu ra.
Liên quan đến vấn đề hoa hồng, sau năm 2022, có tháo gỡ, có thay đổi nhưng hiện nay hoa hồng chỉ ở mức 500 - 600 đồng. Trong công thức tính giá giữa Bộ Tài chính và Bộ Công thương, hoa hồng định mức cho xăng dầu lợi nhuận chỉ có 300 đồng và về đến doanh nghiệp doanh nghiệp đầu mối loanh quanh ở khoảng 800 đồng. Về đến cửa hàng, trừ đi chi phí vận tải các thứ chỉ còn khoảng 500 - 600 đồng.
Ngoài ra, ông Dũng còn bức xúc vì gần đây cán bộ thuế phụ trách doanh nghiệp đã điện thoại hàng chục cuộc cho kế toán trưởng yêu cầu triển khai ngay việc xuất hóa đơn bán lẻ xăng dầu. Thậm chí còn dọa sẽ đến cây xăng đổ xăng, nếu phát hiện không xuất hóa đơn cho khách hàng lẻ sẽ lập biên bản và phạt doanh nghiệp ngay lập tức, gây áp lực rất lớn cho doanh nghiệp.
Với góc nhìn của chuyên gia, Tiến sĩ Vũ Đình Ánh nhìn nhận việc triển khai hóa đơn điện tử trong bối cảnh ngành xăng dầu đang gặp nhiều khó khăn đã gây ra những trở ngại không nhỏ cho doanh nghiệp..
Ông Vũ Đình Ánh cho rằng, khi thực hiện hóa đơn điện tử chắc chắn sẽ làm tăng chi phí, bao gồm chi phí đầu tư và chi phí thường xuyên. Bài toán ở đây là phân bổ chi phí đó như thế nào để đảm bảo doanh nghiệp vẫn có lợi nhuận, vẫn hoạt động được. Do đó, ông đề nghị cơ quan quản lý nhà nước quan tâm đến hoàn cảnh thực tế của các doanh nghiệp xăng dầu.