Hôm nay (23/12), trong khuôn khổ của Hội nghị Thành phố Thông minh Việt Nam – Châu Á 2025, Hiệp hội Phần mềm và Dịch vụ CNTT Việt Nam (VINASA) đã tổ chức Lễ Công bố và Trao Giải thưởng Thành phố Thông minh Việt Nam 2025 (Vietnam Smart City Award 2025).
18 giải thưởng từ 75 đề cử để trao giải, bao gồm 08 giải cho khối đô thị và 10 giải cho các giải pháp công nghệ đã được hội đồng lựa chọn. Sự kiện năm nay không chỉ đánh dấu bước chuyển mình của các đô thị sang kỷ nguyên "Chuyển đổi kép" (chuyển đổi xanh và chuyển đổi số) mà còn tôn vinh mục tiêu cốt lõi nhất của công nghệ: Kiến tạo những "Thành phố đáng sống".
HƯỚNG ĐẾN THÀNH PHỐ XANH – THÔNG MINH – PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG
Với việc được ghi nhận giải thưởng tại 03 hạng mục bao gồm: Quản trị, điều hành thông minh, Môi trường xanh – Phát triển bền vững; và thành phố hấp dẫn khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, Thành phố Đà Nẵng đã được xướng tên xuất sắc nhất tại Giải thưởng Thành phố Thông minh Việt Nam 2025. Đây là lần thứ 6 liên tiếp Đà Nẵng nhận được Giải thưởng danh giá này.
Năm vừa qua, Đà Nẵng đã có những nỗ lực và quyết tâm rất lớn: Không chỉ làm tốt về môi trường hay du lịch, thành phố đang tiên phong xây dựng hạ tầng cho công nghiệp vi mạch bán dẫn, AI, phát triển trung tâm tài chính của khu vực với nhiều chính sách và ưu đãi hấp dẫn cho thử nghiệm và phát triển kinh tế số, Đà Nẵng đã chứng minh rằng, một "Thành phố thông minh" trong kỷ nguyên mới không chỉ là nơi có không khí trong sạch, bãi biển đẹp, mà phải là nơi tạo ra cơ hội việc làm chất lượng cao, nơi quy tụ những "đại bàng" công nghệ thế giới, biến thành phố thành một trung tâm đổi mới sáng tạo đẳng cấp khu vực.
Song hành cùng Đà Nẵng, Thủ đô Hà Nội đã ghi dấu ấn đột phá ở hạng mục Thành phố Điều hành và Quản lý thông minh (Lĩnh vực dịch vụ công). Hà Nội đã giải quyết một trong những "điểm nghẽn" lớn nhất của các siêu đô thị: Giao tiếp với công dân. Việc đưa vào vận hành Tổng đài AI và trợ lý ảo hỗ trợ người dân 24/7, cùng ứng dụng công dân số iHanoi đã biến công nghệ trở thành cầu nối nhân văn, giúp chính quyền "nghe được, hiểu được và phục vụ được" từng người dân một cách minh bạch, nhanh chóng. Với một siêu đô thị hơn 10 triệu dân, đây được coi là một trong những thành tựu lớn rất đáng ghi nhận.
Bên cạnh đó, tỉnh Tây Ninh, thành phố Huế và các địa phương đạt giải khác cũng được ghi nhận nhờ sự kiên trì xây dựng nền tảng quản trị số từ gốc rễ, lấy người dân làm trung tâm của sự phục vụ.
Điểm nhấn của năm 2025 của Giải thưởng chính là việc để người dân trên mọi miền của Tổ quốc bình chọn "Đô thị đáng sống". Đây là thông điệp mạnh mẽ mà Ban tổ chức muốn gửi gắm: Công nghệ dù hiện đại đến đâu (AI, Bán dẫn, IoT) cũng chỉ là công cụ. Đích đến cuối cùng phải là hạnh phúc của con người.
Với 7 tiêu chí bình chọn gồm: Quản trị, giao thông, môi trường, hạ tầng, khởi nghiệp, an ninh, và kinh tế số. Kết quả có hơn 200.000 lượt bình chọn đã được thực hiện. Đà Nẵng là thành phố có được lượt bình chọn gần như tuyệt đối với 163.984 lượt bình chọn chiếm gần 70% số phiếu. Huế và Quảng Ninh là 2 tỉnh thành chiếm vị trí thứ 2 và thứ 3 với lần lượt là 65.379 và 21.120 phiếu. Đặc biệt, Huế - thành phố văn hoá di sản nổi tiếng, là thành phố có số lượng người ngoại tỉnh bình chọn cao nhất cả nước với hơn 8.000 người ngoại tỉnh bình chọn. Top 5 tỉnh thành có số điểm bình chọn của người dân cao nhất trong tất cả các hạng mục là: Đà Nẵng, Quảng Ninh, Lạng Sơn, Huế và Nghệ An.
Sự tham gia bình chọn, đánh giá của người dân trên toàn quốc cho thấy mối quan tâm ngày càng cao của người dân với chất lượng của cuộc sống nơi đô thị.
CHUYỂN ĐỔI KÉP: XU HƯỚNG CỦA DOANH NGHIỆP CÔNG NGHỆ 2025
Bức tranh giải thưởng năm nay cũng phản ánh rõ nét xu hướng "Chuyển đổi Kép" (Twin Transition) – sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa chuyển đổi số và chuyển đổi xanh.
Trong 10 giải pháp công nghệ xuất sắc nhất, chúng ta không còn thấy nhiều các phần mềm quản lý văn bản đơn thuần. Thay vào đó là sự trỗi dậy của GreenTech (công nghệ xanh) và AI Security (An ninh AI). Cụ thể:
Nhóm năng lượng và môi trường: Các giải pháp quản lý năng lượng tòa nhà, chiếu sáng thông minh hay vật liệu công nghệ cao được vinh danh nhờ khả năng cắt giảm chi phí vận hành và phát thải carbon thực tế. Đây là lời giải trực diện cho bài toán NetZero của các đô thị.
Nhóm dữ liệu và an ninh: Sự xuất hiện của các giải pháp AI giám sát hành vi hay nền tảng dữ liệu số hóa quy hoạch bất động sản cho thấy chiều sâu trong việc khai thác dữ liệu. Doanh nghiệp không chỉ thu thập dữ liệu, mà đang dùng AI để "thổi hồn" vào dữ liệu, giúp dự báo và phòng ngừa rủi ro cho đô thị.
Phát biểu tại lễ khai mạc và trao giải, ông Nguyễn Văn Khoa – Chủ tịch VINASA, Trưởng Ban tổ chức đã có những nhận định về xu hướng phát triển của Smart City. Theo ông Khoa, đô thị thông minh, theo định nghĩa mới, là đô thị vận hành dựa trên dữ liệu, công nghệ số và đổi mới sáng tạo, trong đó con người là trung tâm, chính quyền là người kiến tạo, doanh nghiệp là động lực, và công nghệ là công cụ – nhằm tối ưu quản trị, nâng cao chất lượng sống, phát triển kinh tế bền vững và bảo vệ môi trường. Đô thị thông minh không đồng nghĩa với nhiều cảm biến hay phần mềm, mà là sự kết nối giữa chính quyền – doanh nghiệp – người dân – cộng đồng và liên thông dữ liệu, quy trình, chính sách và nguồn lực.
"Theo đó, Giải thưởng Thành phố thông minh Việt Nam cũng liên tục được đổi mới, ghi nhận kịp thời những thành tích xuất sắc và chuyển biến mạnh mẽ của các tỉnh thành phố, đồng thời lựa chọn, giới thiệu, kết nối những sản phẩm công nghệ xuất sắc cho đô thị và cuộc sống góp phần thúc đẩy phát triển đô thị thông minh, bền vững vì hạnh phúc của người dân và phát triển kinh tế” - ông Khoa nói.
Theo Ban tổ chức, Giải thưởng Thành phố Thông minh Việt Nam được VINASA khởi xướng từ năm 2020, trong bối cảnh Đề án 950 về phát triển đô thị thông minh bền vững Việt Nam giai đoạn 2018 - 2025 đang bước vào giai đoạn tăng tốc.
Sự kiện được kỳ vọng sẽ mở ra những hướng đi mới, thúc đẩy sự hợp tác chặt chẽ giữa Nhà nước – Nhà công nghệ – Nhà đầu tư, nhằm hiện thực hóa khát vọng kiến tạo những đô thị Việt Nam hiện đại, bản sắc và đáng sống.
