Nhiều chuyên gia và tổ chức quốc tế đánh giá cao sự phục hồi và phát triển của kinh tế Việt Nam, đặc biệt là trong bối cảnh kinh tế toàn cầu còn nhiều khó khăn. Tuy nhiên không thể phủ nhận những thách thức lớn khi tiếp cận và tồn tại ở các thị trường xuất khẩu lớn. Tại “Diễn đàn Kinh doanh 2025: Giải pháp đột phá hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận thị trường mới”, những vấn đề liên quan đến thị trường xuất khẩu của doanh nghiệp Việt được đưa ra phân tích và kiến nghị giải pháp.
Ông Hoàng Quang Phòng, Phó Chủ tịch Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) nhận định, sau 7 tháng với nhiều kết quả khá toàn diện, kinh tế Việt Nam đang bước vào giai đoạn tăng tốc mạnh mẽ, hướng tới mục tiêu tăng trưởng cả năm đạt 8,3 - 8,5%.
Nhiều tổ chức quốc tế tiếp tục đưa ra những dự báo tích cực về tăng trưởng GDP của Việt Nam trong năm 2025, khi các động lực tăng trưởng truyền thống được thúc đẩy rõ rệt. Cụ thể, tổng vốn FDI đăng ký đạt gần 24,1 tỷ USD, tăng 27,3% so với cùng kỳ. Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tăng 9,3%. Đặc biệt, hoạt động xuất nhập khẩu đã vươn lên mạnh mẽ với mức xuất khẩu kỷ lục 42,26 tỷ USD trong tháng 7, nâng tổng kim ngạch 7 tháng lên 262,44 tỷ USD, tăng 14,8%.
Theo Phó Chủ tịch VCCI, những thành tựu này là kết quả của “những đổi mới mang tính chất cách mạng” trong 7 tháng qua. Nhiều chủ trương, đường lối mới như "Bộ tứ Nghị quyết chiến lược" và việc sắp xếp bộ máy hành chính đã mở đường cho giai đoạn phát triển mới của đất nước, thu hút nguồn vốn tư nhân vào nền kinh tế. Điều này thể hiện rõ qua việc có trên 174.000 doanh nghiệp gia nhập và tái gia nhập thị trường, cùng với gần 536,2 nghìn hộ kinh doanh mới được thành lập.
Tuy nhiên bên cạnh những thuận lợi và kết quả khả quan đạt được, tình hình địa chính trị phức tạp đang làm thay đổi căn bản cấu trúc kinh tế toàn cầu, tái định hình chuỗi giá trị và đẩy nhanh xu hướng dịch chuyển chuỗi cung ứng. Các chính sách thương mại của những thị trường lớn đang làm gia tăng tính bất định và sự phân mảnh của kinh tế thế giới.
Là một nền kinh tế có độ mở lớn nhưng sức chống chịu chưa cao, Việt Nam được dự báo sẽ chịu ảnh hưởng đáng kể từ những rủi ro này. Cụ thể, ngay trong tuần đầu tháng 8, Mỹ đã áp dụng mức thuế đối ứng mới 20% đối với hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến dòng chảy thương mại toàn cầu mà còn gia tăng áp lực lên các doanh nghiệp Việt Nam khi xuất khẩu sang thị trường này.
Cùng với đó, nhiều thị trường đang áp dụng các hàng rào phi thuế quan với những yêu cầu ngày càng khắt khe về môi trường, xã hội và quản trị. Điều này đòi hỏi doanh nghiệp phải đầu tư mạnh mẽ vào chuyển đổi xanh, chuyển đổi số, tăng tỷ lệ nội địa hóa để đáp ứng quy tắc xuất xứ và minh bạch nguồn gốc.
Phó Chủ tịch VCCI nhấn mạnh, để duy trì đà tăng trưởng và cạnh tranh trên cả thị trường trong nước lẫn quốc tế, doanh nghiệp Việt Nam cần phải đổi mới. Mặc dù kim ngạch xuất khẩu năm 2024 đạt hơn 335 tỷ USD, doanh nghiệp vẫn cần có những chiến lược tiếp cận thị trường hiệu quả hơn trong giai đoạn tới.
Đánh giá cơ hội của doanh nghiệp Việt Nam với một thị trường tiềm năng khác là EU, ông Nguyễn Hải Minh, Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam (Eurocham) khẳng định rằng, Việt Nam đang nổi lên nhanh chóng trong thời gian gần đây, trở thành điểm đến hàng đầu của nhiều nhà đầu tư EU. Lợi thế thuế quan thương mại, cùng việc tham gia các hiệp định như EVFTA, tạo nền tảng vững chắc cho hợp tác kinh tế hai bên.
Mới đây, Việt Nam đã thí điểm mô hình khu thương mại tự do, nếu được nhân rộng và triển khai hiệu quả, ông Minh cho rằng đây sẽ là đòn bẩy thu hút mạnh mẽ hơn nữa doanh nghiệp châu Âu.
Hoạt động thương mại song phương cũng sôi động với nhiều đoàn công tác từ châu Âu sang Việt Nam nhấn mạnh quyết tâm thúc đẩy quan hệ Việt Nam – EU, tìm kiếm cơ hội hợp tác và mong muốn tăng nhập khẩu hàng hóa Việt Nam.
Các phiên thảo luận tại diễn đàn đã tập trung vào những chủ đề mang tính sống còn đối với doanh nghiệp Việt Nam trong bối cảnh cạnh tranh toàn cầu ngày càng khốc liệt. Các chuyên gia và đại diện doanh nghiệp đã cùng phân tích và đưa ra giải pháp đột phá, tập trung vào việc tận dụng tối đa các Hiệp định Thương mại tự do (FTA) để mở rộng thị trường xuất khẩu sang châu Âu, Nhật Bản và thị trường Halal.
Bên cạnh đó, diễn đàn cũng đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp nhỏ và vừa, đa dạng hóa thị trường và vượt qua các rào cản thương mại đang gia tăng.
Theo các chuyên gia, để đạt mục tiêu tăng trưởng kinh tế trên 8% trong năm 2025, việc mở rộng thị trường là bài toán sống còn và đòi hỏi doanh nghiệp phải chủ động đầu tư vào hệ thống quản lý chất lượng, truy xuất nguồn gốc, song song với việc tận dụng hiệu quả các FTA thế hệ mới.