Ngày 6/4, Cục Thống kê (Bộ Tài chính) tổ chức họp báo công bố số liệu thống kê kinh tế - xã hội quý 1/2025.
TỔNG KIM NGẠCH XUẤT NHẬP KHẨU ĐẠT 202,5 TỶ USD
Theo số liệu từ buổi họp báo, về xuất nhập khẩu, tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu hàng hóa trong tháng 3 đạt 75,39 tỷ USD, tăng 18,2% so với tháng trước và tăng 16,6% so với cùng kỳ năm trước. Tính chung quý 1/2025, tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu hàng hóa đạt 202,52 tỷ USD, tăng 13,7% so với cùng kỳ năm trước, trong đó xuất khẩu tăng 10,6%; nhập khẩu tăng 17,0%. Cán cân thương mại hàng hóa xuất siêu 3,16 tỷ USD.
Trong đó, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa đạt 102,84 tỷ USD quý 1 tăng 10,6% so với cùng kỳ năm trước. Tính theo khu vực, khu vực kinh tế trong nước đạt 29,02 tỷ USD, tăng 15,0%, chiếm 28,2% tổng kim ngạch xuất khẩu; khu vực có vốn đầu tư nước ngoài (kể cả dầu thô) đạt 73,82 tỷ USD, tăng 9,0%, chiếm 71,8%.
Kim ngạch nhập khẩu hàng hóa tháng 3/2025 đạt 36,88 tỷ USD, tăng 12,9% so với tháng trước. Tính chung quý 1/2025, kim ngạch nhập khẩu hàng hóa đạt 99,68 tỷ USD, tăng 17,0% so với cùng kỳ năm trước, trong đó khu vực kinh tế trong nước đạt 36,78 tỷ USD, tăng 19,3%; khu vực có vốn đầu tư nước ngoài đạt 62,9 tỷ USD, tăng 15,8%.
Về thị trường xuất, nhập khẩu hàng hóa quý 1/2025, Hoa Kỳ là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam với kim ngạch đạt 31,4 tỷ USD. Trung Quốc là thị trường nhập khẩu lớn nhất của Việt Nam với kim ngạch đạt 38,1 tỷ USD.
Về dịch vụ, kim ngạch xuất khẩu dịch vụ quý 1 ước đạt 7,58 tỷ USD, tăng 21,7% so với cùng kỳ năm trước. Kim ngạch nhập khẩu dịch vụ quý 1 ước đạt 9,22 tỷ USD (trong đó đã tính trong phí dịch vụ vận tải và bảo hiểm của hàng hóa nhập khẩu là 3,16 tỷ USD), tăng 18,0% so với cùng kỳ năm trước. Nhập siêu dịch vụ quý 1/2025 là 1,64 tỷ USD.
Về chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 3/2025 giảm 0,03% so với tháng trước, chủ yếu do giá xăng dầu, giá gạo giảm theo giá thế giới. Con số này tăng 1,3% so với tháng 12/2024 và tăng 3,13% so với cùng kỳ năm trước. Tính chung quý 1/2025, CPI tăng 3,22% so với cùng kỳ năm trước; lạm phát cơ bản tăng 3,01%.
THÁCH THỨC TỪ THUẾ ĐỐI ỨNG CỦA MỸ
Tại buổi họp báo, trả lời báo chí về vấn đề Thuế đối ứng mới của Mỹ ảnh hưởng như thế nào đến xuất khẩu Việt Nam, Cục Thống kê cho biết, kinh tế Việt Nam hiện nay đang hội nhập sâu rộng và có độ mở lớn với kinh tế thế giới. Vì vậy, moi biến động của kinh tế, chính trị trên thế giới sẽ tác động đến kinh tế Việt Nam.
Mỹ là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam với tổng kim ngạch xuất khẩu chiếm khoảng 30% trong tổng kim ngạch xuất khẩu hàng hoá của Việt Nam sang nước ngoài. Đồng thời, có thể nói hoạt động thương mại giữa Việt Nam và Mỹ là động lực tăng trưởng quan trọng trong nền kinh tế của nước ta.
Theo thống kê, thặng dư thương mại giữa Việt Nam và Mỹ bằng khoảng 22% GDP cả nước năm 2024. Do đó, mà việc Mỹ áp thuế đối ứng 46% lên nền kinh tế Việt Nam sẽ là một thách thức lớn và tác động tiêu cực đến các nhóm mặt hàng xuất khẩu.
Đặc biệt là 6 nhóm hàng chiếm tỷ trọng rất lớn các mặt hàng xuất khẩu qua Mỹ. Đó là: máy vi tính điện tử và linh kiện, máy móc thiết bị dụng cụ và phụ tùng, điện thoại các loại và linh kiện, dệt may, giày dép, gỗ và các sản phẩm gỗ. 6 nhóm này chiếm hơn 74% tổng kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam qua Mỹ năm 2024.
Với mức thuế đối ứng trên sẽ khiến giá bán hàng xuất khẩu Việt Nam tại thị trường Mỹ tăng cao. Từ đó làm giảm khả năng cạnh tranh của các sản phẩm của Việt Nam trên thị trường Mỹ. Điều này sẽ làm giảm sức hấp dẫn, thu hút của thị trường Việt Nam với các nhà đầu tư nước ngoài.
Trong các nhóm hàng chịu ảnh hưởng lớn thì nhóm hàng dệt may, giày dép, gỗ và sản phẩm gỗ chiếm tỷ trọng 40% tổng kim ngạch xuất khẩu tại Việt Nam. Khi Mỹ áp mức thuế như vậy thì các nhà sản xuất nội địa sẽ gặp khó khăn trong việc tìm kiếm thị trường thay thế. Vì vậy, kim ngạch xuất khẩu của các nhóm hàng này có thể suy giảm do phải đối mặt với chi phí cao hơn, lượng đơn hàng đặt giảm.
Đối với nhóm hàng điện tử, máy móc, thiết bị điện thoại thì khối doanh nghiệp FDI chiếm tỷ trọng khoảng 93% tổng kim ngạch xuất khẩu. Việc áp thuế đối ứng 46% sẽ khiến các doanh nghiệp FDI sẽ chuyển một phần hoạt động sản xuất hoặc các hàng hoá hoàn thiện sang quốc gia khác. Tuy nhiên những nhóm hàng này sẽ chịu sự tác động ít hơn vì quy mô sản xuất đầu tư lớn. Nhưng mức thuế quan cao cũng sẽ tác động tiêu cực tới các quyết định đầu tư trong tương lai của các nhà đầu tư nước ngoài.
Ngoài ra, việc Mỹ áp thuế đối ứng cao lên các quốc gia trên thế giới làm gia tăng lạm phát, ảnh hưởng đến sức tiêu dùng của người dân. Từ đó tác động đến xuất khẩu của Việt Nam.
Về giải pháp để giảm thiểu tác động tiêu cực của thuế đối ứng, theo Cục Thống kê, Việt Nam cần tăng cường đối thoại song phương với Mỹ, làm rõ các yếu tố lợi ích thương mại song phương giữa 2 quốc gia. Đồng thời khẳng định Việt Nam là đối tác thương mại công bằng và đáng tin cậy.
Bên cạnh đó, Việt Nam cần nỗ lực cân bằng cán cân thương mại giữa xuất khẩu và nhập khẩu với Mỹ, thúc đẩy nhập khẩu hàng hoá của Mỹ. Việt Nam cũng cần cải thiện các yếu tố mà hiện nay Mỹ cho rằng Việt Nam đang bảo hộ và cạnh tranh không lành mạnh. Song song với đó, Việt Nam cần tăng cường, khai thác hiệu quả, tận dụng lợi thế của các FTA để gia tăng xuất khẩu sang các thị trường khác, thay thế lượng suy giảm đối với thị trường của Mỹ.
Các doanh nghiệp, hiệp hội, ngành nghề cũng cần lên kịch bản ứng phó khác nhau và tìm kiếm các giải pháp để duy trì khả năng cạnh tranh trên thị trường Mỹ.
"Ngoài ra, Chính phủ cần triển khai các biện pháp hỗ trợ doanh nghiệp và thúc đẩy đàm phán để giảm thiểu tác động của thuế đối ứng với xuất khẩu Việt Nam", đại diện Cục Thống kê nêu quan điểm.
