Doanh nghiệp xe máy đau đầu vì bị xâm hại sở hữu trí tuệ

Báo động vi phạm sở hữu trí tuệ trong sản xuất xe máy

Những con số vi phạm về sở hữu trí tuệ trong lĩnh vực sản xuất xe máy tại Việt Nam được đưa ra tại Hội thảo quốc tế “Sở hữu trí tuệ và các vấn đề trong việc thực thi quyền sở hữu trí tuệ tại Việt Nam” do Liên hiệp Các nhà sản xuất xe máy châu Á (FAMI) vừa tổ chức đã khiến các doanh nghiệp và nhiều nhà quản lý không khỏi giật mình.

Ông Nguyễn Trọng Tín, Phó cục trưởng Cục Quản lý thị trường (Bộ Công thương) cho biết, trong năm 2016, có 2.530 vụ việc xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực sở hữu trí tuệ (SHTT), tịch thu gần 97.194 sản phẩm vi phạm.

Trong 6 tháng đầu năm 2017, số vụ vi phạm xử lý đã lên 2.721 vụ, với giá trị hàng hóa vi phạm khoảng 21,82 tỷ đồng, tiền phạt nộp về ngân sách nhà nước là 16,8 tỷ đồng.

Đối với mặt hàng xe máy, xe chạy điện, trong 6 tháng đầu năm 2017, đã kiểm tra xử lý 733 vụ, với tổng giá trị hàng hóa vi phạm hơn 2 tỷ đồng, số tiến xử phạt gần 1,2 tỷ đồng.

Ông Tín cho hay, vi phạm SHTT càng lớn thì cơ hội kinh doanh của các hãng sản xuất trong nước càng giảm sút. “Vi phạm SHTT trong sản xuất xe máy, phụ tùng chưa hề giảm nhiệt. Hiện trên thị trường còn lưu hành rất nhiều xe điện lắp ráp trong nước hay nhập khẩu từ Trung Quốc có kiểu dáng vi phạm kiểu dáng công nghiệp đã đăng ký bảo hộ của các hãng sản xuất xe máy lớn ở Việt Nam như Honda, Yamaha, Piaggio, đặc biệt là kiểu dáng xe Vespa của Piaggio”, ông Lê Xuân Lộc, luật sư về SHTT của Công ty Luật T&G thông tin.

Năm 2015, Tập đoàn Piaggio thông qua Công ty Piaggio Việt Nam đã khiếu nại thành công Công ty sản xuất xe máy điện DK về hành vi sản xuất xe điện có kiểu dáng giống xe Vespa của Piaggio.

Cơ quan thực thi đã tịch thu và tiêu hủy tại nhà máy của công ty vi phạm hơn 100 xe điện và áp dụng hình thức phạt hành chính gần 200 triệu đồng.

Bà Nguyễn Như Quỳnh, Phó chánh thanh tra về sở hữu trí tuệ thuộc Bộ Khoa hoa và Công nghệ cho biết, các hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ trong lĩnh vực xe máy rất đa dạng và khá phức tạp.

“Các hành vi vi phạm này ảnh hưởng tiêu cực đến quyết định đẩy mạnh đầu tư của các doanh nghiệp trong ngành, đến quyền lợi của người tiêu dùng. Việt Nam rất cần cải thiện và phát triển việc bảo hộ, thực thi quyền sở hữu trí tuệ trong ngành công nghiệp xe máy”, bà Quỳnh nhấn mạnh.

Đề xuất nhiều giải pháp

Hiệp hội Các nhà sản xuất xe máy (VAMM) đã có bản kiến nghị gửi tới các cơ quan chức năng, đề xuất 2 nhóm giải pháp thúc đẩy việc thực thi quyền SHTT trong ngành sản xuất xe máy.

Nhóm thứ nhất là kiện toàn khung pháp lý với một số đề xuất cụ thể, như mở rộng đối tượng SHTT mà việc xâm phạm các đối tượng này cấu thành tội hình sự; nâng cao chế tài phạt tiền đối với hành vi vi phạm pháp luật SHTT trong xử phạt vi phạm hành chính…

Nhóm thứ hai là nâng cao năng lực thực thi, trong đó có sự phối hợp chặt chẽ hơn giữa các doanh nghiệp, các hiệp hội và các cơ quan quản lý nhà nước. Cùng với đó, các cơ quan thực thi bảo vệ quyền SHTT nên chủ động hơn trong việc phát hiện và xử lý các hành vi vi phạm quyền SHTT.

“Việt Nam cần quyết tâm hơn trong việc nâng cao năng lực chuyên môn của các cơ quan thực thi, cần tăng sự chủ động và sự hợp tác giữa các cơ quan thực thi”, ông Gianluca Fiume, đại diện Ban Điều hành VAMM khuyến nghị.