Tại Hội thảo lấy ý kiến doanh nghiệp đối với Dự thảo Nghị định về thanh toán không dùng tiền mặt thay thế Nghị định 101/2012/NĐ-CP vừa được tổ chức gần đây, một vấn đề nóng của Hội thảo là quy định về hạn chế đầu tư nước ngoài vào lĩnh vực trung gian thanh toán, theo đề xuất tại Dự thảo không quá 49%.
Chia sẻ về vấn đề này, ông Nguyễn Thành Hưng, Chủ tịch Hiệp hội Thương mại điện tử (TMĐT) góp ý, mặc dù TMĐT phát triển nhanh gần đây nhưng tỷ lệ thanh toán không dùng tiền mặt trong những năm nay không tăng. Để phát triển thanh toán không dùng tiền mặt, cần thiết phải có vốn đầu tư nước ngoài, vì đây là lĩnh vực có nhiều rủi ro, trong khi nguồn vốn trong nước chưa sẵn sàng.
Cũng nêu quan điểm cá nhân, ông Nishikawa, thành viên Hội đồng quản trị CTCP Dịch vụ trực tuyến Cộng đồng Việt (Ví điện tử Payoo), đại diện cho nhà đầu tư NTT (Nhật Bản) cho rằng các nhà đầu tư nước ngoài có sự đóng góp lớn không chỉ vì về vốn đầu tư mà cả công nghệ, tri thức để phát triển, do đó NHNN cần cân nhắc về quy định hạn chế vốn đầu tư nước ngoài.
Một số chuyên gia pháp lý quan ngại việc hạn chế đầu tư nước ngoài có thể vi phạm các cam kết quốc tế của Việt Nam tại WTO, CPTPP, có thể dẫn đến nguy cơ Chính phủ Việt Nam bị khởi kiện bởi nhà đầu tư nước ngoài.
Ông Phùng Anh Tuấn, Phó Tổng thư ký Hiệp hội các nhà đầu tư tài chính cho rằng, cơ quan quản lý cần cân nhắc nhiều giải pháp khác nhau để kiểm soát, theo dõi và ngăn chặn các hoạt động đầu tư không mong muốn cụ thể, thay vì áp đặt hạn chế trên toàn thị trường.
Trả lời ý kiến của các chuyên gia và đại diện doanh nghiệp, phía cơ quan soạn thảo - ông Lê Anh Dũng, Phó Vụ trưởng Vụ Thanh toán (NHNN) cho biết, NHNN đã rà soát các cam kết quốc tế của Việt Nam tại các Hiệp định như: Hiệp định WTO, Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) và điều ước quốc tế về đầu tư, đồng thời, NHNN cũng tham vấn một số bộ, ngành liên quan về vấn đề tỷ lệ sở hữu nước ngoài, NHNN đã đưa ra một số phân tích về vấn đề này.
Theo đó, NHNN khẳng định khái niệm và phạm vi trung gian thanh toán theo quy định của pháp luật trong nước không thuộc phạm vi cam kết mở cửa của Việt Nam tại Hiệp định WTO và Hiệp định CPTPP. Do vậy các quy định pháp luật để quản lý dịch vụ trung gian thanh toán, trong đó có quy định tỷ lệ sở hữu nhà đầu tư nước ngoài trong tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán để đưa vào dự thảo Nghị định không thuộc phạm vi cam kết và không chịu ràng buộc bởi các cam kết quốc tế đã dẫn ở trên.
NHNN cho rằng, dịch vụ trung gian thanh toán là ngành nghề kinh doanh có điều kiện tác động trực tiếp đến quyền lợi của người tham gia dịch vụ; cũng như ảnh hưởng đến sự ổn định, an ninh, an toàn trong thực hiện chính sách tiền tệ quốc gia.
Do đó một trong các điều kiện tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán phải đáp ứng để được cấp Giấy phép là tỷ lệ tối đa nhà đầu tư nước ngoài góp vốn vào tổ chức trung gian thanh toán, quy định này được đề ra nhằm tạo thuận lợi thu hút vốn đầu tư nước ngoài nhưng vẫn bảo đảm được vai trò chủ động của các doanh nghiệp trong nước, bảo đảm an ninh, an toàn cho hoạt động ngân hàng - tài chính, chủ quyền quốc gia trong lĩnh vực tài chính - ngân hàng góp phần phục vụ công tác phòng, chống rửa tiền nhằm tạo sự minh bạch và lành mạnh trong hoạt động cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán.
