Đường dây 220 kV Nậm Sum - Nông Cống được khởi công từ tháng 12/2021, có nhiệm vụ đảm bảo cung cấp điện cho tỉnh Thanh Hóa, Nghệ An ngay từ mùa nắng nóng năm 2023. Dự án do Tổng Công ty Truyền tải điện quốc gia (EVNNPT) là chủ đầu tư, Ban quản lý dự án các công trình điện miền Bắc (NPMB) đại diện chủ đầu tư quản lý điều hành.
Dự án có quy mô 2 mạch cấp điện áp 220 kV dài khoảng 130 km với 299 vị trí móng cột và 99 khoảng néo có điểm đầu G1 nằm sát biên giới Việt Nam - Lào trên lãnh thổ Việt Nam, điểm cuối là TBA 220 kV Nông Cống.
Trong đó, đoạn tuyến đi trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa với chiều dài 51,9 km, bao gồm 125 vị trí móng cột và 47 khoảng néo, tuyến đường dây đi qua địa bàn các huyện Như Thanh, Như Xuân, Nông Cống.
Đoạn tuyến đi trên địa bàn tỉnh Nghệ An với chiều dài 77,81 km, bao gồm 174 vị trí móng cột và 52 khoảng néo, tuyến đường dây đi qua địa bàn các huyện Quế Phong, Quỳ Châu.
Bế tắc do vướng mặt bằng
Theo ông Hoàng Văn Tuyên, Giám đốc NPMB cho biết, trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa, công tác chuyển mục đích sử dụng rừng cho dự án chưa được cấp thẩm quyền phê duyệt, hiện Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn yêu cầu tỉnh Thanh Hóa có ý kiến giải trình làm rõ thêm một số nội dung.
Về chuyển đổi mục đích sử dụng rừng đối với rừng trồng, NPMB cũng đã có văn bản gửi Ủy ban nhân dân tỉnh Thanh Hoá đề nghị cho phép triển khai thi công các vị trí trên diện tích đất rừng trồng song song với quá trình thực hiện phương án trồng rừng thay thế.
Về giải phóng mặt bằng, huyện Như Thanh chưa phê duyệt phương án bồi thường đối với các vị trí móng cột và hành lang tuyến. Huyện Như Xuân chưa ban hành quyết định phê duyệt giá đất cụ thể do đó chưa lập, công khai và phê duyệt được phương án bồi thường cho các vị trí móng cột và hành lang tuyến.
Tại tỉnh Nghệ An, lãnh đạo NPMB cho biết, khó khăn lớn nhất hiện nay là chuyển đổi mục đích sử dụng rừng cho phần diện tích nằm trong rừng tự nhiên của dự án. Hiện, việc đưa diện tích rừng cần chuyển mục đích ra khỏi quy hoạch 3 loại rừng. Cụ thể đưa ra ngoài quy hoạch 3 loại rừng để kịp trình Hội đồng nhân dân tỉnh Nghệ An vào kỳ họp đầu tháng 7/2023. Sau khi được Hội đồng nhân dân tỉnh phê duyệt đưa ra ngoài quy hoạch 3 loại rừng thì Ủy ban nhân dân tỉnh tiến hành bổ sung hồ sơ liên quan đến chuyển đổi mục đích sử dụng rừng để Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tiếp tục hoàn thiện hồ sơ chuyển đổi mục đích sử dụng rừng để trình Thủ tướng Chính phủ.
Ngoài ra trong hành lang an toàn đường điện còn tồn tại 22 hộ gia đình có nhà, công trình làm bằng vật liệu dễ cháy, phải cải tạo để đảm bảo đủ điều kiện tồn tại trong hành lang an toàn. Các trường hợp này rất cần Ủy ban nhân dân các địa phương này có chính sách hỗ trợ cải tạo nhà từ vật liệu dễ cháy sang loại vật liệu khác.
Địa phương cần phải quyết liệt vào cuộc
Mới đây, tại buổi làm việc với lãnh đạo Ủy ban nhân dân tỉnh Thanh Hóa và Nghệ An, ông Nguyễn Tuấn Tùng, Chủ tịch Hội đồng thành viên EVNNPT cho biết, đây là dự án có ý nghĩa quan trọng nhằm đảm bảo cung cấp điện cho tỉnh Thanh Hóa, Nghệ An và miền Bắc.
Để dự án hoàn thành trong năm 2023, EVNNPT đề nghị đạo Ủy ban nhân dân tỉnh Thanh Hóa, Nghệ An, cùng các sở, ngành, địa phương trong tỉnh vào cuộc quyết liệt nhằm tháo gỡ các vướng mắc về bồi thường, giải phóng mặt bằng để nhà thầu triển khai thi công.
Nêu các kiến nghị cụ thể với địa phương, ông Hoàng Văn Tuyên, Giám đốc NPMB đã đề nghị Ủy ban nhân dân tỉnh Thanh Hóa sớm có văn bản gửi Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn giải trình ý kiến về chuyển mục đích sử dụng rừng. Đồng thời cho phép chủ đầu tư triển khai thi công các vị trí nằm trên diện tích đất rừng trồng song song với quá trình thực hiện phương án trồng rừng thay thế.
Ủy ban nhân dân tỉnh cũng cần chỉ đạo Ủy ban nhân dân huyện Như Xuân sớm ban hành quyết định phê duyệt giá đất cụ thể làm cơ sở lập, công khai và trình phê duyệt phương án bồi thường để sớm bàn giao mặt bằng cho chủ đầu tư trong tháng 7/2023. Chỉ đạo Ủy ban nhân dân huyện Như Thanh sớm phê duyệt phương án bồi thường sau khi kết thúc công khai phương án để tiến hành chi trả bồi thường cho các hộ dân, sớm bàn giao mặt bằng cho chủ đầu tư trong tháng 6/2023.
Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Thanh Hòa cùng các sở, ngành cũng được đề nghị đẩy nhanh công tác tiếp thu, giải trình ý kiến và hoàn thiện hồ sơ để Ủy ban nhân dân tỉnh kịp thời trình Hội đồng nhân dân tỉnh phê duyệt.
Đối với tỉnh Nghệ An, kiến nghị của NPMB là Ủy ban nhân dân tỉnh sớm hoàn thiện hồ sơ đưa diện tích rừng cần chuyển mục đích sử dụng rừng sang mục đích thực hiện Dự án ra khỏi quy hoạch 3 loại rừng để kịp trình Hội đồng nhân dân tỉnh tại kỳ họp đầu tháng 7/2023.
Đối với phần diện tích đường tạm, đất mượn thi công và bãi tập kết vật liệu phục vụ thi công móng, Ủy ban nhân dân tỉnh chỉ đạo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và các sở, ngành hoàn thiện hồ sơ trình Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn để trình Thủ tướng cho phép tác động vào rừng tự nhiên phục vụ quá trình thi công để làm đường tạm và bãi tập kết vật liệu phục vụ thi công móng. Sau khi hoàn thành thi công dự án, chủ đầu tư dự án thực hiện theo đúng quy định của nhà nước.
Đối với công tác bồi thường, hỗ trợ và tái định cư, đề nghị Ủy ban nhân dân tỉnh sớm ban hành chính sách hỗ trợ các hộ gia đình có nhà làm bằng vật liệu dễ cháy nằm dưới hành lang đường điện để cải tạo nhà bằng một khoản kinh phí hỗ trợ khác.
Trước đó, vào cuối tháng 10/2022, Đoàn công tác của EVNNPT đã tiến hành kiểm tra tiến độ đường dây 220kV Nậm Sum - Nông Cống đoạn đi qua tỉnh Nghệ An và nhận thấy vướng mắc về giải phóng mặt bằng chưa được tháo gỡ, khiến dự án đường 220kV Nậm Sum - Nông Cống có nguy cơ bị chậm tiến độ dù đây là công trình phục vụ nhập khẩu điện Lào về Việt Nam.
Đến cuối tháng 3/2023, Văn phòng Ban chỉ đạo quốc gia phát triển điện lực đã có buổi làm việc với các sở, ngành, địa phương liên quan của tỉnh Nghệ An nhằm thúc đẩy tiến độ giải phóng mặt bằng dự án đường dây 220 kV Nậm Sum - Nông Cống đoạn trên địa bàn tỉnh Nghệ An.
Tại buổi làm việc, Phó Chánh Văn phòng Ban chỉ đạo quốc gia về phát triển điện lực Hoàng Trọng Hiếu đánh giá, sau một năm triển khai thi công, tiến độ bàn giao mặt bằng của dự án tại tỉnh Nghệ An còn chậm. Khẳng định công tác giải phóng mặt bằng dự án truyền tải điện luôn là vấn đề khó khăn nhất, ông Hoàng Trọng Hiếu đề nghị các sở, ngành, địa phương tỉnh Nghệ An vào cuộc quyết liệt, sớm phê duyệt phương án bồi thường.