Công ty Chứng khoán VNDirect vừa công bố báo cáo thị trường trái phiếu quý 2/2024. Theo số liệu từ báo cáo, trong quý vừa qua có 119 đợt phát hành trái phiếu doanh nghiệp trong nước thành công với tổng giá trị phát hành đạt khoảng 119.270 tỷ đồng, cao gấp 4,1 lần so với quý 1/2024 và cao gấp gần 3 lần so với cùng kỳ. Trong đó, có 117 đợt phát hành riêng lẻ với tổng giá trị phát hành đạt 116.770 tỷ đồng, chiếm 97,9% tổng giá trị phát hành. Và 2 đợt phát hành ra công chúng với giá trị phát hành đạt 2.500 tỷ đồng, chiếm 2,1%.
NHÓM NGÂN HÀNG CHIẾM 72,8% TỔNG GIÁ TRỊ TRÁI PHIẾU RIÊNG LẺ PHÁT HÀNH
Theo thống kê của VNDirect, hoạt động phát hành trái phiếu riêng lẻ đã có sự phục hồi mạnh trong quý 2/2024, với tổng giá trị phát hành cao gấp 7,7 lần so với quý liền trước và tăng 232,8% so với cùng kỳ. Trong khi đó, hoạt động phát hành công chúng quý 2 có sự sụt giảm với tổng giá trị phát hành giảm 81,7% so với quý 1 và giảm 54,2% so với cùng kỳ.
VNDirect nhận thấy rằng, sự phục hồi của hoạt động phát hành trái phiếu riêng lẻ trong quý 2/2024 đến từ sự gia tăng phát hành trở lại của nhóm ngân hàng. Theo đó, nhóm này đã phát hành 85.037 tỷ đồng trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ, chiếm 72,8% tổng giá trị trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ phát hành.
Các ngân hàng đã gia tăng phát hành trái phiếu trong quý 2 với mục đích tăng tỷ lệ vốn huy động trung và dài hạn nhằm đảm bảo đủ tỷ lệ tối đa vốn huy động ngắn hạn cho vay trung và dài hạn theo quy định của Ngân hàng Nhà nước.
Bên cạnh đó, hoạt động phát hành của nhóm bất động sản cũng tích cực hơn trong quý 2/2024 với tổng giá trị trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ phát hành đạt 14.740 tỷ đồng, chiếm 12,5% tổng giá trị phát hành, tăng 39,6% so với quý trước và tăng 31,6% so với cùng kỳ.
Các đợt phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ trong quý vừa qua có lãi suất phát hành trung bình là 7,28%; giảm mạnh so với lãi suất phát hành trung bình 9,16% trong quý 1/2024. VNDirect cho rằng, tỷ trọng số đợt phát hành của nhóm ngân hàng tăng mạnh trong quý 2/2024 là nguyên nhân khiến lãi suất phát hành trung bình giảm mạnh so với quý trước đó. Do các đợt phát hành của nhóm ngân hàng trong quý 2 có kỳ hạn phổ biến là 2 – 3 năm, với lãi suất từ 4,5 – 6,2%, thấp hơn khá nhiều so với mặt bằng lãi suất phát hành của nhóm ngành khác.
Các tổ chức đã phát hành trái phiếu doanh nghiệp nhiều nhất trong quý 2/2024 bao gồm: Ngân hàng Thương mại Cổ phần Kỹ Thương Việt Nam (Techcombank) phát hành 22.000 tỷ đồng, Ngân hàng Thương mại Cổ phần Đầu Tư và Phát Triển Việt Nam (BIDV) phát hành 10.745 tỷ đồng, Ngân hàng Thương mại Cổ phần Á Châu (ACB) phát hành 10.000 tỷ đồng, Công ty Cổ phần Vinhomes phát hành 8.500 tỷ đồng…
DOANH NGHIỆP CHẬM THANH TOÁN TRÁI PHIẾU PHẦN LỚN NẰM Ở NHÓM BẤT ĐỘNG SẢN
Số liệu được tổng hợp theo thông tin trên Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX) công bố đến ngày 15/7/2024 cho thấy, tổng giá trị trái phiếu doanh nghiệp được mua lại trước hạn trong quý 2/2024 đạt hơn 53.115 tỷ đồng, tăng 125,9% so với quý 1, song vẫn giảm 37% so với cùng kỳ.
Trong đó, ngân hàng là nhóm thực hiện mua lại trái phiếu trước hạn nhiều nhất trong quý 2/2024, với tổng giá trị mua lại đạt hơn 43.715 tỷ đồng, chiếm 82,3% tổng giá trị trái phiếu doanh nghiệp được mua lại trước hạn. Nếu loại trừ nhóm ngân hàng, tổng giá trị trái phiếu doanh nghiệp được mua lại trước hạn trong quý 2/2024 chỉ đạt 9.400 tỷ đồng, giảm 54% so với quý liền trước.
Nhóm mua lại nhiều thứ 2 là nhóm bất động sản, với giá trị mua lại đạt hơn 3.756 tỷ đồng, chiếm 7% tổng giá trị trái phiếu doanh nghiệp được mua lại trước hạn.
Cùng với đó, hoạt động đàm phán gia hạn kỳ hạn trái phiếu giữa các tổ chức phát hành và các trái chủ vẫn diễn ra sôi động trong quý 2/2024. Tính đến ngày 15/7, đã có hơn 90 tổ chức phát hành đạt được thỏa thuận gia hạn kỳ hạn trái phiếu với các trái chủ và đã có báo cáo chính thức lên HNX.
Tổng giá trị trái phiếu đã được gia hạn là hơn 151.000 tỷ đồng. Trong đó tổng giá trị trái phiếu có thời gian đáo hạn trong 6 tháng đầu năm 2024 đã được gia hạn là hơn 32.500 tỷ đồng, chiếm 21,5% tổng giá trị trái phiếu đã được gia hạn kỳ hạn.
Đáng chú ý, thị trường bất động sản mặc dù đã thoát qua vùng đáy tuy nhiên thị trường vẫn ảm đạm và cần tiếp tục có những biện pháp tháo gỡ khó khăn đặc biệt là gỡ vướng về pháp lý để có thể khơi thông thị trường. Hoạt động sản xuất kinh doanh chung của nền kinh tế mặc dù đang dần phục hồi, tuy nhiên vẫn còn nhiều doanh nghiệp vẫn đang đối mặt với áp lực chi phí vốn và cạnh tranh tăng cao.
Trong bối cảnh vẫn còn nhiều khó khăn, nhiều tổ chức phát hành, đặc biệt là nhóm doanh nghiệp bất động sản vẫn đang tiếp tục gặp khó khăn về dòng tiền dẫn đến chậm thanh toán các nghĩa vụ nợ trái phiếu đến hạn.
Theo thông báo của HNX , tính đến ngày 15/7, có khoảng hơn 80 doanh nghiệp nằm trong danh sách chậm nghĩa vụ thanh toán lãi hoặc nợ gốc trái phiếu doanh nghiệp.
Số tiền nợ gốc đến hạn trong 6 tháng đầu năm chậm thanh toán là hơn 11.000 tỷ đồng, chiếm 11% tổng giá trị đáo hạn, và chiếm 15,7% tổng giá trị đáo hạn sau khi loại trừ nhóm ngân hàng.
Tổng số tiền nợ gốc đến hạn trong 6 tháng đầu năm 2024 chậm thanh toán và giá trị trái phiếu có thời gian đáo hạn đã được gia hạn kỳ hạn là khoảng 43.500 tỷ đồng, chiếm 43,5% tổng giá trị đáo hạn trong nửa đầu năm 2024, và chiếm 62% tổng giá trị đáo hạn khi loại trừ nhóm ngân hàng.
Theo ước tính của VNDirect, tổng dư nợ trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ của 80 doanh nghiệp này là khoảng 190.000 tỷ đồng, chiếm khoảng 18,7% dư nợ trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ toàn thị trường. Phần lớn trong số các tổ chức phát hành này là các doanh nghiệp thuộc nhóm bất động sản.
VNDirect cũng dự báo, áp lực đáo hạn trái phiếu sẽ hạ nhiệt trong quý 3/2024 sau khi tăng mạnh trong quý vừa qua. Ước tính sẽ có khoảng hơn 38.500 tỷ đồng trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ đáo hạn trong quý 3/2024, giảm 27,2% so với quý trước. Trong đó, bất động sản là nhóm có tổng giá trị trái phiếu đáo hạn lớn nhất, chiếm tỷ trọng 49%, đứng thứ 2 là nhóm ngân hàng chiếm tỷ lệ 26,7%.
