Những năm gần đây, sự thay đổi về nhu cầu và thị hiếu của người tiêu dùng đã ảnh hưởng lớn đến thị trường ô tô Việt Nam. Cùng với đó là sự bùng nổ của ô tô điện và nhiều công nghệ mới đã tác động đến hoạt động kinh doanh ô tô số sàn.
Các nhà sản xuất ô tô tại Việt Nam dần dần điều chỉnh chiến lược sản xuất và phân phối, tập trung nhiều hơn vào việc phát triển và cung cấp các mẫu ô tô số tự động và ô tô điện ra thị trường.
DẦN CHUYỂN QUA XE SỐ TỰ ĐỘNG VÀ Ô TÔ ĐIỆN
Toàn ngành ô tô toàn cầu đã chứng kiến nhiều sự xoay chuyển đáng kể trong những năm gần đây. Tỷ trọng ô tô số sàn ngày càng giảm, đặc biệt ở những quốc gia có nền kinh tế hàng đầu.
Báo cáo của Công ty phân tích dữ liệu ngành công nghiệp ô tô toàn cầu JATO Dynamics, tỷ trọng xe số sàn trong tổng doanh số bán xe hạng nhẹ trong năm 2023 có sự chênh lệch rõ rệt giữa các khu vực.
Ở Hàn Quốc, tỷ lệ này là 0%, Mỹ và Canada là 1%, cho thấy gần như toàn bộ người tiêu dùng ở các nước này đã chuyển sang sử dụng xe số tự động.
Các quốc gia phát triển khác như Úc, New Zealand và Nhật Bản tỷ trọng xe số sàn là 2%. Trong khi đó, tỷ trọng tại khu vực Đông Nam Á là 15%, Mỹ Latinh 36% và Nam Phi 42%. Có thể thấy, khách hàng Nam Mỹ và châu Phi vẫn trung thành với mẫu xe chuyển số bằng tay và chân đạp côn.
Các công nghệ hiện đại và sự “tiến hóa” trong ngành sản xuất xe hơi đã dẫn đến sự chuyển dịch này, khiến cho xe số tự động và ô tô điện trở thành xu hướng trên thị trường ô tô toàn cầu.
Ngược về quá khứ, khoảng một thập kỷ trước, thị trường ô tô Việt phổ biến là các mẫu xe số sàn. Thậm chí, bản số sàn có khi còn chiếm một nửa tổng số phiên bản của một mẫu xe cụ thể.
Phiên bản xe số sàn được chia làm hai loại là phiên bản tiêu chuẩn và bổ sung. Phiên bản số sàn tiêu chuẩn có ít trang bị, phù hợp với tệp khách hàng mua để phục vụ việc kinh doanh vận tải.
Trong khi đó, phiên bản số sàn bổ sung được trang bị nhiều tính năng hơn dành cho những khách hàng lần đầu mua xe và có sở thích lái xe số sàn.
Cùng với xu hướng toàn cầu, việc mua xe số tự động đang dần trở nên phổ biến hơn tại Việt Nam. Vấn đề ùn tắc giao thông ngày càng tồi tệ, nhất là ở các thành phố lớn, điều này khiến nhiều lái xe số sàn cảm thấy vất vả khi di chuyển.
Thêm vào đó, xe số sàn khá chật vật khi “đổ đèo”, khiến cho nhiều tài xế quyết định chuyển sang xe số tự động. Nhiều hãng taxi tại Việt Nam cũng đã nói lời tạm biệt với ô tô số sàn trong vài năm trở lại đây.
Nắm bắt được nhu cầu của khách hàng, các nhà sản xuất ô tô cũng dần chuyển dịch sang sản xuất xe số tự động. Chi phí sản xuất hộp số sàn và hộp số tự động có mức chênh lệch không quá lớn. Hơn nữa, chi phí tiêu hao nhiên liệu giữa hai hộp số trên cũng không đáng kể.
Sự bùng nổ của ô tô điện đang khuấy đảo ngành công nghiệp ô tô, khi mỗi năm có khoảng 2 triệu chiếc lăn bánh trên toàn cầu. Con số áp đảo này cũng là một trong những lý do khiến do ô tô số sàn trở nên yếu thế.
NGÀY CÀNG ÍT LỰA CHỌN
Hiện nay, số lượng phiên bản số sàn của các mẫu ô tô đang ngày càng giảm đi. Thậm chí, nhiều mẫu ô tô mới trên thị trường, đặc biệt là các mẫu gầm cao, đã hoàn toàn loại bỏ bản số sàn khỏi danh sách sản phẩm của họ.
Hyundai Accent và Toyota Vios là hai mẫu xe rất được ưa chuộng trong phân khúc sedan hạng B. Cả hai đều từng có ít nhất hai phiên bản số sàn trong tổng số 4 đến 5 phiên bản được phân phối tại thị trường Việt.
Thời điểm hiện tại, Toyota Vios chỉ còn duy nhất bản Vios E MT được trang bị hộp số sàn. Trong khi đó, Hyundai Accent vừa bước sang thế hệ mới cho ra mắt 3 phiên bản số tự động và chỉ 1 phiên bản số sàn.
Mẫu SUV Kia Sonet khi “chớm” ra mắt thị trường Việt cách đây 3 năm cũng chỉ có 1 phiên bản số sàn. Ở bản nâng cấp mới nhất, mẫu Sonet đã loại bỏ hoàn toàn bản số sàn.
Đáng chú ý, các dòng ô tô gầm cao mới ra mắt thị trường như Mitsubishi Xforce, Hyundai Venue cũng loại bỏ phiên bản xe số sàn ra khỏi danh mục sản phẩm bán tại thị trường Việt.
Quan sát danh mục sản phẩm ô tô đang mở bán trên thị trường, từ phân khúc hạng D trở lên đã không còn mẫu xe được trang bị hộp số sàn, ngoại trừ Toyota Fortuner.
Bên cạnh đó, phân khúc xe hạng C cũng chỉ còn Kia K3, New MG5 MT và Hyundai Elantra vẫn sử dụng hộp số sàn. Số lượng ô tô có tùy chọn hộp số sàn ở phân khúc xe nhỏ chiếm nhiều hơn, bởi phân khúc này được nhiều người mua để chạy xe dịch vụ, không quá để tâm đến trang bị.
Những mẫu xe MPV hướng tới khách hàng cá nhân là Toyota Veloz và Honda BR-V hiện tại cũng chỉ sử dụng hộp số tự động.
Từ xu hướng phổ biến trên thế giới và sự chuyển dịch trong thị trường xe hơi tại Việt Nam, có thể dự đoán rằng số lượng xe số sàn sẽ ngày càng giảm bớt. Tuy nhiên, dòng sản phẩm này chưa thể nói là sẽ biến mất sớm bởi vẫn tồn tại một nhóm khách hàng trung thành với việc lái xe số sàn.
Xe số sàn còn là trang bị không thể thiếu trên những dòng xe chỉ dành cho những “tay chơi” như Honda Civic Type R hay Porsche 911. Đối với những người mua hai mẫu xe này, việc sử dụng hộp số thủ công không chỉ mang lại cảm giác lái xe thú vị và phấn khích hơn, mà còn phù hợp với tính năng hiệu suất và tinh chỉnh lái xe chuyên nghiệp.
Dù cho xu hướng chung là sự phát triển và chuyển đổi sang xe số tự động, việc duy trì và phát triển các phiên bản số sàn vẫn có vai trò quan trọng đối với một số đối tượng người dùng đặc biệt.
Trong năm 2023, 19 chiếc Civic Type R tới tay khách hàng, chủ sở hữu của những chiếc ô tô thể thao này đa số là các đại gia và người nổi tiếng. Do đó, trong tương lai gần, mặc dù số lượng sẽ giảm, nhưng xe số sàn vẫn tiếp tục tồn tại và phát triển trong ngành công nghiệp ô tô toàn cầu.
